Bron: Dagmar Henn
RT-de 17 juli 2022 ~~~

Zelensky heeft het niet alleen over een leger van miljoenen, hij heeft het ook over Oekraïense partizanen. Kunnen ze bestaan? Of bedoelt hij een terroristenmacht zoals de UPA na 1945? Hoe serieus moet men dergelijke opmerkingen nemen?

Volgens Der Spiegel dreigt de Oekraïense president Vladimir Zelensky niet alleen met een leger van een miljoen man, hij verklaart ook dat de Russische troepen nergens een veilig achterland kunnen vinden en nu bang zijn voor het Oekraïense leger dankzij de activiteiten van Oekraïense partizanen. Deze verklaring, waarin momenteel wordt verwezen naar militaire sabotage-eenheden en niet naar feitelijke partizanen, is natuurlijk bedoeld om te zeggen dat zich overal in Oekraïne aanhoudend gewapend verzet zou ontwikkelen.

Partizanen… – een term die vele beelden oproept: van Hemingway’s “For Whom the Bell Tolls” tot de Griekse bergen tot de Sierra Maestra en de bebaarde troep rond Fidel Castro, en op de achtergrond altijd het idee van een strijd om het recht, van onder tegen boven. Op een morgen, ben ik opgestaan, Bella Ciao, Bella Ciao …

Als Zelensky het over partizanen heeft, is dat niet wat hij bedoelt. Hij kan het niet bedoeld hebben, want de Oekraïners die overeenkomen met dit idee van partizanen, waren degenen die met het Rode Leger vochten tegen het nazi-leger. En hij kan het niet bedoeld hebben, want de Oekraïense nazi-collaborateurs die na 1945 in Sovjet-Oekraïne zijn blijven vechten, behoren tot een heel andere categorie die met andere beelden en gevoelens gepaard gaat, namelijk die waartoe ook de IS behoort, en die veel treffender met het woord terroristen kunnen worden aangeduid.

Niet omdat ze tot de andere kant behoorden en zich, zoals de nazi’s, ook lieten leiden door de CIA en MI6. Maar omdat zij hun oorlog tegen de mensen voerden en niet met hen. Omdat ze geen militaire doelen zochten, maar dorpen aanvielen en de inwoners afslachtten. En “slachten” is hier geen metafoor, maar een letterlijke weergave van de gebruikte methoden. Deze volgelingen van Bandera en Co. waren buitengewoon wreed en streefden niet eens naar verbetering van de levensomstandigheden van de mensen, maar alleen naar vernietiging van de ontwikkeling van de Sovjet-Unie.

Wie in de details geïnteresseerd is, kan die op het internet vinden. Het Russische Ministerie van Defensie heeft onlangs hele stapels oude Sovjet dossiers over deze troepen gepubliceerd. Het volstaat te zeggen dat, op de schaal van barbaarsheid, onthoofdingen zelfs tot de onschuldigere methoden behoorden.

Hoe dan ook, dit zijn de “helden van Oekraïne” naar wie de Oekraïense regeringen sinds 2014 verwijzen. De grote, gevierde rolmodellen. Is er enige reden om te verwachten dat ongeregelde eenheden die onder de paraplue van een dergelijke regering worden gevormd, zich anders zullen gedragen dan hun historische rolmodellen?

Het achterlaten van troepen in de achterhoede van de tegenstander maakt al sinds de Tweede Wereldoorlog deel uit van de normale militaire strategie. De NAVO had haar “Gladio”-troepen, en er bestaan vandaag zeker nog gelijkwaardige eenheden, maar de NVA (RED: nationale volksleger van de DDR) leidde ook eenheden op die in staat moesten zijn om achter NAVO-troepen op te treden die zouden kunnen binnenvallen en die voor dit doel Westerse voertuigen leerden besturen. Het is dan ook geen verrassing dat dergelijke strategieën worden gepland en uitgevoerd in de context van een Oekraïens leger dat onder controle staat van de VS en de NAVO.

