Peru |
2023-05-29
Bron: Bill Van Auken, 
world socialists website 29 mei 2023 ~~~

Redactionele update d.d. 4 juni 2023, 21:00: onderaan

Het Amerikaanse Southern Command (SOUTHCOM), de toezichthouder van het Pentagon voor Latijns-Amerika en het Caribisch gebied, zal vanaf deze week honderden mariniers en speciale troepen naar Peru sturen om speciale eenheden van het leger en de Peruaanse nationale politie te trainen. Deze zelfde troepen hebben massamoorden en buitengerechtelijke executies uitgevoerd om de massale protesten tegen het coupregime van Dina Boluarte de kop in te drukken.

Het Congres van Peru, gedomineerd door de ultrarechtse Fuerza Popular partij en haar bondgenoten, keurde de Amerikaanse inzet eerder deze maand goed in een stemverhouding van twee tegen één. Het Congres heeft zich aangesloten bij het Boluarte regime en de rechterlijke macht in het consolideren van een autoritaire staat om de opstandige arbeidersklasse en onderdrukte massa’s in Peru te onderdrukken.

De onderdrukking van de massale opstanden die afgelopen december begonnen als reactie op de afzetting en arrestatie van president Pedro Castillo heeft geresulteerd in een officieel dodental van bijna 70. Veel van de slachtoffers zijn gedood door de politie en het leger. Vele honderden anderen zijn zwaar gewond geraakt.

Het zenden van Amerikaanse troepen naar Peru, hoewel grotendeels verzwegen door zowel de Peruaanse als de Amerikaanse media, is een onmiskenbaar bewijs van steun van de kant van de regering Biden en het Pentagon voor deze bloedige onderdrukking. Het is ook een poging om de crisis die het land in zijn greep houdt uit te buiten om de Amerikaanse imperialistische dominantie in de regio met militaire middelen te verstevigen.

De hoogste openbare aanklager van Peru heeft Boluarte opgeroepen om volgende week te getuigen in een onderzoek dat begin dit jaar werd geopend naar haar vermeende rol in de dood van demonstranten die omkwamen bij gevechten met veiligheidstroepen na de afzetting van Castillo. Zij zou, samen met topministers van de regering, onderzocht worden voor vermeende misdaden als “genocide, doodslag met verzwarende omstandigheden en ernstig letsel”.

Een rapport van Amnesty International van vorige week suggereert echter sterk dat dit onderzoek een schijnvertoning is. Er staat in dat het kantoor van de procureur-generaal van Peru nog geen enkel lid van de Peruaanse veiligheidstroepen die betrokken waren bij de massamoorden heeft ondervraagd, terwijl een “gebrek aan middelen, experts en aanklagers die aan deze zaken worden toegewezen, plus een reeks institutionele maatregelen die door de procureur-generaal zijn genomen … het onderzoek en het verzamelen van belangrijk bewijsmateriaal hebben ondermijnd.”

Het Amnesty rapport stelt dat het gebruik van scherpe munitie tegen ongewapende demonstranten in vier verschillende regio’s van Peru wijst op de “verantwoordelijkheid van tenminste de hoogste commandanten van de Peruaanse Nationalistische Partij en het Peruaanse leger” in een “doelbewuste en gecoördineerde reactie van de staat” om de sociale protesten in bloed te laten verdrinken. Het rapport beschuldigde Boluarte en haar ministers er verder van dat ze de mensen die gedood werden “stigmatiseerden”. Ze legden “ongefundeerde verklaringen af waarin ze demonstranten als terroristen bestempelden en de acties van de Peruaanse veiligheidstroepen prezen”.

Bij het bekijken van de slachtoffers in de conflictgebieden Andahuaylas, Chincheros, Ayacucho en Juliaca, identificeerde Amnesty een aantal van de gedoden als 15- en 16-jarige jongeren. Hilaria Aime Gutiérrez, moeder van Christopher Ramos die gedood werd door het leger in Ayacucho, vertelde de mensenrechtengroep: “Hoe kan een 15-jarig kind een terrorist zijn? Hoe kan een kind dat elke dag geld spaarde om vooruit te komen een terrorist zijn? (…) Je kunt een puber niet zo behandelen, hij was mijn kleine, mijn geliefde kind.”

