Venezuela |
2021-11-02
Bron: Femi Falana, 
popularresistance 2 november 2021 ~~~

In kaart brengen van de belangrijkste schendingen van het Internationaal Recht die direct of indirect toe te schrijven zijn aan de Verenigde Staten van Amerika in de context van de arrestatie en willekeurige detentie van Alex Saab in Kaapverdië.

Alex Saab is speciaal gezant van de Bolivariaanse Republiek Venezuela en tevens plaatsvervangend permanent vertegenwoordiger van Venezuela bij de Afrikaanse Unie. Hij werd op 12 juni 2020 gearresteerd en vastgehouden in de Republiek Kaapverdië (“Kaapverdië”) na een verzoek van de Verenigde Staten van Amerika en bleef in willekeurige detentie tot 16 oktober 2021, toen hij door de Verenigde Staten illegaal naar Miami werd overgebracht.

Deze operatie van de Verenigde Staten tegen een Venezolaanse diplomaat wordt gekenmerkt door een reeks schendingen van het internationaal recht die direct of indirect aan de Verenigde Staten kunnen worden toegerekend. Hoewel de willekeurige arrestatie en detentie van Alex Saab plaatsvond in Kaapverdië, lijdt het geen twijfel dat de situatie het resultaat was van een operatie die werd gesponsord door de Verenigde Staten, die het internationaal recht hebben geschonden, hetzij rechtstreeks, hetzij bij volmacht, via de autoriteiten van Kaapverdië.

Dezelfde techniek wordt door de Verenigde Staten vaak gebruikt bij programma’s voor buitengewone overbrenging van gevangenen of voor geheime gevangenissen in het buitenland. Bij dit programma gaat het erom een vreemde staat, meestal een vazal van de Verenigde Staten, te dwingen op zijn grondgebied het internationaal recht en de mensenrechten te schenden in naam en voor rekening van de belangen van de Verenigde Staten.

In de context van de arrestatie en detentie van Alex Saab wijst alles erop dat deze operatie het resultaat is van een interstatelijke onwettige gezamenlijke operatie van de Verenigde Staten en Kaapverdië, die erop gericht is de regering van Venezuela te ondermijnen, onder het mom van een gerechtelijke samenwerkingsprocedure.


De belangrijkste schendingen die onder de aandacht moeten worden gebracht, kunnen in vijf hoofdcategorieën worden ingedeeld:

  1. Het programma van illegale sancties : er zij op gewezen dat de arrestatie van Alex Saab werd georkestreerd terwijl hij bezig was met een speciale humanitaire missie naar Iran, die van cruciaal belang werd geacht voor de belangen van Venezuela. In die zin heeft een dergelijke arrestatie als neveneffect dat een missie van groot politiek belang, die waarschijnlijk oplossingen zou bieden ter bestrijding van wat de speciale VN-rapporteur “het negatieve effect van unilaterale dwangmaatregelen op het genot van mensenrechten” noemt, tot mislukken wordt gebracht. Dit kan redelijkerwijs niet als een toevalligheid worden beschouwd en kan worden beschouwd diverse schendingen van het internationaal recht te bevatten, waaronder de beginselen van soevereine gelijkheid; politieke onafhankelijkheid; niet-inmenging in binnenlandse aangelegenheden van staten; en vreedzame regeling van internationale geschillen (artikel 2, lid 1, van het VN-Handvest (soevereine gelijkheid); artikel 2, lid 4, van het VN-Handvest; artikel 33, lid 1, van het VN-Handvest) en de internationale wetgeving inzake mensenrechten (waaronder het recht op leven, het recht op ontwikkeling, het recht op gezondheid, het recht op lichamelijke integriteit, enz.
  2. Misbruik van het Interpol Red Notice mechanisme: In het kader van de door de Verenigde Staten georkestreerde operatie om Alex Saab te arresteren, hebben de Amerikaanse autoriteiten en Interpol zelf duidelijk misbruik gemaakt van de mechanismen van Interpol door respectievelijk te verzoeken om en in te stemmen met de
    publicatie van een Interpol Red Notice voor politieke doeleinden. De Verenigde Staten en Interpol hebben daarmee een aantal normen geschonden die de activiteiten van Interpol regelen, te beginnen met artikel 3 van de Interpol-statuten, dat bepaalt dat “het de Organisatie ten strengste verboden is tussenbeide te komen of activiteiten te ontplooien met een politiek, militair, godsdienstig of raciaal karakter”, en artikel 2, dat Interpol en haar leden verplicht “de ruimst mogelijke wederzijdse bijstand tussen alle criminele politieautoriteiten te verzekeren en te bevorderen, binnen de grenzen van de in de verschillende landen bestaande wetten en in de geest van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens”.

