Middenoosten |
20 januari 2025
Bron:  Peter Ford en Rick Sterling 
AntiWar.com 13 januari 2025 ~~~

Peter Ford werkte vele jaren voor het Britse Ministerie van Buitenlandse Zaken en was onder andere Brits ambassadeur in Bahrein (1999-2003) en daarna in Syrië (2003-2006). Daarna was hij vertegenwoordiger in de Arabische wereld voor de commissaris-generaal van de United Nations Relief and Works Agency. Hij werd geïnterviewd door Rick Sterling op 6 januari 2025.

RS: Waarom denk je dat het Syrische leger en de Syrische regering zo snel instortten?

Peter Ford: Iedereen was verrast, maar achteraf gezien hadden we dat niet moeten zijn. Gedurende meer dan een decennium was het Syrische leger uitgehold door de extreem slechte economische situatie in Syrië, voornamelijk veroorzaakt door westerse sancties. Syrië had maar een paar uur elektriciteit per dag, geen geld om wapens te kopen en geen mogelijkheid om het internationale banksysteem te gebruiken om wat dan ook te kopen. Het is geen verrassing dat het leger leegliep. Achteraf gezien zou je kunnen zeggen dat de verrassing is dat de Syrische regering en het leger succesvol waren in het terugdrijven van de Islamisten. Het Syrische leger dwong hen vier of vijf jaar geleden in de redoute van Idlib. Maar daarna verslechterde het Syrische leger, werd het minder gevechtsklaar op technisch niveau en ook moreel.

Syrische soldaten zijn voornamelijk dienstplichtig en ze lijden net zoveel als elke gewone Syriër onder de echt vreselijke economische situatie in Syrië. Ik geef het niet graag toe, maar de Westerse sancties waren uiterst effectief in het doen waarvoor ze bedoeld waren: de Syrische economie op de knieën dwingen. We moeten dus zeggen, en ik zeg dit tot mijn grote spijt, dat de sancties hebben gewerkt. De sancties deden precies wat ze moesten doen: het Syrische volk laten lijden en zo onvrede kweken met wat zij het regime noemen.

Gewone Syriërs begrepen de complexiteit van geopolitiek niet en gaven de Syrische regering de schuld van alles: geen elektriciteit, geen voedsel, geen gas, olie, hoge inflatie. Alles wat kwam doordat ze afgesneden waren van de wereldeconomie en geen supporters hadden met bodemloze geldbuidels.

Syrië werd aangevallen en bezet door grote militaire machten (Turkije, VS, Israël). Plus duizenden buitenlandse jihadi’s. Het Syrische leger was zo gedemoraliseerd dat het uiteindelijk een papieren tijger was.

RS: Denkt u dat het VK en de VS betrokken waren bij het trainen van de jihadi’s voorafgaand aan de decemberaanval op Aleppo?

Peter Ford: Absoluut. De Israëli’s ook. De leider van Hayat Tahrir al Sham (HTS), Ahmed Hussein al Sharaa (vroeger bekend als Mohammad abu Jolani) heeft vrijwel zeker Britse adviseurs op de achtergrond. Sterker nog, ik bespeurde de hand van zulke adviseurs in sommige uitspraken die in onberispelijk Engels werden gedaan. De verklaringen hadden een veramerikaniseerde spelling, dus de CIA is er ook bij betrokken. Jolani is een marionet, een marionet die zegt wat ze willen dat hij zegt.

RS: Wat is de huidige situatie, een maand na de ineenstorting?

Peter Ford: Er zijn hier en daar schermutselingen, maar over het algemeen hebben de islamisten en buitenlandse strijders het voor het zeggen. Er zijn verzetshaarden in Latakia waar de Alawieten letterlijk voor hun leven vechten. Veel van de gevechten gaan over de pogingen van de HTS, de huidige machthebbers, om wapens in beslag te nemen. De Alawieten verzetten zich en er zijn verzetshaarden in het zuiden met lokale Druzische milities.

