Haiti |
2024-02-17
Bron:  Michael Roth 
america21 17 februari 2024 ~~~

Steeds meer politieke spelers roepen op tot presidentsverkiezingen. Premier Ariel Henry blijft in functie. Aankomst internationale politiemacht onzeker

Port-au-Prince. De politieke protesten in de hoofdstad van Haïti en andere steden zijn hervat en de organisatiegraad neemt toe. De demonstranten eisen presidentsverkiezingen, het aftreden van premier Ariel Henry, die het land feitelijk regeert na de moord op Jovenel Moïse in 2021, en maatregelen tegen de welig tierende criminaliteit die al heeft geleid tot de ontheemding van duizenden mensen.

Tijdens een driedaagse mobilisatie barstte de opgekropte onvrede uit in massale en soms gewelddadige protesten. Regeringsgebouwen werden bestormd, wegen werden geblokkeerd en verschillende mensen kwamen om het leven.

Ondertussen blijft de inzet van een internationale politiemacht uit.

In oktober 2023 besloot de VN-Veiligheidsraad, met een onthouding van China en Rusland, om een internationale politiemissie onder leiding van Kenia te sturen om de veiligheidssituatie te verbeteren (amerika21 bericht). De Haïtiaanse minister van Buitenlandse Zaken verwelkomde het besluit, dat door de bevolking en maatschappelijke organisaties massaal werd afgewezen.

De inzet van buitenlandse politietroepen onder leiding van Kenia staat voorlopig op losse schroeven omdat het Hooggerechtshof van het Oost-Afrikaanse land de inzet ervan als ongrondwettelijk heeft afgewezen. Volgens de grondwet is een buitenlandse inzet alleen mogelijk als er een bilaterale overeenkomst is tussen Kenia en het gastland.

De regeringen van Kenia en Haïti zijn momenteel haast aan het maken. Van 12 tot 14 februari bezochten delegaties van beide landen Washington en wijdden een dag aan het vereiste bilaterale memorandum of understanding. Tijdens de bijeenkomst werden ook het operationele concept van de missie, logistiek, monitoring en mensenrechtenkwesties besproken.

De Amerikaanse onderminister van politieke zaken, Victoria Nuland, rondde de bijeenkomsten af. Volgens een persbericht van de regering van Haïti stelden de deelnemers een deadline vast voor de komst van Keniaanse politietroepen om “de Haïtiaanse nationale politie bij te staan om de veiligheid in Haïti te herstellen”.

Steeds meer politieke actoren in Haïti verwerpen het aanblijven van de premier. Ze houden hem verantwoordelijk voor de toename van bendegeweld en onveiligheid, maar ook voor verarming en wijdverspreide honger.

In een optreden, na de protestdagen, herhaalde Henry zijn standpunt dat de veiligheid in het land eerst moet worden hersteld voordat er verkiezingen kunnen worden gehouden. Zijn mandaat, dat hij in 2021 op zich nam na de moord op zijn voorganger zonder dat er verkiezingen waren gehouden, eindigde woensdag in overeenstemming met een overeenkomst die in december 2022 werd ondertekend met vertegenwoordigers van politieke partijen, maatschappelijke organisaties en particuliere bedrijven onder internationale auspiciën. Henry noemde deze overeenkomst niet in zijn tien minuten durende toespraak.

De achtergrond van de moord op de president is nog niet opgehelderd, hoewel de daders en enkele masterminds zijn geïdentificeerd en veroordeeld. In Miami werd een voormalig agent van de Amerikaanse Drug Enforcement Administration (DEA) tot levenslang veroordeeld voor zijn betrokkenheid bij de aanslag. Onmiddellijk na de moord nam Henry de teugels van de regering over met de belofte om binnen twee jaar presidentsverkiezingen te organiseren.

Het land is in grote delen onbestuurbaar geworden door de welig tierende bendecriminaliteit. Zwaarbewapende groepen, voornamelijk uitgerust met wapens die vanuit de VS zijn gesmokkeld, hebben de controle over hele wijken overgenomen en breiden zich steeds verder uit. In december 2023 moesten 310.000 mensen hun huizen verlaten en sindsdien vechten ze om te overleven. Er is een gebrek aan voedsel, drinkwater en sanitaire voorzieningen. Dit kan slechts gedeeltelijk worden verlicht door hulpzendingen.

Een inzet van VN-vredeshandhavers tussen 2004 en 2017 had een desastreus resultaat. De Verenigde Naties moesten toegeven dat de interventiemacht gezamenlijk verkrachtingen had gepleegd en dat een massale uitbraak van cholera, die ongeveer 600.000 mensen trof, werd veroorzaakt door Nepalese blauwhelmsoldaten. De missie had geen succes, maar werd massaal afgewezen door de bevolking en werd na 13 jaar afgeblazen.

Topfoto: De politiechefs van Kenia, Japhet N. Koome (links) en Haïti, Frantz Elbe, ontmoetten elkaar in december 2023 in Nairobi om de missie te bespreken Bron: Nationale Politiedienst

Gerelateerd (berichten in dit archief):