Bolivia |
2024-06-29

Bron: teleSURJuni 28, 2024 ~~~~

De analist en politicus sprak met TeleSur over wat er woensdag in La Paz gebeurde en wat er achter de verijdelde poging zat om de democratie te ondermijnen.

Op woensdag 26 juni mobiliseerden honderden leden van de Boliviaanse strijdkrachten zich op bevel van generaal Juan Zúñiga in het centrum van La Paz en omsingelden het Quemado paleis in een poging een staatsgreep te plegen. Hun poging werd snel verijdeld door een combinatie van de snelle reactie van de Boliviaanse president Luis Arce om de leiding van het leger te vervangen, een onmiddellijke en unanieme veroordeling door de internationale gemeenschap en, het belangrijkste, de overweldigende mobilisatie van het Boliviaanse volk naar het centrum van La Paz om hun democratie te verdedigen.

TeleSUR journalist Marcela Heredia sprak met voormalig minister van Binnenlandse Zaken, econoom, professor en Boliviaans analist, Hugo Moldiz, die samen met Heredia de gebeurtenissen van die dag analyseerde die eindigden in de mislukking van de couppoging tegen de grondwettelijke president Luis Arce.

Marcela Heredia: Laten we het hebben over wat wordt beschouwd als “een succesvol beheer van de verdediging van de democratie in Bolivia”. Wat is uw analyse hiervan?

Hugo Moldiz: Ik geloof dat verschillende factoren samenkwamen zodat de democratie en de wettelijk gevormde regering niet werden overmeesterd door een staatsgreep door enkele militaire officieren. De eerste was de houding van president Luis Arce: hij ging niet weg. Arce blijft, gaat de confrontatie aan met de generaal die de coup pleegt en beveelt hem zich terug te trekken. De generaal zei nee, maar dat ontmoedigde Arce niet in zijn houding en de standvastigheid waarmee hij de situatie tegemoet trad. Ten tweede, de snelle reactie van de mensen die met duizenden tegelijk naar de zetel van de regering trokken, naar de Casa Grande. Op het Murillo plein waren er enkele botsingen met de militairen – gelukkig zonder slachtoffers aan de burgerzijde en ook niet aan de militaire kant – maar er waren geen confrontaties. Ten derde, de snelle reactie van de internationale gemeenschap: van progressieve linkse regeringen, tot aan de OAS zelf, zelfs enkele rechtse presidenten.

Ten vierde, de onmogelijkheid – zoals Freddy Morales (van TeleSur) heeft aangegeven – voor Zuñiga om andere eenheden en regimenten op tijd te coördineren. Om 12:30 uur geeft hij het bevel aan militairen om zich klaar te maken, dat gebeurt effectief -alle militairen in het land maakten zich klaar zonder de reden te kennen-. Echter, al op het moment dat generaal Zúñiga het Murillo plein inneemt, besluit bijvoorbeeld de Achtste Divisie, die in het oosten van Bolivia in Santa Cruz blijft, niet mee te doen aan het coup avontuur. Hetzelfde gebeurt met de Zevende divisie – die gestationeerd is in Cochabamba – en hetzelfde gebeurt met Challapata – waar van die zware en aanvalsvoertuigen zijn – zij besluiten niet mee te doen. Ze laten het nagenoeg ongemoeid. Ik zou zeggen dat een bijkomende factor is – hoewel het later verandert – de afwijzing van sectoren, zelfs van de oppositie, van een staatsgreep in Bolivia.

MH: Toen de door president Arce geuite beschuldigingen over onregelmatige mobilisaties in sommige eenheden van het Boliviaanse leger voor het eerst verschenen, waren de media ter plekke om dit te laten zien. Welke invloed hadden de media ter plaatse op het Boliviaanse volk dat naar buiten ging en zijn democratie verdedigde?

HM: Ik zou zeggen dat er een schijnbare neutraliteit was in veel media. Het dient in ieder geval als een mechanisme ten gunste van president Luis Arce. Er is nog veel te doen: uitzoeken of deze schijnbare neutraliteit echt was of niet. Ik denk dat er in het begin sprake is van een soort onnauwkeurigheid in de regering wanneer ze zegt dat er een ongewone troepenbeweging is. Minuten later leidt de situatie ertoe dat de regering zelf dit snel rechtzet en de couppoging afkeurt. Er zijn een aantal feiten, Marcela, die bijvoorbeeld de zelfcoup-these weerleggen: we moeten niet vergeten, vooral in Venezuela, dat wanneer de coup tegen Chávez mislukt, sectoren van de oppositie proberen de zelfcoup-these te gebruiken voor het mislukken van een plan om de chavista-revolutie omver te werpen. Als we het verschil in afstand, tijd en personages begrijpen, bevinden we ons in een dergelijk scenario. Ik heb een hypothese, Marcela, en die is dat de poging om de ambtstermijn van president Arce in te korten nog niet is afgerond. De manieren voor die verkorting zullen verschillend zijn: gisteren zagen we er een van, maar dat betekent niet dat er geen andere manieren zullen verschijnen om het doel van vervroeging van de algemene verkiezingen te bereiken.

