Nicaragua |
2021-03-28
Bron: Margaret Flowers, nieuwsbrief
Popular Resistance, 28 maart 2021 ~~~

Toen ik met de recente missie van de Sanctions Kill delegatie in Nicaragua reisde, was één ding duidelijk : sociale transformatie (revolutie) vereist zowel politieke macht als participatie van het volk. Zonder politieke macht, zullen revolutionaire programma’s niet over de materiële middelen beschikken die zij nodig hebben. Zonder de deelname van het volk kunnen revolutionaire programma’s, zelfs met middelen, niet in de praktijk worden gebracht en verdedigd.

Op dit moment hebben de Nicaraguanen beide en zij maken grote vorderingen bij het opbouwen van een nieuwe samenleving of, zoals het in Latijns-Amerika vaak wordt genoemd, “Buen Vivir,” (het goede leven). Zij laten zien wat we bedoelen als we zeggen: “de maatschappij veranderen om mensen en de planeet boven winst te stellen”. En dit is een van de redenen waarom de Verenigde Staten het gemunt hebben op Nicaragua door middel van hybride oorlogsvoering, waaronder een onjuiste informatiecampagne, directe inmenging in de politiek van het land en economische aanvallen. Het is duidelijk dat de Verenigde Staten reeds bezig zijn met het ondermijnen van de komende presidentsverkiezingen in Nicaragua die gepland zijn voor 7 november, maar dat is een noodzakelijk onderwerp voor een andere dag.

In deze nieuwsbrief zal ik me concentreren op twee aspecten van de Sandinistische revolutie in Nicaragua: het opbouwen van kracht door het organiseren van boerenarbeiders en het opbouwen van een multiculturele samenleving die de soevereiniteit van inheemse volkeren respecteert. Beide bevatten lessen voor activisten in de Verenigde Staten.

Muur op de plaats van de graven van revolutionaire helden in Managua (Margaret Flowers)

In de vorige nieuwsbrief schreef ik iets over de geschiedenis van de volksstrijd in Nicaragua, het grootste land in Centraal Amerika met een lage bevolkingsdichtheid van ongeveer zes miljoen mensen. Via een massale gewapende beweging verdreven de Nicaraguanen in het begin van de twintigste eeuw de Amerikaanse mariniers, maar dat werd gevolgd door bijna 50 jaar wrede dictatuur van de door de VS gesteunde liberale partij onder leiding van de Somoza-familie. Gedurende die hele periode was een minderheid van de bevolking (5%) eigenaar van het grootste deel van het land (80%).

In 1979, hetzelfde jaar waarin de door de VS gesteunde Sjah van Iran werd verslagen, zette het Sandinistische Nationale Bevrijdingsfront (FSLN), dat in de jaren zestig was opgericht, de Somoza’s af en kon het eindelijk zijn 13-punten socialistische programma in praktijk gaan brengen. Hoewel er tegenslagen waren tijdens de door de VS gesteunde Contra-oorlog in de jaren ’80 en de neoliberale periode van 1990 tot 2006, heeft Nicaragua in de afgelopen 14 jaar belangrijke successen geboekt die andere arme landen en menig rijk land als de Verenigde Staten niet hebben kunnen verwezenlijken.

De successen omvatten toegang tot gratis onderwijs voor iedereen, van kleuterschool tot universiteit, universele gezondheidszorg, landbezit, een pensioen, de emancipatie van vrouwen, jongeren en gemarginaliseerde bevolkingsgroepen en nog veel meer. Nicaragua heeft voornamelijk een volkseconomie die bestaat uit coöperaties en kleine boerderijen en bedrijven. Het heeft voedselsoevereiniteit bereikt met 90% van het geconsumeerde voedsel dat lokaal wordt geproduceerd en een groeiende agrarische exportmarkt. Het bouwt infrastructuur, met name wegen, elektriciteit en drinkbaar water. Momenteel heeft meer dan 98% van de huizen elektriciteit en 75% daarvan is afkomstig uit hernieuwbare bronnen. Bijna een kwart van de geproduceerde energie is geothermisch, aangezien Nicaragua een land van vulkanen is. Leer meer in deze ‘Clearing the FOG’-aflevering, opgenomen in Nicaragua.

Het heeft vele decennia geduurd om de omstandigheden te creëren waarin deze successen konden worden behaald. De strijd om de Sandinistische revolutie in de praktijk te brengen en om de verworvenheden te verdedigen gaat door. Zowel het FSLN als de Vereniging van Landarbeiders (ATC) zijn integrale onderdelen van die strijd.