    Het lijdt geen twijfel dat in het geval van Alex Saab de mechanismen van Interpol, die specifiek gericht waren tegen een Venezolaanse diplomaat die een speciale missie naar Iran ondernam, voor zuiver politieke doeleinden zijn gebruikt, in strijd met het beginsel van politieke neutraliteit van Interpol, en in strijd met de mensenrechten. Alex Saab is door het U.S. Department of the Treasury Office of Foreign Assets Control (“OFAC”) aangemerkt als een van de personen die “direct of indirect voor of namens” de regering Maduro hebben gehandeld of beweerd te handelen, en is gelijkgesteld met de “regering van Venezuela” volgens de juiste definitie van de US Executive Orders. Alex Saab is inderdaad op 25 juli 2019 op grond van Uitvoeringsbevel 13850 aangewezen als een van de personen die leiding geven aan “een regeling” vanuit Venezuela. Deze elementen tonen het duidelijk politieke karakter aan van de instrumentalisering van de mechanismen van Interpol.
  1. De schending van de diplomatieke onschendbaarheid: Door gebruik te maken van de mechanismen van Interpol en een uitleveringsverzoek naar Kaapverdië te zenden tegen een Venezolaanse diplomaat op een humanitaire speciale missie naar Iran, dragen de Verenigde Staten bij aan de schending van de beginselen en normen van het internationaal publiekrecht (zoals bijvoorbeeld blijkt uit het Verdrag inzake speciale missies van 1969 dat een afspiegeling is van het gewoonterecht) waarin de soevereiniteit van staten, het beginsel van niet-inmenging in de binnenlandse aangelegenheden van een andere soevereine staat en de beginselen van immuniteit en diplomatieke onschendbaarheid zijn verankerd. Hoewel zij naar behoren in kennis waren gesteld van de diplomatieke status van Alex Saab, en ondanks de protesten van verschillende staten (waaronder Venezuela, Iran en Rusland), weigerden de Verenigde Staten hun uitleveringsverzoek in te trekken en droegen zij aldus bij tot de verlenging van de willekeurige hechtenis van Alex Saab in Kaapverdië.
  2. De systematische en ernstige schendingen van de mensenrechtenwetgeving, waaronder foltering: In dit geval zijn de Verenigde Staten, door een dergelijke operatie op touw te zetten om een politieke tegenstander in zijn hoedanigheid van Venezolaanse diplomaat te arresteren en willekeurig vast te houden, medeplichtig aan een reeks schendingen van de mensenrechten: willekeurige arrestatie en detentie; daden van foltering (waaraan naar verluidt Amerikaanse agenten hebben deelgenomen) teneinde informatie of beschuldigingen aan de Venezolaanse regering te verkrijgen; mishandeling; ontzegging van toegang tot medische zorg; en schendingen van rechterlijke waarborgen en rechten van de verdediging.