Amnesty International waarschuwde dat, als gevolg van recente wetten en amendementen die zijn aangenomen door het rechtse Congres, de Peruaanse veiligheidstroepen een niveau van straffeloosheid genieten waardoor degenen “die verantwoordelijk zijn voor ernstige schendingen van de mensenrechten hun gerechte straf kunnen ontlopen”.

Deze straffeloosheid is alleen maar toegenomen door een recente uitspraak van het Peruaanse Hooggerechtshof dat er in feite geen recht op protest bestaat onder de Peruaanse grondwet, die werd opgelegd door het dictatoriale regime van Alberto Fujimori in 1993. De uitspraak werd gedaan in het verwerpen van een beroep van vier mensen die veroordeeld waren voor deelname aan het blokkeren van vrachtwagens bij het Las Bambas mijnbouwproject, een gebruikelijke vorm van protest door boerengemeenschappen tegen de verwoesting van hun land door de transnationale mijnbouwbedrijven.

Het Hooggerechtshof oordeelde dat elk protest dat inbreuk “zou kunnen” maken op iemands rechten of op de werking van het kapitalistische economische systeem van Peru -zelfs als het vreedzaam is- een criminele activiteit is.

Het Amnesty rapport volgt op een ander rapport dat vorige maand werd uitgebracht door de Inter-Amerikaanse Commissie voor Mensenrechten (IACHR), waarvan Peru lid is. Ook deze commissie achtte de Peruaanse politie en het leger schuldig aan “buitensporig, willekeurig en dodelijk gebruik van geweld” bij het onderdrukken van protesten in het zuiden van het land in december en januari, na de afzetting van Castillo. Het veroordeelde ook het Boluarte-regime voor het “stigmatiseren” van boeren en inheemse volkeren met de valse beschuldigingen dat ze “terroristen” waren, waardoor de moordpartijen gerechtvaardigd werden.

Een soortgelijke conclusie werd getrokken door Nyaletsossi Voule, de speciale VN-rapporteur voor het recht op vreedzame vergadering en vereniging in een verklaring aan het einde van een recent 10-daags officieel bezoek aan Peru: “Excessief en disproportioneel gebruik van geweld leidde tot het doden en verwonden van demonstranten en omstanders tijdens de protesten die begonnen in december 2022.” Hij drong er verder op aan dat “degenen die verantwoordelijk zijn voor mensenrechtenschendingen tijdens de protesten effectief ter verantwoording worden geroepen.” Niets van dat alles heeft natuurlijk plaatsgevonden.

Dit is in feite het paria-regime en zijn veiligheidstroepen waaraan het Amerikaanse leger en de regering Biden “steun en bijstand” gaan verlenen. Amerikaanse troepen zullen worden ingezet in enkele van dezelfde regio’s waar de straten werden overspoeld met bloed en waar nieuwe stakingen en protesten worden georganiseerd en voorbereid. Ze worden gestuurd om een regime overeind te houden dat overweldigend gehaat wordt door de Peruaanse massa. De hoogste waardering die Boluarte in recente peilingen heeft gekregen is 16 procent, terwijl die van het Congres nog lager is.

Zelfs terwijl troepen worden voorbereid op hun uitzending naar Peru, kondigde US SOUTHCOM op 23 mei de benoeming aan van een Peruaanse generaal, Brig.Gen. Marco Marín, als plaatsvervangend bevelvoerend generaal-interoperabiliteit voor US Army South, waardoor de nauwste samenwerking tussen het Pentagon en de repressieve veiligheidstroepen van Peru verzekerd is.

Er is hier geen sprake van een veranderd beleid. Het regime van Boluarte werd aan de macht gebracht met de directe medeplichtigheid van Washington. De Amerikaanse ambassadeur in Peru, Lisa Kenna, een CIA-veteraan en voormalig topattaché van de minister van Buitenlandse Zaken van Trump, Mike Pompeo, organiseerde aan de vooravond van de parlementaire staatsgreep die Castillo ten val bracht, een ontmoeting met de Peruaanse minister van Defensie Gustavo Bobbias om ervoor te zorgen dat het leger zijn doorslaggevende stem zou geven om de Peruaanse president ten val te brengen.