Yorlis Luna, professor en coördinator bij IALA, geeft een lezing aan de delegatie (Margaret Flowers)

Deze week is het officieel drieënveertig jaar geleden dat de Vereniging van Landarbeiders van start ging, hoewel het werk om een begin te maken met de organisatie en vakbondsvorming van landarbeiders al in het begin van de jaren zeventig begon, in dezelfde tijd dat het FSLN groeide. In mijn interview met Fausto Torres, die al vanaf het begin bij het ATC werkt en momenteel secretaris internationale betrekkingen is, legt hij uit dat het ATC en het FSLN uit dezelfde strijd zijn voortgekomen, waarbij het ATC uit arbeiders bestond en het FSLN een politiek platform bood dat geworteld was in de empowerment van arbeiders. Beide takken van de revolutie vulden elkaar aan. Zo verschafte de ATC bijvoorbeeld voedsel en veilige huizen voor FSLN-strijders tijdens de Contra-oorlog en veel Sandinisten die de revolutie in die tijd verdedigden kwamen uit de ATC.

Na de omverwerping van de Somoza-dictatuur was het de ATC die de landbouwhervorming, waarbij land van grootgrondbezitters werd overgedragen aan meer dan 120.000 boerengezinnen, tot een realiteit maakte en hielp om deze landverworvenheden te verdedigen. De ATC zorgde voor alfabetiseringsprogramma’s en hielp nieuwe landeigenaren om te leren hoe ze hun kleine boerderijen productief konden maken. Sommige landeigenaren vormden coöperaties.

Na de Contra-oorlog vergemakkelijkte de ATC een verzoeningsproces tussen mensen die aan beide zijden hebben gevochten. Vandaag leven en werken Sandinisten en voormalige Contra’s zij aan zij in vele gemeenschappen en zijn ze lid van dezelfde coöperaties. De ATC gaat door met het organiseren van landarbeiders en het geven van voorlichting over arbeidswetgeving en heeft speciale programma’s voor jongeren en vrouwen.

De ATC heeft verschillende scholen. Een van de nieuwere is het Latijns-Amerikaans Instituut voor AgroEcologie of IALA (naar de naam in het Spaans), dat mensen uit heel Latijns-Amerika opleidt. IALA integreert traditionele kennis en de nieuwste wetenschap om praktijken te creëren die duurzaam zijn, de klimaatcrisis aanpakken en de culturele behoeften van lokale gemeenschappen dienen. In overeenstemming met de waarden van het ATC en het FSLN wordt de nadruk gelegd op de integratie en emancipatie van jongeren en vrouwen om de ontwikkeling van nieuwe leiders te ondersteunen.

Begin jaren negentig globaliseerde de ATC haar boerenbeweging door La Via Campesina op te richten, een ledenorganisatie die momenteel actief is in Noord- en Zuid-Amerika, Afrika, Europa, Azië en Oceanië en die meer dan 200 miljoen plattelandsgezinnen vertegenwoordigt die werken aan de opbouw van een democratische samenleving zonder uitbuiting. Naast landarbeiders zijn ook migranten, landloze boeren en mensenrechtenactivisten lid van La Via Campesina. Er zijn vier belangrijke werkterreinen: landhervorming, voedselsoevereiniteit, boerencultuur en het socialiseren van gemeenschappelijke goederen. Als organisatie werkt ze met collectief leiderschap en participatieve democratie. La Via Campesina hecht waarde aan gendergelijkheid, jongerenparticipatie, diversiteit, discipline en internationale solidariteit. Zij is antikapitalistisch, anti-imperialistisch en antipatriarchaal.

La Via Campesina voert een aantal campagnes. Een daarvan richt zich tegen transnationale ondernemingen, vooral die in de Verenigde Staten, die de “Groene Revolutie” doordrukken, die probeert het grondbezit te domineren, de voedselproductie te beheersen en een giftig en uitbuitend voedselsysteem door te drukken dat gebaseerd is op winst voor een enkeling. Een recent succes in die strijd was de goedkeuring van de Universele Verklaring over de Rechten van Boeren en Andere Mensen die in landelijk gebied Werken, eind 2018 bij de Verenigde Naties. Het mag geen verrassing zijn dat de Verenigde Staten en sommige landen van de Europese Unie zich ertegen verzetten.

Het ATC en La Via Campesina bouwen aan de lokale en wereldwijde volksbeweging die nodig is om de macht van bedrijven en het kapitalisme uit te dagen en een wereld te creëren die de rechten van alle mensen kan beschermen en de klimaatcrisis kan verzachten. Wij activisten in de VS kunnen veel van hen leren.

Aminta Zea legt uit wie onze groep is voor leden van de gemeenschapsraad in Tuapi (Foto: Margaret Flowers)

Een andere prestatie in Nicaragua is hun voortdurende werk in de Autonome Zone, bestaande uit 47% van het land van de natie aan de noordelijke en zuidelijke Caribische kust, om de rechten te herstellen van inheemse volkeren en Afro-afkomstigen die lange tijd zijn gediscrimineerd. Het biedt een model voor de Verenigde Staten om te overwegen.

Dit werk is gebaseerd op de Nicaraguaanse grondwet die werd aangenomen na de omverwerping van de dictatuur van Somoza en die een multi-etnische samenleving voorstaat. Vanwege de Contra-oorlog en de neoliberale periode die daarop volgde, is de meeste vooruitgang geboekt in de laatste tien jaar of zo sinds Daniel Ortega weer president is geworden. Na tien jaar onderhandelen tussen de regering en de autonome gemeenschappen werden het eigendomsbewijs van 33% van het nationale grondgebied toegekend aan drieëntwintig inheemse en Afro-origin volkeren die daarom hadden gevraagd.