De HTS is ter plaatse versnipperd. Ze hebben problemen om zich te laten gelden. Hoewel ze een walkover hadden tegen het Syrische leger, hebben ze nooit echt veel hoeven vechten. Ik schat dat ze maar zo’n 30.000 man hebben en verspreid over Syrië is dat niet veel. Er is een belangrijke verzetshaard in het noordoosten, waar de Koerden zich bevinden. De Koerdische Amerikaanse bondgenoten verzetten zich. Het zogenaamde Syrische Nationale Leger, dat een dekmantel is voor het Turkse leger, kan een volwaardige oorlog beginnen tegen de Koerdische troepen. Maar dat zal deels afhangen van wat er gebeurt na de inauguratie van de nieuwe Amerikaanse president, hoe Trump met de situatie omgaat.

RS: Wat hoor je van mensen in Syrië?

Peter Ford: Het is geen mooi verhaal. HTS en hun bondgenoten hebben hun dominantie tentoongespreid, met vlaggen van ISIS en Al-Qaeda. Ze hebben gepest, geïntimideerd, in beslag genomen en geplunderd. Zowel christelijke als Alawitische soldaten die zich overgaven, zijn standrechtelijk ter dood veroordeeld, waarbij executies langs de kant van de weg de norm waren. Christenen in hun steden en dorpen proberen zich alleen. Zowel christelijke als Alawitische soldaten die zich overgaven, zijn standrechtelijk ter dood veroordeeld, waarbij executies langs de kant van de weg de norm waren. Christenen in hun steden en dorpen proberen zich alleen maar te verschansen en te bidden. Letterlijk. Het spijt me te moeten zeggen dat de hogere christelijke geestelijken, op een of twee nobele uitzonderingen na, voor verzoening hebben gekozen en hun gemeenschap effectief hebben verraden. De hogere leiding van de orthodoxe kerk, in het bijzonder de Grieks-katholieke kerk, heeft zich laten fotograferen met hoogwaardigheidsbekleders van het jihad-regime.

Ze keren de andere wang toe. Het is een groot contrast met de Alawieten. Maar ze hebben geen keuze. Je herinnert je misschien dat de slogan van de jihadlegers tijdens het conflict was: “Christenen naar Beiroet, Alawieten naar het graf.” De HTS doet alsof ze ontmoetingen heeft met geestelijken en maakt geruststellende geluiden. Ondertussen rijden hun handlangers rond in vrachtwagens met ISIS-vlaggen. Wat ik hoor is erg deprimerend.

Het regime laat de Alawieten volledig aan hun lot over. Je leest in het westen nauwelijks een woord in de media over de benarde situatie van de Alawieten en niet veel meer over de christenen.

RS: Westerse media hebben Bashar al Assad en zelfs Asma Assad gedemoniseerd. Wat was jouw indruk van Bashar en Asma toen je hen ontmoette? Wat vindt u van de beschuldigingen dat ze miljarden dollars hebben verzameld?

Peter Ford: De beschuldigingen zijn volledig vals. maar te verschansen en te bidden. Letterlijk. Het spijt me te moeten zeggen dat de hogere christelijke geestelijken, op een of twee nobele uitzonderingen na, voor verzoening hebben gekozen en hun gemeenschap effectief hebben verraden. De hogere leiding van de orthodoxe kerk, in het bijzonder de Grieks-katholieke kerk, heeft zich laten fotograferen met hoogwaardigheidsbekleders van het jihad-regime.

Ze keren de andere wang toe. Het is een groot contrast met de Alawieten. Maar ze hebben geen keuze. Je herinnert je misschien dat de slogan van de jihadlegers tijdens het conflict was: “Christenen naar Beiroet, Alawieten naar het graf.” De HTS doet alsof ze ontmoetingen heeft met geestelijken en maakt geruststellende geluiden. Ondertussen rijden hun handlangers rond in vrachtwagens met ISIS-vlaggen. Wat ik hoor is erg deprimerend.

Het regime laat de Alawieten volledig aan hun lot over. Je leest in het westen nauwelijks een woord in de media over de benarde situatie van de Alawieten en niet veel meer over de christenen.

RS: Westerse media hebben Bashar al Assad en zelfs Asma Assad gedemoniseerd. Wat was jouw indruk van Bashar en Asma toen je hen ontmoette? Wat vindt u van de beschuldigingen dat ze miljarden dollars hebben verzameld?