De Peruaanse expeditie van US SOUTHCOM legt de hypocrisie bloot van Washingtons onophoudelijke beroep op “mensenrechten” als dekmantel voor het nastreven van zijn imperialistische belangen, van Oekraïne tot de Stille Oceaan en Latijns-Amerika zelf.

In Peru zijn deze belangen duidelijk. Het land is ‘s werelds op één na grootste producent van koper en zal dit jaar naar verwachting 2,8 miljoen ton ontginnen. In de zuidelijke regio Puno, vlakbij de grens met Bolivia, is men begonnen met de exploratie naar lithiumafzettingen. Beide metalen zijn van strategisch belang in de race om de ontwikkeling van elektrische voertuigen en “schone” energie. Peru is ook een belangrijke producent van goud, zink, zilver en aardgas.

China heeft de VS overschaduwd als belangrijkste handelspartner van Peru, terwijl het op grote schaal investeert in mijnbouw en in de ontwikkeling van infrastructuur, waaronder de enige haven in Latijns-Amerika die door China wordt beheerd. Beijing en Lima hebben een vrijhandelsovereenkomst en Peru is onderdeel geworden van China’s Belt and Road Initiative. Volgens de Chinese ambassade in Peru bedroeg de handel tussen de twee landen in 2021 meer dan 37 miljard dollar, meer dan het dubbele van het bedrag tussen Peru en de VS. Voor Latijns-Amerika als geheel is de handel met China gestegen van 12 miljard dollar in 2000 naar 495 miljard dollar in 2022.

De steun aan het coupregime en de inzet van troepen in Peru maakt deel uit van de strategie van Washington op het halfrond. Het is gebaseerd op militarisme en steun aan de contrarevolutionaire oligarchieën in de regio om de dramatische erosie van de Amerikaanse economische hegemonie te compenseren – en dat alles onder het mom van “mensenrechten” en “democratie”.

In Peru, waar in vijf jaar tijd zes presidenten zijn afgezet en bijna elke belangrijke politieke figuur betrokken is bij corruptieschandalen, probeert Washington het leger op te bouwen als instrument om de staat te domineren en contrarevolutionaire repressie uit te voeren, terwijl het dient als tegenwicht voor de economische invloed van China.

De vastberadenheid van het Amerikaanse imperialisme om van Latijns-Amerika een slagveld te maken in de aanloop naar een derde wereldoorlog brengt enorme gevaren met zich mee voor de massa’s werkende mensen in de regio. De VS hernemen hun aloude methoden van militarisme, staatsgrepen en dictatuur in hun poging om de hegemonie te heroveren in een regio die ze lang minachtend hebben beschouwd als hun “eigen achtertuin”.

[ Bovenstaande analise is acuraat. Lees de (te?) korte conclusie van de world socialist in de laatste twee tekstregels, hier op hun website -Red]

Topfoto: Speciale eenheid van de Nationale Politie van Peru, die een belangrijke rol heeft gespeeld in de onderdrukking van de staat van beleg. [Foto: @PoliciaPeru].

Update

Toegevoegd commentaar: Zeer waarschijnlijk gaat het hier niet om training van het Peruaanse leger, want dat is al door de VS getrained. Belangrijk feit is misschien dat het Peruaanse coupregime deze week vrijwel ongemerkt de oorlog met buurland Bolivia verklaard heeft, door te stellen dat Bolivia in oorlog met Peru is.
Alle omringende landen hebben nog militaire strukturen die door de VS (+Israel) opgezet en heimelijk aangestuurd worden. De 700 special forces (mogelijk veel meer) kunnen in de omringende landen zoals Bolivia, Chili, Colombia, Ecuadior, Brazilie,… militaire rebellien en staatsgrepen voorbereiden en deze mogelijk ook coordineren. De VS hebben hun Monroedoctrine nog lang niet opgegeven -Red)

Gerelateerd (berichten in dit archief):