Inheemse leiders beslissen welke delen van het land gebruikt zullen worden voor huisvesting of landbouw en bepalen de regels voor het al dan niet toelaten van niet-inheemse mensen om er te wonen. De hoofdstad van de noordelijke Caribische kust, Bilwi, is bijvoorbeeld eigendom van de mensen in Karata en zij ontvangen de belastingen van die stad, die vroeger Puerto Cabezas heette.

In de afgelopen jaren zijn ongekende bedragen besteed aan de aanleg van snelwegen om de gemeenschappen met elkaar te verbinden en met markten voor hun goederen. Ook de gezondheidszorg en de infrastructuur voor elektriciteit en water zijn sterk uitgebreid. Onderwijs heeft ook een hoge prioriteit. De scholen zijn meertalig en omvatten zowel de moedertaal als Spaans en Engels. Het universitaire systeem is gewijd aan multiculturalisme en het “redden” van traditionele kennis. Hun ontwikkelingsplan is gebaseerd op menselijke ontwikkeling in plaats van exploitatie.

Enkele van de belangrijkste industrieën in de regio zijn mijnbouw, bosbouw en veeteelt. Er wordt gewerkt aan mijnbouwmethoden die de impact op en de verontreiniging van het milieu verminderen. Voor houtwinning moet de gemeenschap alle plannen goedkeuren en is zij eigenaar van en profiteert zij van het hele proces. Ook voor veeteelt beslist de gemeenschap wie er veehouderijen mogen hebben. Nu de klimaatcrisis de “droge zone” buiten de Autonome Regio uitbreidt, zijn niet-inheemse veeboeren op zoek gegaan naar andere gebieden om hun kuddes te hoeden en dit is door de Verenigde Staten gebruikt als een manier om Nicaragua aan te vallen door middel van een vals verhaal over aanvallen op inheemse gemeenschappen, bekend als “het Conflict Rundvlees” verhaal. Dit is ver van elke werkelijkheid, zoals John Perry uitlegt.

Hoewel er recentelijk in de Verenigde Staten een paar kleine overwinningen zijn behaald bij het teruggeven van land aan inheemse Amerikaanse stammen, hebben we nog een lange weg te gaan. Nicaragua laat een model zien dat geleid wordt door de inheemse bevolking en waarbij de staat een ondersteunende rol speelt. Stelt u zich eens voor dat land in de Verenigde Staten zou worden teruggegeven aan de inheemse volken die zouden bepalen wat er op het land wordt gedaan, inclusief wie er mag wonen. Dit zou een lange weg zijn om de eeuwen van onderdrukking en gestolen rijkdom terug te draaien en zou eindelijk een einde kunnen maken aan het tijdperk van settlerkolonialisme.

De delegatie van Sanctions Kill met leden van de ATC in Managua. Foto: Vrienden van de ATC (ATC)

We kunnen veel leren van Nicaraguaanse mensen over hoe te organiseren, te verzetten en een multiculturele samenleving op te bouwen gebaseerd op participatieve democratie, empowerment en het gezond maken van de Aarde. De Sanctions Kill delegatie bood een inkijkje in dit krachtige werk, maar we zullen moeten leren over de specifieke programma’s en hoe ze kunnen worden vertaald in ons werk hier om onze regering verantwoordelijk te houden en onze samenleving te transformeren.

Eén concept dat tijdens de delegatie naar voren kwam is dat van “revolutionaire discipline”. Revoluties gebeuren niet zomaar. Ze zijn het resultaat van toewijding aan educatie en strijd. Wij kunnen allemaal revolutionaire discipline beoefenen in onze gemeenschappen door politieke vorming, organisatie, druk uitoefenen op de regering en het opzetten van alternatieve programma’s. Door dit werk zullen we de massabeweging opbouwen die nodig is om te slagen.

We moeten ook werken aan de bescherming van Nicaragua en andere revolutionaire samenlevingen die het doelwit zijn van het Amerikaanse buitenlandse beleid omdat ze hun zelfbeschikking en soevereiniteit durven te verdedigen. We waren getuige van het geweld en de vernietiging van de door de VS gesteunde couppoging van 2018. We zien nu al dat de VS de basis leggen om zich te bemoeien met de presidentsverkiezingen in Nicaragua in november. Laten we ook revolutionaire discipline in praktijk brengen door ons niet te laten misleiden door valse mediaverhalen en door onze stem te verheffen tegen de inmenging van de VS.

De foto bovenaan deze nieuwsbrief is genomen op de ATC School in Managua. De tekst luidt: “Globaliseer de strijd, Globaliseer de hoop.” Dit is onze oproep tot actie, zodat we kunnen bouwen aan een wereld van Buen Vivir voor iedereen.

Topfoto: “Globaliseer de strijd, Globaliseer de hoop.” (Margaret Flowers)