De aanslagen die de afgelopen weken zijn gepleegd op medewerkers van de overheid in Kherson kunnen waarschijnlijk aan dergelijke troepen worden toegeschreven. Een gearresteerd lid van zo’n knokploeg meldde ook dat hij al in 2015 door de NAVO was opgeleid en de laatste tijd in Kherson had gewoond, vermomd als een normale burger. Deze activiteit wordt gecoördineerd via de speciale strijdkrachten van Oekraïne en staat onder bevel van Zelensky.

Wat duidelijk is, is dat dergelijke “stay-behind” eenheden schade aanrichten, ook al is hun verdediging meer een politietaak dan een militaire. Hoe gemakkelijk of hoe moeilijk deze taak zal zijn, is in de eerste plaats een politieke kwestie. Het is onwaarschijnlijk dat deze eenheden als een vis in het water tussen de mensen zullen zwemmen in de gebieden waar het Russische leger tot dusver is gestationeerd; de stemming in de Donbass in 2014 was daarvoor een te duidelijk feit, ook al zwijgt de Duitse pers hierover.

In alle teksten die handelen over ervaringen uit echte guerrilla- gevechten, niet zulke militaire eenheden die in het achterland van de vijand worden ingezet, komt één feit duidelijk naar voren: de steun van de bevolking is de beslissende factor. Alleen wanneer zij daadwerkelijk door de bevolking worden beschermd, bevoorraad en geïnformeerd, hebben partisanenbewegingen succes. Dan zijn het echter ook echte bewegingen met een politiek programma dat kan groeien. Daartoe moeten zij handelen in het belang van deze bevolkingsgroep, hetgeen ook tot uiting moet komen in hun keuze van doelstellingen en hun aanpak.

Zelfs als men ervan uitgaat dat de Oekraïense Bandera-aanhangers zich niet gedragen als hun historische rolmodellen (wat de berichten uit Oekraïne tot nu toe niet bepaald aangeven) – zou er dan een politieke basis zijn voor een partizanenbeweging tegen het Russische leger?

Laten we de ingewikkelde kwestie van een Sovjet-natie terzijde laten en gewoon uitgaan van een Oekraïense natie. Is de huidige regering in hun belang? Nauwelijks. Zij wordt volledig van buitenaf gecontroleerd en heeft objectief gezien altijd tegen de belangen van het Oekraïnse volk gehandeld; noch op economisch, noch op politiek gebied is er in de afgelopen acht jaar iets positiefs bereikt. Het land is zichzelf blijven verarmen en de behandeling van de eigen strijdkrachten, die kan worden waargenomen, wordt niet bepaald gekenmerkt door respect voor de mensen die er wonen. Dit geldt niet alleen voor de inwoners van het zuidoosten, die volgens talrijke berichten meer als vijanden worden behandeld, maar ook voor de soldaten van het Oekraïense leger, die genadeloos worden uitgebrand.

Ook al beweert het Westen hardnekkig het tegendeel – Oekraïne is op zijn laatst sinds 2014 niet meer soeverein. Dus waar zou een partisanenbeweging zich op kunnen beroepen? De enige realistische optie voor soevereiniteit zou zijn dat het land neutraal zou zijn ten opzichte van de mondiale frontlinie tussen het Westen en het blok dat zich rond Rusland en China vormt. Maar deze neutraliteit heeft geen basis in de huidige politieke elite van Oekraïne, en van de kant van het Westen is dit juist met alle middelen verhinderd; en dit betekent tegelijkertijd dat er geen politieke actor beschikbaar is die zelfs maar naar deze optie streeft.

—— tot zover

Het enige waar Zelensky naar kan verwijzen is een leeg concept van een natie, een gesacraliseerd niets dat geen verband houdt met het concrete dagelijkse leven van de mensen. Er zou dus maar een zeer beperkte tijdspanne zijn om te proberen er een partijdige beweging van te maken (zoals ik al zei, zelfs als de walgelijke tradities zouden worden weggelaten), omdat elke concrete verbetering dit lege concept bedreigt. Tot de nationale belangen behoren nu ook de levensomstandigheden van de bevolking, en voor de meeste Oekraïners is er nog veel ruimte voor verbetering.