    Beweerd wordt dat de weigering van de Verenigde Staten om het uitleveringsverzoek in te trekken, deze willens en wetens heeft geaccentueerd en verlengd, ondanks de mensenrechtenschendingen die sinds 12 juni 2020 zijn gerapporteerd en gedocumenteerd. Hij is voor geen enkel misdrijf berecht, noch in Kaapverdië noch in de Verenigde Staten, en toch heeft hij 16 maanden in willekeurige hechtenis doorgebracht op een eenvoudig verzoek van de Verenigde Staten. Er kan dus worden gesteld dat verdragen zoals het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten of het Verdrag tegen foltering worden geschonden, rechtstreeks en bij volmacht.
  1. Drie specifieke zaken in het bijzonder plaatsen de opzettelijke en bewuste schending van de rechten van Alex Saab in schril contrast met de gemeenplaatsen van de Kaapverdische autoriteiten over hun “eerbiediging van de rechtsstaat en de internationale mensenrechtenwetgeving”. Ten eerste, de twee bindende uitspraken van het ECOWAS Hof van Justitie tegen Kaapverdië van 15 maart en 24 juni. In deze uitspraken oordeelde het Hof dat de detentie van Alex Saab illegaal was, dat hij onmiddellijk moest worden vrijgelaten, dat de uitleveringsprocedure moest worden beëindigd en dat hem een schadevergoeding van 200.000 dollar moest worden betaald. Met andere woorden, de Verenigde Staten hebben hun vazalstaat, Kaapverdië, straffeloos gedwongen om zich niet te houden aan de uitspraak van een zeer gerespecteerde internationale rechtbank.

    Ten tweede heeft het mensenrechtencomité van de Verenigde Naties (“UNHRC”) op 8 en 16 juni 2021, bij het toekennen van voorlopige maatregelen, Kaapverdië bevolen om de uitlevering van Alex Saab stop te zetten terwijl het de beschuldigingen van foltering en ontzegging van toegang tot gezondheidszorg onderzoekt. Omdat Kaapverdië deze richtlijnen zelfs niet erkende, ontving het land in juli een ongekend krachtige brief van vier speciale rapporteurs en een werkgroep van de Verenigde Naties, waarin werd gewezen op de verplichtingen van Kaapverdië uit hoofde van internationale verdragen en conventies met betrekking tot Alex Saab. Al deze mededelingen bleven onbeantwoord en lieten veel waarnemers vol ongeloof het hoofd schudden. Dit gedrag van een van de kleinste naties ter wereld vond niet plaats zonder dat het wist dat de Verenigde Staten “hun rug” dekten en dat de Verenigde Staten ervoor zouden zorgen dat zijn vazalstaat geen schade zou ondervinden als gevolg van het tarten van de wereldwijde diplomatieke gemeenschap bij het vervullen van de politieke doelstellingen van de Verenigde Staten.

    Ten derde heeft het Hof van Beroep van Barlavento van Kaapverdië op 31 augustus, gelet op de gezondheidstoestand van Alex Saab, bevolen dat hij van het eiland Sal zou worden overgebracht naar de hoofdstad Praia. Het doel was Alex Saab, die kankerpatiënt is, in staat te stellen de dringende gespecialiseerde medische verzorging te krijgen die hij nodig heeft. De Verenigde Staten waren zo vastbesloten om Alex Saab niet de schijn van waardigheid te laten behouden dat zij via hun gevolmachtigden bij de plaatselijke politie de overbrenging van Alex Saab op medische gronden schaamteloos hebben tegengehouden totdat hun politieke doel op 16 oktober 2021 was bereikt.

Conclusie

De arrestatie en ontvoering van een diplomaat die een vreedzame humanitaire speciale missie ondernam, zal waarschijnlijk negatieve gevolgen hebben op lange termijn. Vooral kleinere naties, die lid zijn van multilaterale organisaties omdat zij bescherming zoeken tegen de hegemonie van grotere naties, moeten zich grote zorgen maken. Zoals de Russische Federatie in een verklaring van 12 augustus opmerkte, moeten de Verenigde Staten en Kaapverdië zich ervan bewust zijn dat hun acties een “boemerangeffect” kunnen hebben op de mede-samenzweerders.

Topfoto: Telesur English.