Haiti |
2023-08-26
Bron: Tanya Wadhwa 
peoplesdispatch 26 augustus 2023 ~~~

Een Keniaanse beoordelingsmissie ging onlangs naar Haïti om de mogelijkheid te onderzoeken om een 1000-koppige multinationale politiemacht in te zetten, zogezegd om de veiligheid te verbeteren en het bendegeweld in te dammen. Haïtiaanse volksbewegingen en rechtenorganisaties verwierpen en veroordeelden het voorstel, omdat het zou leiden tot escalatie van de problemen die het probeert op te lossen.

Een Keniaanse beoordelingsmissie is op 20 augustus aangekomen in de Haïtiaanse hoofdstad Port-au-Prince om de veiligheidssituatie in het Caribische land te evalueren. De 10-koppige missie ontmoette hoge functionarissen van de de-facto regering onder leiding van Ariel Henry, de politie en het corps diplomatique van andere landen tijdens haar driedaagse bezoek, dat werd afgesloten op 23 augustus. Het bezoek en het plan werden veroordeeld door progressieve organisaties en rechtengroeperingen die sterk gekant waren tegen buitenlandse interventie.

Het bezoek van de delegatie kwam enkele weken nadat Kenia had aangeboden om een multinationale politiemacht in Haïti te leiden om de veiligheid te verbeteren en het geweld van bendes in te dammen. Op 29 juli zei de Keniaanse minister van Buitenlandse Zaken Alfred Mutua in een bericht op X, voorheen bekend als Twitter, dat het Oost-Afrikaanse land bereid is om 1.000 politieagenten in te zetten om de Haïtiaanse politie te helpen opleiden en bij te staan om “de rust in het land te herstellen en strategische installaties te beschermen”.

Het voorstel van Kenia kwam als reactie op het officiële verzoek van de regering Henry aan de VN om internationale militaire bijstand in de strijd tegen criminele bendes. In oktober 2022 riep Henry op tot de inzet van buitenlandse troepen om de uitbreiding van gewapende bendes tegen te gaan nadat criminele groepen een belangrijke brandstofterminal in de hoofdstad hadden geblokkeerd, wat een ernstig brandstoftekort en een enorme stijging van de prijzen van basisgoederen veroorzaakte. Verschillende landen steunden toen het vooruitzicht om een multilaterale troepenmacht naar Haïti te sturen. Geen enkel land stapte echter naar voren om de interventie te leiden, ondanks grote inspanningen van de VS.

Na de aankondiging van Kenia verwelkomden zowel de Amerikaanse regering als de secretaris-generaal van de VN Antonio Guterres, die hebben aangedrongen op een internationale troepenmacht voor Haïti, de bereidheid van de Keniaanse regering om een mogelijke missie te leiden. Dit ondanks het uitdrukkelijke verzoek van de Haïtiaanse bevolking om een einde te maken aan alle buitenlandse inmenging in het land en hun recht op zelfbeschikking te respecteren. Matthew Miller, woordvoerder van het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken, vertelde aan verslaggevers dat Washington samen met Ecuador een resolutie van de VN-Veiligheidsraad zou indienen om de inzet te autoriseren, terwijl Canada, Jamaica en de Bahama’s aankondigden dat ze de inspanning zouden steunen.

Het Haïtiaanse ministerie van Communicatie meldde op 23 augustus in een verklaring dat het oppercommando van de nationale politie het eerste bezoek van de Keniaanse delegatie als “zeer nuttig” bestempelde.

In de verklaring stond ook dat alle partijen het eens zijn over de missie: “het zal er niet zijn om de Nationale Politie te vervangen of om haar werk uit te voeren, maar het zal komen om haar te helpen efficiënter te worden, meer aangepast, beter in staat om haar missie van beschermen en dienen te vervullen.”

Desondanks waren Haïtiaanse maatschappelijke organisaties en sociale bewegingen sterk gekant tegen het idee om buitenlandse troepen in het land toe te laten, daarbij verwijzend naar de ernstige problemen veroorzaakt door eerdere buitenlandse militaire interventies in het land. Ze veroordeelden ook de internationale gemeenschap voor haar steun aan Henry, die het ambt aanvaardde na de moord op de vorige de-facto president Jovenel Moïse en de langverwachte presidents- en parlementsverkiezingen in 2021 voor onbepaalde tijd uitstelde, onder het voorwendsel van bendegeweld. Ze hielden Henry en de regerende extreemrechtse Haïtiaanse Tèt Kale Partij (PHTK) ook verantwoordelijk voor de economische, sociale, politieke en institutionele crises in het land.

Henry Boisrolin, lid van het Democratisch Comité van Haïti, wees er in een interview met Barricada TV op dat “duizend politieagenten het probleem van de onveiligheid natuurlijk niet kunnen oplossen. Met andere woorden, de aanwezigheid van die duizend politieagenten – mochten ze in Haïti aankomen – zou zijn om de leiders en instellingen te beschermen, niet het Haïtiaanse volk. Dit is duidelijk.”

Boisrolin benadrukte dat “het politieke doel van deze [missie] is om te proberen een soort schijnbare kalmte te creëren om verkiezingen te organiseren via de oprichting van een nieuwe voorlopige kiesraad… we noemen het ‘selectieverkiezingen’, waarbij ze iemand zullen aanstellen die de huidige macht, die niets meer is dan een macht in functie van een neokoloniale staat, in stand zal houden en zal reproduceren.”