Peter Ford: De beschuldigingen zijn volledig vals. Ik ken enkele leden van de Assad-familie, van wie sommigen jarenlang in Groot-Brittannië hebben gewoond. Ze leefden in zeer bescheiden omstandigheden. Als Assad miljardair was geweest, zoals ze zeggen, dan was er wel iets van dat geld naar beneden gesijpeld. Ik kan je garanderen dat dat niet het geval is geweest. Deze beschuldigingen gaan ook in tegen de indrukken die ik heb opgedaan toen ik de Assads zag toen ik daar ambassadeur was. Ze waardeerden de goede dingen van het leven net als iedereen, maar ze kwamen niet over als het (Ferdinand & Imelda) Marcos-type. Helemaal niet zoals dat. Het zijn allemaal leugens, verzonnen om de diepere agenda te dienen.

Dat de media Bashar en Asma afkraken is echt onsmakelijk. Het is zonder inhoud. Hij heeft zijn weinige overgebleven volgelingen teleurgesteld, hoewel het volgens mij onrealistisch was dat ze meer verwachtten. Maar het is een feit dat hij vluchtte toen anderen dat niet konden, en velen van hen zijn gedood, of ze houden zich schuil of zijn in sommige gevallen naar Libanon gevlucht, waar ze zich ook schuilhouden. Hij is er met zijn huid vanaf gekomen, maar om hem zo af te kraken zoals de media doen is echt onsmakelijk en zinloos. Het is verwant aan dit nieuwe genre van politieke pornografie, Assad-porno, de martelverhalen, het gehypete verhaal over gevangenissen en graven die worden opengelegd. Trouwens, de meeste van die graven zijn oorlogsslachtoffers. Het waren geen mensen die doodgemarteld zijn, zoals de media doen voorkomen. Honderdduizenden mensen stierven in het conflict gedurende meer dan tien jaar, en velen van hen werden begraven in ongemarkeerde graven. Maar de westerse media zwelgen in dit nieuwe genre van Assad-porno.

Dit wordt allemaal opgeklopt om het Westerse publiek meer begrip te laten tonen voor de manier waarop het Westen in bed kruipt met Al-Qaeda. Hoe meer ze Assad demoniseren en hameren op de wandaden van het Assad-regime, hoe groter de kans dat we de afschuwelijke gruweldaden die op dit moment worden begaan slikken en ons ervan laten afleiden.

Westerse leiders kussen de voeten van een man die nog steeds een gezochte terrorist is en die verdomme een van de oprichters van ISIS is geweest, evenals een van de oprichters van Al-Qaeda in Syrië. Het is moreel verwerpelijk en beschamend.

Jolani heeft het westen nu hard nodig. Anders wacht hem hetzelfde lot als Bashar Asad. Als de economie doorgaat op de ingeslagen weg van de afgelopen jaren, zal Jolani op vrij korte termijn dood vlees zijn. Hij moet zorgen voor een enorme snelle economische verbetering om te overleven als leider. En dit is waar het allemaal om draait. Zijn strategie is natuurlijk om zijn status als marionet van het Westen uit te buiten, niet alleen om hulp te krijgen voor de wederopbouw, wat voor de lange termijn is, maar ook om onmiddellijk de sancties te verlichten, de elektriciteit weer te laten stromen en de olie te krijgen.

Laten we niet vergeten dat de olie en het gas van Syrië nog steeds effectief in handen zijn van de Verenigde Staten, die via hun Koerdische marionetten een segment van de economie controleren, dat vroeger, denk ik, 20% van het bruto binnenlands product waard was en essentiële olie leverde voor brandstof, koken, alles. Hij moet dat in handen krijgen en de sancties opheffen. Daar gaat het allemaal om. Maar hij heeft één groot probleem: Israël. Israël weigert mee te doen. Israël is de uitzondering. Het hele westerse front buitelt over zichzelf heen om de voeten van de sultan van Damascus te kussen. Maar de Israëli’s zuigen op hun tanden en zeggen dat ze de man niet vertrouwen.

