Bron: Ekaterina Blinova in interview met Gonzalo Fiore Viani, 
Sputniknews, 24 november 2020 ~~~ 

Peru heeft deze maand een politieke omwenteling doorgemaakt, waarbij twee presidenten zijn afgetreden en een derde op 17 november is beëdigd te midden van hevige botsingen tussen politie en demonstranten. De Argentijnse politiek analist en auteur Gonzalo Fiore Viani heeft de oorzaken van de recente beroering en de mogelijke gevolgen ervan voor het continent uitgelegd.

De nationale onrust werd aangewakkerd door de beschuldigingen van president Martin Vizcarra door het Peruaanse Congres eerder deze maand dat hij tijdens zijn ambtstermijn als gouverneur van de zuidelijke Moquegua regio overheidscontracten had toegekend in ruil voor steekpenningen. Na de beschuldigingen te hebben ontkend, accepteerde Vizcarra niettemin de stemming en nam ontslag, wat een massale volksopstand tegen zijn afzetting teweegbracht. Manuel Merino, die op 10 november de teugels van het land in handen nam, werd vijf dagen later gedwongen te stoppen nadat de protesten een dodelijke wending namen. Uiteindelijk werd Francisco Rafael Sagasti benoemd tot interim-president, bedoeld om de regering tot 28 juli 2021 te leiden

Wat zit er achter de omwenteling?

“Martin Alberto Vizcarra’s ondergang was voorspelbaar omdat hij probeerde de traditionele politieke klasse van Peru uit te dagen”, zegt de Argentijnse auteur en politiek analist Gonzalo Fiore Viani. “Zijn belangrijkste inspanning was zijn politiek voor transparantie en de strijd tegen corruptie. De laatste vijf Peruaanse presidenten zijn onderzocht en hebben gevangenisstraf gekregen wegens corruptie”.

Tijdens zijn ambtstermijn heeft Vizcarra het Congres herhaaldelijk verschillende kwesties voorgelegd, waaronder onderwijskundige, politieke en justitiële hervormingen. Terwijl hij te maken had met een oppositie van Peruaanse congresleden, kreeg de voormalige president toch de steun van het publiek. In 2018 gaf de uitslag van een nationaal referendum aan dat de gewone Peruanen de justitiële hervorming van de president hadden gesteund.

Op dezelfde manier keurde 91% de verwijdering van Vizcarra af, volgens het Instituut voor Peruaanse Studies (IEP), en beschouwden de aktie van het niets anders deed dan een staatsgreep.

Nu Sagasti de eed heeft afgelegd, zou hij zich moeten inspannen om het land te verenigen, aldus Viani.

“Ik geloof dat Francisco Rafael Sagasti veel uitdagingen heeft”, zegt hij. “De eerste is de noodzaak om het land te verenigen. Hij zal het vertrouwen in de politieke klasse moeten herstellen, wat erg moeilijk is. Hij zal ook alle pogingen van een of andere rechtse populist moeten blokkeren om bij de volgende verkiezingen aan de macht te komen”.

Een demonstrant houdt een vlagvast met de nationale kleur van het land, terwijl de politie traangas afschiet om demonstranten te verspreiden die zich op Plaza San Martin verzamelden om te demonstreren dat ze de nieuwe regering van Peru niet erkennen, in Lima, zaterdag 14 november 2020. © AP Foto / Rodrigo Abd

Wie is Francisco Rafael Sagasti?

Sagasti, een Peruaanse ingenieur, academicus en auteur, heeft een lange staat van dienst in internationale financiële instellingen zoals het International Development Research Centre, de Wereldbank, de United Nations Commission on Science and Technology for Development en het World Economic Forum.

Hij is ook een congreslid bij de Paarse Partij, een centristische Peruaanse politieke kracht die zich van meet verzette tegen de beschuldiging en afzetting van Vizcarra’s. Volgens de Associated Press zou deze laatste omstandigheid de 78-jarige politicus extra geloofwaardigheid bij de demonstranten kunnen opleveren.

“In zijn inaugurele rede vroeg [Sagasti] in naam van de nationale staat om vergiffenis voor de moorden op de demonstranten en beloofde dat deze zaken niet ongestraft zouden blijven“, zegt Viani. “Daarna citeerde hij de linkse iconische dichter Cesar Vallejo. Hij kreeg ook al de steun en goedkeuring van de voormalige politieke presidentskandidaat, Nobelprijswinnaar voor de literatuur, schrijver en universiteitsprofessor Mario Vargas Llosa”.

Daarnaast zal de nieuwe interim-president van Peru “twee schilden” hebben om zichzelf te beschermen, zegt Viani, in de bewoording van de Argentijnse politiek analist en auteur Leandro Dario:

  • ten eerste, de kleine groep van de Paarse Partij en een handvol andere afgevaardigden, zoals Rocío Silva Santiesteban, van het Frente Amplio;
  • ten tweede, de steun van het volk, die veel krachtiger is: de Peruanen maakten duidelijk dat ze geen nieuwe manoeuvres van in diskrediet geraakte parlementsleden zullen tolereren.

Peru op weg naar de presidentsverkiezingen in 2021

Zuid-Amerika is sinds 2019 door een reeks opstanden getroffen. De laatste golf van protesten in Peru lijkt veel op de Chileense demonstraties, die volgens de Argentijnse politiek analist grotendeels een volksbeweging zijn.

“Ik geloof dat er deze keer geen interne en veel minder externe spelers een rol hebben gespeeld”, zegt hij. “Het was het gevolg van de langdurige politieke crisis in Peru. Het is mogelijk dat het Peruaanse volk daarna een soort beweging kan creëren die vergelijkbaar is met de beweging die in Chili is ontstaan, en op zoek gaat naar meer diepgaande hervormingen”.

Er is op dit moment een situatie van instabiliteit en onrust in heel Latijns-Amerika, geeft de auteur toe. Op de vraag of de recente beroering de directe buurlanden van het Andesland zou kunnen treffen, merkt Viani op dat Peru “altijd vrij onstabiel is geweest”, maar dat heeft de buurlanden nooit getroffen.

“Het is zeer waarschijnlijk dat de instabiliteit in het land zal voortduren omdat er tot nu toe geen enkele politicus of leider is geweest die het land kan verenigen en de structurele corruptie, vriendjespolitiek en institutionele zwakte kan stoppen”, benadrukt de politiek analist. “De volgende verkiezingen zullen zeer binnenkort [april 2021] plaatsvinden, maar niemand weet zelfs maar de namen van de potentiële kandidaten of wie de volgende president zou kunnen zijn”