MH: Dat is precies waarom het belangrijk is om te praten over de uitspraak die we gisteren hoorden op het plein, toen de mensen aankwamen, en dat is “Lucho is niet alleen, verdomme!” Dit is een begrip dat heel belangrijk is om te benadrukken, omdat het uiteindelijk de uitspraak en de beslissing is van het Boliviaanse volk om achter hun president te staan en de institutionaliteit te beschermen, Hugo.

HM: Ja, de snelle reactie van het volk was fundamenteel, evenals de houding van de president. Ik zou zeggen dat zelfs mensen die misschien niet op Luis Arce hebben gestemd en misschien niet naar het Plaza Murillo zijn gegaan, hebben laten zien dat ze tegen een dergelijke staatsgreep zijn. Naast de gevolgen ervan, hebben mensen het al ervaren in 2019 toen president Evo Morales het slachtoffer werd van een staatsgreep en ze het mechanisme van het aftreden gebruikten om te zeggen dat er geen staatsgreep was, terwijl er wel een staatsgreep was tegen president Evo Morales. Net als gisteren was er een poging tot staatsgreep tegen Luis Arce, die helaas in twijfel wordt getrokken door sommige mensen die banden hebben met de voormalige president. Ik geloof niet dat ze niet objectief redeneren, want achter dit project zit duidelijk nog veel dat onderzocht moet worden: Ik geloof niet dat generaal Zúñiga een staatsgreep heeft gepleegd alleen maar omdat hij 24 uur van tevoren te horen had gekregen dat hij uit zijn functie zou worden ontheven. Nee, nee, dat is niet van de ene op de andere dag georganiseerd. Ik denk dat de verklaring die hij 48 uur eerder aflegde tegen de Boliviaanse democratie, zelfs tegen voormalig president Morales – van wie hij zei dat als hij kon, hij hem zou tegenhouden, iets wat de strijdkrachten niet kunnen doen, behalve in tijden van uitzonderingsregimes – is waar het coupproject dat gisteren uiteindelijk mislukte, tot geluk van het Boliviaanse volk, begint te worden onthuld.

(1/1) De democratie heeft gezegevierd in Bolivia, maar we moeten alert blijven voor het welzijn van ons land en de komende generaties.
Wij vragen de gerechtelijke autoriteiten en de militaire autoriteiten om generaal Zúñiga en alle verantwoordelijken met de grootste strengheid van de wet te vervolgen pic.twitter.com/O2rHIB72MD – David Choquehuanca (@LaramaDavid) 27 juni 2024

MH: Er is een uitspraak van David Choquehuanca: “De democratie heeft gezegevierd in Bolivia, maar we moeten alert blijven voor het welzijn van ons land en van toekomstige generaties”. Je bent het dus helemaal eens met wat de Boliviaanse regeringsautoriteiten denken op basis van jouw analyse, Hugo. “We verzoeken,” zegt Choquehuanca, “de gewone justitie en de militaire justitie om generaal Zúñiga en alle verantwoordelijken te berechten met de volle striktheid van de wet om elke toekomstige poging tot staatsgreep te voorkomen. We bedanken de hele bevolking, sociale organisaties, burgemeesters en de internationale gemeenschap voor het verdedigen van de democratie die ons zoveel heeft gekost om te herstellen.” We hebben het over een sleutelfiguur, momenteel vice-president van de Plurinationale Staat Bolivia, maar die samen met Evo Morales en duizenden en duizenden andere Bolivianen vanuit de politieke sfeer gewerkt heeft en werkt voor de democratie van Bolivia. Dus, Hugo, ik nodig je uit om dit bericht van Choquehuanca – die ook een zeer gerespecteerd man is in het internationale politieke scenario vanwege zijn traject en de tijd dat hij in publieke organisaties heeft gewerkt – uit te leggen.

HM: We moeten naar de situatie als geheel kijken, niet naar de specifieke gebeurtenis van gisteren. President Arce wordt geconfronteerd met een virtuele intimidatie, een virtuele blokkade, vooral vanuit de wetgevende sfeer en een nog preliminaire articulatie van verschillende sociale krachten – Als ik het heb over sociale krachten, dan heb ik het over enkele sectoren van de boerenbeweging, helaas; sectoren van het zware vervoer; vakbondssectoren;.. er wordt gezegd dat er achteraan ook verschillende bedrijfssectoren zijn – dat wat zij doen hem steeds meer omsingelt, op zo’n manier dat president Arce geen ander alternatief heeft dan de verkiezingen te vervroegen. Ik ben het volledig eens met wat de vicepresident zegt: gisteren hebben we een episode beleefd van een hoofdstuk dat nog niet is afgesloten, het zal afhangen van hoe de regering reageert, van hoe ze zeer snel aanpassingen doorvoert in het management, in de groep medewerkers die de president vergezellen en hoe ze erin slaagt om de politieke relaties met een brede sector van het populaire kamp te consolideren om het gevaar dat nog steeds op de loer ligt in de Boliviaanse democratie te kunnen afwenden.

Topfoto: De Boliviaanse president Luis Arce spreekt een menigte mensen toe op Plaza Murillo nadat de staatsgreep was neergeslagen. Foto: Luis Arce

Gerelateerd (berichten in dit archief):