Boisrolin stelt dat de criminele bendes die mensen ontvoeren en vermoorden, vrouwen verkrachten en huizen in brand steken “directe banden hebben met de CORE groep en de regering”. “Haïti produceert geen wapens of munitie en iedereen weet dat deze wapens en munitie uit de Verenigde Staten komen. Hoe komen deze wapens in Haïti? Er is een wapenembargo tegen Haïti,” stelde hij.

Met betrekking tot een Haïtiaanse oplossing voor een Haïtiaans probleem, benadrukte Boisrolin dat het belangrijk is om “in de eerste plaats de volksstrijd in alle opzichten te versterken. Daarna moeten we kijken of we een bevrijdingsfront kunnen creëren, rekenend op de solidariteit, niet op de hulp, van de broeders en zusters van het Latijns-Amerikaanse en Caribische continent. Vanaf dat punt hebben we het volste vertrouwen in de weerstandscapaciteit van het Haïtiaanse volk om zelfs de confrontatie met deze bendes aan te gaan.”

Boisrolin wees erop dat “sinds april een beweging genaamd ‘Bwa Kale’ is ontstaan in het land, waarbij de mensen met enkele nationalistische politieagenten op pad gaan om de bandieten te confronteren, ze hebben ze gevangen en ze hebben ze aangepakt. Van april tot juli is het aantal ontvoeringen aanzienlijk gedaald. Dit alles betekent dus dat Haïtianen hun problemen kunnen oplossen.”

“We hebben vertrouwen. We weten dat de weg moeilijk en niet gemakkelijk is, maar we vertrouwen op de veerkracht en het verzet van het Haïtiaanse volk en op de creativiteit van de leiders van de volksorganisaties,” voegde hij eraan toe.

Internationale organisaties verwerpen Kenia’s plan

Verschillende internationale mensenrechtenorganisaties, zoals Amnesty International, hebben het plan van Kenia om personeel naar Haïti te sturen afgewezen, vanwege verschillende mensenrechtenkwesties.

Voorafgaand aan de komst van de Keniaanse delegatie heeft de Frantz Fanon Foundation het Keniaanse interventieplan in Haïti scherp veroordeeld. De stichting bekritiseerde de landen van de Caribische Gemeenschap (CARICOM) en sommige Afrikaanse landen omdat ze zich aansloten bij de CORE-groep en de Verenigde Naties om gewapende actie te ondernemen in Haïti.

“Deze militaire interventie is een aanval op het recht van het Haïtiaanse volk op zelfbeschikking en soevereiniteit en dit institutionele geweld is slechts een herhaling van het geweld dat werd uitgeoefend door de voormalige kolonisatoren, waaronder Frankrijk, dat de Haïtiaanse staat dwong om een onrechtmatige en illegale schuld te betalen als prijs voor zijn vrijheid en onafhankelijkheid, maar ook de Verenigde Staten en internationale instellingen zoals het IMF en de Wereldbank. Het project van deze militaire interventie ligt in het verlengde van dat van de voormalige kolonisatoren: met alle middelen het ontstaan van de eerste zwarte republiek voorkomen,” veroordeelde de Frantz Fanon Foundation.

“Deze interventie, die zich voordoet als een oplossing voor de problemen van de Haïtiaanse samenleving, zal enkel het proces hernieuwen dat aan de oorsprong ligt van diezelfde problemen: de ontkenning van de soevereiniteit van het Haïtiaanse volk over zijn grondgebied, zijn economie en zijn instellingen. Door de onwettige en anti-Pan-Afrikaanse interventie van het Keniaanse leger gebruiken de imperialistische staten de Afrikaanse staten om hun beleid van racistische overheersing over Haïti te verlengen… Haïti is en blijft het laboratorium van de onderdrukking van Afrikaanse volkeren over de hele wereld, op het continent en in de diaspora. Vandaag is het Haïti, morgen zal het één van de CARICOM staten zijn die hebben toegestemd om dit militaire interventieproject te ondertekenen. De Frantz Fanon Stichting keurt deze interventie en de instrumentalisering van Afrikaanse staten om de belangen van imperialistische staten te dienen ten zeerste af,” voegde de stichting eraan toe.

Op 24 augustus verwierp de Keniaanse Revolutionaire Socialistische Liga in de Internationale Socialistische Liga ook het aanbod van Kenia om politieagenten naar Haïti te sturen om de lokale politie te helpen de orde in het land te herstellen.

Geweld in Haïti

Na de moord op Jovenel Moïse in juli 2021 hebben illegale gewapende bendes steeds meer controle gekregen over het nationale grondgebied, waardoor honderdduizenden mensen hun huizen hebben moeten ontvluchten. Volgens rapporten van verschillende internationale organisaties controleren gewelddadige bendes nu meer dan 80% van de hoofdstad en meer dan 50% van het nationale grondgebied. Het toenemende bendegeweld en de incompetentie van de autoriteiten heeft geleid tot een toename van de burgerwacht.

Volgens het Bureau van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de VN zijn er dit jaar tot nu toe meer dan 2.400 mensen gedood in Haïti als gevolg van bendegeweld. Ondertussen zijn sinds 24 april meer dan 350 mensen, waaronder 310 vermeende bendeleden en een politieagent, gelyncht door de lokale bevolking en zelfverdedigingsgroepen.

Topfoto: Haïtianen verwerpen het aanbod van Kenia om politieagenten naar Haïti te sturen om het land te helpen de veiligheid te verbeteren en bendegeweld in te dammen. Foto: Radyo Rezistans/Facebook

Gerelateerd (berichten in dit archief):