Israël vernietigt de restanten van het Syrische leger en zijn infrastructuur. Ondertussen pikken ze meer Syrisch land in. Ze willen Syrië voor onbepaalde tijd op de knieën houden door erop aan te dringen dat de westerse sancties niet worden opgeheven. Ik heb het gevoel dat er een “koningsgevecht” aan de gang is in Washington tussen wat we de “deep state” zouden kunnen noemen, die voorstander is van het opheffen van de sancties, en de Israëlische lobby, die zich daartegen verzet om egoïstische Israëlische redenen. Aangezien de Israëlische lobby deze gevechten negen van de tien keer wint, zijn de vooruitzichten misschien niet zo geweldig voor het Jolani-regime.

RS: Wat zijn je verwachtingen en angsten voor Syrië? Wat is het nachtmerriescenario en wat is het best mogelijke?

Peter Ford: Ik ben erg pessimistisch. Het is erg moeilijk om een lichtpuntje te zien in wat er is gebeurd. Syrië is van tafel als speler in het Midden-Oosten. Het oude Syrië is effectief gestorven. Syrië was de laatste overgeblevene onder de Arabische landen die de Palestijnen steunden. Er was geen ander. Er waren milities zoals Hezbollah en Jemen, maar er waren geen andere staten dan Syrië. Syrië is nu weg en de jihadi’s zeggen tegen de wereld dat het ze niets kan schelen. Dit is trouwens een voorbeeld van hoe de Israëli’s geen ja accepteren. De jihadi’s blijven de wereld vertellen, “We houden van Israël. We geven niets om de Palestijnen. Accepteer ons alstublieft. We houden van jullie.” En de Israëli’s accepteren geen ja als antwoord.

De beste hoop voor het Syrische volk is dat ze wat respijt krijgen. Er is een scenario denkbaar waarin het Syrische volk zich kan herstellen, althans economisch gezien, een scenario waarin de sancties worden opgeheven, waarin Syrië, de centrale regering weer controle krijgt over zijn olie en graan, waarin de gevechten zijn gestopt, waarin het niets hoeft te betalen om een leger in stand te houden omdat het dat niet probeert. Ze zouden alles in wederopbouw kunnen steken.

Het is dus mogelijk om je een scenario voor te stellen waarin Syrië zijn ziel verliest, maar meer uren elektriciteit krijgt. Dat is mogelijk het meest waarschijnlijke scenario. Maar zoals we al bespraken, zijn er grote obstakels: Israël dat (het opheffen van) sancties in de weg staat, weerstand in de jihadische gelederen, Turkije dat tekeer gaat tegen de Koerden en ISIS dat nog steeds niet volledig verdwenen is. De vooruitzichten zijn dus duidelijk troebel. We moeten over een maand de balans opmaken wanneer we de eerste dagen zien van het nieuwe regime in Washington waarvan zoveel zal afhangen.

RS: In de eerste termijn van Trump probeerde hij alle Amerikaanse troepen uit Oost-Syrië te verwijderen, maar zijn pogingen werden genegeerd. Misschien had dat een groot verschil kunnen maken?

Peter Ford: Ja, het had een totale game changer kunnen zijn. Als Syrië toegang had gehad tot zijn olie, had het geen brandstof- en elektriciteitsprobleem gehad. Het had de geschiedenis van de regio kunnen veranderen.

Nu verhoogt de VS het aantal soldaten en bases in Syrië. En ze hebben onlangs een ISIS-leider vermoord die mogelijk een rol heeft gespeeld bij de recente terroristische aanslag in de VS. Dit alles maakt het nu veel moeilijker voor Trump om de Amerikaanse troepen terug te trekken, omdat het zal worden gezien als een terugtrekking, een beloning voor ISIS.

Ik heb jarenlang betoogd dat de sancties duidelijk niet werkten. Maar uiteindelijk werkten ze wel. Het is als een brug. Hij wordt ondermijnd en dan breekt hij plotseling. Er was niet één oorzaak. Het was gewoon het hoogtepunt en de dingen bereikten een kantelpunt.

Rick Sterling is een onafhankelijke journalist uit de San Francisco Bay Area. Hij is te bereiken op rsterling1@gmail.com.

Gerelateerd (berichten in subarchief ‘middenoosten’):

Eerdere artikelen over Syrie: