Peru |
2021-06-29
Bron: Mark Weisbrot 28 juni 2021 ~~~

Naar het voorbeeld van Donald Trump verspreidt rechts ongegronde samenzweringstheorieën in een poging om de democratische wil van het volk te negeren.

Peru wordt momenteel geconfronteerd met een ernstig probleem na haar presidentsverkiezingen van 6 juni die vergelijkbaar zijn met wat we in november in de VS hadden. De verliezende kandidaat, Keiko Fujimori, weigert de resultaten te aanvaarden. Net als Trump beweert zij zonder bewijs dat de verkiezingen gestolen zijn.

Keiko Fujimori is de dochter van voormalig dictator Alberto Fujimori; zij maakte deel uit van zijn regime en belooft hem uit de gevangenis te bevrijden als zij wordt verkozen. Hij werd veroordeeld voor zijn rol in wrede schendingen van de mensenrechten, waaronder politieke moorden en ontvoeringen, en voor corruptie. Keiko Fujimori xelf wordt momenteel beschuldigd van corruptie, waaronder georganiseerde misdaad, witwassen van geld en obstructie van de rechtsgang.

Geen basis voor de beschuldigingen

De Peruaanse verkiezingsautoriteiten, internationale en nationale verkiezingswaarnemers en andere deskundigen zijn het erover eens dat er geen grond is voor de beschuldigingen van Keiko Fujimori van fraude, en dat haar betwisting van de telling van de stemmen de uitslag niet kan veranderen. Maar net als Trump en zijn aanhangers tijdens de opstand van 6 januari, geeft ze niet op. En ze heeft de steun van de overgrote meerderheid van de Peruaanse media, waaronder het tv-nieuws. Honderden gepensioneerde militaire officieren hebben al opgeroepen tot een staatsgreep als haar tegenstander, Pedro Castillo, een linkse plattelandsleraar, wordt bevestigd als president.

Haar laatste zet, die nu plaatsvindt, is een poging om de huidige president van Peru, Francisco Sagasti, over te halen de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) uit te nodigen om een “audit” van de verkiezingen uit te voeren. Dit is een gevaarlijke zet, zoals degenen weten die de recente geschiedenis van de OAS hebben gevolgd, vooral onder de huidige secretaris-generaal Luis Almagro.

In oktober 2019 speelde de OAS een centrale rol in het ongedaan maken van de resultaten van een democratische presidentsverkiezing in Bolivia, die gewonnen was door de zittende president Evo Morales, de eerste inheemse president in het land met het grootste percentage inheemse volken in Amerika. De OAS, die waarnemers naar de verkiezingen had gestuurd, gaf de volgende dag een verklaring uit waarin zij haar “diepe bezorgdheid en verbazing uitsprak over de drastische en moeilijk te verklaren verandering in de trend van de voorlopige resultaten na de sluiting van de stembussen”.

Trump-gesteunde staatsgreep in Bolivia

Maar daar was geen sprake van, en zoals de New York Times later zou melden, de “gebrekkige” OAS verklaring “verhoogde twijfels over de eerlijkheid van de stemming en voedde een keten van gebeurtenissen die de geschiedenis van de Zuid-Amerikaanse natie veranderde.” Dit verwijst naar de door Trump gesteunde militaire staatsgreep die de regering van Morales verving door een regering die binnen een week na de machtsovername twee bloedbaden aanrichtte onder de inheemse bevolking.

Het was gemakkelijk om aan te tonen dat de beschuldigingen van de OAS vals waren, en dit werd onmiddellijk gedaan. Er was geen “drastische of moeilijk te verklaren verandering in de trend” van deze voorlopige telling van de stemmen, zoals een hoge verkiezingsfunctionaris van de OAS slechts een dag later onder vier ogen zou toegeven. Het enige dat gebeurde was dat de stemmen die later werden gerapporteerd, afkomstig waren uit gebieden die gunstiger waren voor de president en zijn partij. Dit verschijnsel – politieke verschillen tussen gebieden die zich op verschillende tijdstippen melden, b.v. platteland versus stad, of armere versus hogere inkomens – is bekend bij iedereen die wel eens de verkiezingsresultaten op TV heeft gezien.

Het feit dat de OAS, gesteund door de regering Trump, verschillende verklaringen en verslagen over de verkiezingen in Bolivia heeft geproduceerd zonder ooit op deze voor de hand liggende verklaring in te gaan, wijst erop dat hun herhaalde onjuiste verklaringen geen technische fouten waren, maar opzettelijke leugens.

Leden van het Amerikaanse Congres, dat het grootste deel van de financiering van de OAS voor zijn rekening neemt, hebben precies deze vragen al meer dan anderhalf jaar herhaaldelijk gesteld aan OAS-functionarissen, waaronder Almagro. Zij hebben geen wezenlijke antwoorden gekregen en hebben een onderzoek geëist. Hoogstwaarschijnlijk zullen zij er uiteindelijk een krijgen.

In de tussentijd kan Peru zich geen OAS-“audit” veroorloven zoals die voor Bolivia in 2019 – die ook grondig werd ontkracht.

Tactiek van uitstel

De Peruaanse verkiezingsautoriteiten hebben vastgesteld dat Pedro Castillo 44.000 stemmen meer heeft gekregen dan Keiko Fujimori. Ze hebben hem echter nog niet tot verkozen president uitgeroepen, in afwachting van een oplossing voor de aanvechting van de verkiezingsresultaten door Keiko Fujimori.

Dit is een ernstig probleem, want hoe langer zij wachten, hoe meer tijd Fujimori heeft – met de hulp van de meeste media – om twijfel te zaaien over de legitimiteit van de verkiezing en verschillende strategieën te volgen, waaronder mogelijk een militaire staatsgreep, om de verkiezing ongedaan te maken. Een strategie van rechts bestaat erin de officiële bekendmaking van de verkozen president uit te stellen tot na 28 juli, wanneer de nieuwe president geacht wordt zijn ambt aan te nemen. In dat geval zou de voorzitter van het Congres kunnen proberen zijn ambt te aanvaarden, waardoor de kans op meer chaos en destabilisatie toeneemt.

De verkiezingsautoriteiten evalueren Fujimori’s beroep. Maar het is duidelijk dat dit niet tot in het oneindige kan doorgaan.

Wat de OAS betreft, haar verkiezingswaarnemingsmissie in Peru voor deze verkiezingen is het tot dusver eens met de Peruaanse verkiezingsautoriteiten dat de verkiezingen eerlijk zijn verlopen. Laten we dat zo houden.

Topfoto: Aanhangers van de linkse presidentskandidaat Pedro Castillo tonen een reusachtige nationale vlag tijdens een manifestatie in het centrum van Lima op 12 juni. AGENCE FRANCE-PRESSE/GETTY IMAGES