Bron: Fernando Casado
telesur 17 juni 2022 ~~~

Afgelopen maandag begon de Confederatie van Inheemse Nationaliteiten van Ecuador (CONAIE), gesteund door meer dan 53 sociale organisaties, een nationale staking voor onbepaalde tijd om de regering te dwingen in te gaan op een pleidooi dat gebaseerd is op tien eisen.

De staking vond plaats een jaar na het aantreden van Guillermo Lasso als president van Ecuador, die ervan beschuldigd werd zijn verkiezingsbeloften niet na te komen. In de recente geschiedenis van Ecuador gaat de inheemse bevolking alleen in staking wanneer hun situatie wanhopig is. Het zou dan ook niet de eerste keer zijn dat de ontevredenheid van de inheemse bevolking een regering omver zou werpen.

Aan de basis van de staking ligt de voortdurende toename van armoede en ongelijkheid in een land dat hard is getroffen door de pandemie en het jarenlange liberale beleid van Lasso en zijn voorganger. Terwijl het armoedecijfer voor 2021 32,2% bedroeg, een stijging met 10,2% ten opzichte van 2015, is het cijfer voor extreme armoede in diezelfde periode bijna verdubbeld. Als neveneffect van de sociaal-economische ongelijkheid is ook het aantal moorden dramatisch gestegen, van 5,6 moorden per 100 duizend inwoners in 2016 tot 14 in 2021. Bijgevolg is Ecuador van een van de veiligste landen in de regio veranderd in een zeer gevaarlijk land.

De petities van de inheemse bevolking verzetten zich tegen de neoliberale agenda van de regering, waaronder het bevriezen van de brandstofprijzen; een kredietmoratorium voor meer dan 4 miljoen mensen die moeite hebben om hun schulden af te lossen; het verbeteren van de huidige precaire arbeidsomstandigheden; of het tegenhouden van de privatisering van staatsbedrijven. Tijdens de tweede ronde van de presidentsverkiezingen van 2021 kreeg Lasso de steun van enkele inheemse organisaties. Bovendien heeft de partij van Lasso bijgedragen aan en steun verleend aan de inheemse kandidaat voor het verkrijgen van het presidentschap van de Wetgevende Raad. Hoewel niet kan worden ontkend dat de inheemse volkeren en Lasso aanvankelijk samenwerkten, verslechterde deze relatie geleidelijk.

Leonidas Iza, één van de meest prominente leiders van de inheemse beweging verzette zich vanaf het begin tegen de regering van Lasso. Hij stond in de frontlinie van de protesten tegen Lasso’s voorganger, Lenin Moreno, in oktober 2019. In die tijd werd een hoge tol in mensenlevens betaald – er vielen 11 doden en meer dan 1200 gewonden, gedurende de 10 dagen van de rellen die overal in het land uitbraken. In de nasleep stelde het Bureau van de Ombudsman een Waarheidscommissie in die de acties van de staatsmacht beschreef als misdaden tegen de menselijkheid. In die tijd schilderde Lasso de betogers af als vandalen en criminelen in publieke verklaringen.

Op de tweede dag van de protesten nam de regering de drastische maatregel om Iza op grond van zeer zwakke beschuldigingen te laten opsluiten. Ook dit was een onhandige actie die de gemoedstoestand van de demonstranten nog verder aantastte. Dankzij de druk van de inheemse bewegingen in het hele land moest de regering echter haar woorden terugnemen en Iza vrijlaten.

Sedertdien hebben de inheemse bevolkingsgroepen hun protest nieuw leven ingeblazen nadat zij de strategie om het protest in te dammen als een terugslag hebben ervaren. Zowel de structurele sociale verloedering als de economische recessie die de aanleiding vormden voor de staking zijn echter nog lang niet aangepakt en de president keert zich doof voor de mogelijkheid om aan de onderhandelingstafel te gaan zitten. In ieder geval lijkt het erop dat de president geen tijd meer heeft en de inheemse demonstranten geen geduld meer, en het laat zich raden welke van de twee zal verliezen.