Natuurlijk hebben ten minste acht jaar van de wildste nationalistische propaganda hun sporen nagelaten. Mochten Russische troepen oprukken naar de westgrens van het huidige Oekraïne, dan zouden de eerste dagen in Galicië zeker niet gemakkelijk zijn. Er is immers veel moeite gedaan om de Oekraïners ervan te overtuigen dat zij op de een of andere manier genetisch superieur waren aan de Russen en dat de Russen van nature kwaadaardig waren. Maar dergelijke verhalen houden het best stand wanneer zij los staan van de werkelijkheid; dit blijkt zelfs uit de verschillende doeltreffendheid van dergelijke propaganda in West- en Oost-Duitsland.

Ervan uitgaande, althans in het begin, dat er een bredere basis was om dergelijke strijdkrachten op te bouwen, zou dit een hele reeks andere problemen met zich meebrengen. Afgezien van gevallen waarin zij te maken hadden met tegenstanders die in de kern reeds verzwakt waren (zoals tegen Batista in Cuba), waren de partizaanse troepen gewoonlijk afhankelijk van steun van buitenaf.

De Sovjet-partizanen hebben in de Tweede Wereldoorlog hele vliegvelden in de bossen aangelegd waarlangs zij voorraden konden aanvoeren. Het Franse verzet was ook het meest effectief op het moment dat het over het Kanaal werd bevoorraad. De voorwaarden daarvoor zijn echter veranderd sinds de Tweede Wereldoorlog. Vliegvelden in bossen? Zou alleen een overvlucht van een satelliet overleven. Steun van materiaal dat uit vliegtuigen valt? Groeten van de Russische luchtverdediging, die onbetwist de beste in de wereld is. Bevoorrading over de grens, bijvoorbeeld uit Polen? Moderne grensbewaking werkt met warmtebeeldcamera’s, wat zoiets in ieder geval veel gecompliceerder maakt. En zou ook voorkomen dat het buurland als veilig achterland wordt gebruikt.

Zelfs een echte, politiek legitieme, door de bevolking gesteunde partijbeweging zou het moeilijk hebben tegen een tegenstander die alle huidige technische middelen kan gebruiken. Dit geldt ook in het midden van steden. Enkele jaren geleden waren er in Duitsland, op het hoofdstation van Berlijn, al pogingen om gezichtsherkenning te laten meelopen met live-opnamen. Dit betekent dat het nu technisch mogelijk is om zonder vertraging opnamen te vergelijken met catalogi van gezochte personen. En de catalogi werden en worden vlot aangeleverd via de sociale media; een gegeven waar het Oekraïense repressieapparaat al uitgebreid gebruik van heeft gemaakt, maar dat even goed in de andere richting werkt, zoals nu al gebeurt met de identificatie van Oekraïense oorlogsmisdadigers.

Troepen die steunen op pure terreur, zoals de UPA na 1945 deed, kunnen onder controle worden gebracht; Rusland heeft dat bewezen in Tsjetsjenië en de Chinezen in Xinjiang. Dit vereist uiteraard politieke maatregelen die enerzijds de levensomstandigheden van de bevolking verbeteren en anderzijds de onderliggende ideologie actief bestrijden, maar het is een oplosbaar probleem. Gezien de toestand waarin het Westen zich thans bevindt, zullen de mogelijkheden voor externe steun waarschijnlijk ook beperkt zijn.

De meest waarschijnlijke variant zou inderdaad een herhaling zijn van de pure terreur van de UPA, tot en met de invoer van de techniek van zelfmoordaanslagen, zolang en voor zover daarvoor vrijwilligers kunnen worden gevonden, en zolang de NAVO de mogelijkheid heeft hen te steunen. Het politieke gevaar hiervan zou echter beperkt zijn, omdat een dergelijke actie niet op steun van de bevolking kan rekenen, en de doeltreffendheid ervan geenszins groot genoeg zou zijn om een reële verbetering van de levensomstandigheden te verhinderen. Echte partizanen die voor Zelensky vechten zullen nooit bestaan.

Topfoto: Sovjet partizanen in Oekraïne, 1943 | © Scherl www.globallookpress.com