Oplopende spanningen in de aanloop naar de tweede ronde van de verkiezingen in Ecuador – Openbaar Archief

Ecuador |

2021-04-05

Bron: Zoe PC,
peoplesdispatch.org 5 april 2021 ~~~

De aanloop naar de tweede ronde van de verkiezingen in Ecuador wordt gekenmerkt door desinformatiecampagnes, een sterke stijging van het aantal COVID-19 gevallen en angst voor manipulatie en fraude

Op 11 april zal Andrés Arauz van de Nationale Unie voor Hoop (UNES) het opnemen tegen Guillermo Lasso van de rechtse coalitie van de Creating Opportunities partij (CREO) en Sociaal Christelijke Partij (PSC), in de tweede ronde van de verkiezingen om te bepalen wie de volgende president van Ecuador zal worden. De eerste ronde werd gehouden op 7 februari en Arauz won met 32,72% van zijn tegenstanders. De tweede plaats werd ingenomen door Guillermo Lasso met 19,74% van de stemmen, slechts 32.000 stemmen meer dan de derde kandidaat Yaku Pérez.

Sindsdien is het land in de ene crisis na de andere beland. De Ecuadorianen zijn getuige geweest van nieuwe corruptieschandalen waarbij huidige regeringsambtenaren vaccins ruilden voor gunsten en van verdachte activiteiten van derde-plaats kandidaat Yaku Pérez en zelfs van oproepen van hem tot een militaire staatsgreep. Het land is ook ernstig gepolariseerd, er zijn vuile campagnes gevoerd tegen de progressieve kandidaat Arauz, die nog meer desinformatie hebben toegevoegd aan de toch al verwarrende context, en het aantal besmettingen en sterfgevallen door COVID-19 is aanzienlijk toegenomen.

Wat zijn, een week voor de verkiezingen, de belangrijkste ontwikkelingen en wat zijn de belangrijkste factoren om in gate te houden?

Steun van inheemse sectoren aan Andrés Arauz

Zaterdag werd een belangrijke aankondiging gedaan door de voorzitter van de Confederatie van Inheemse Volkeren van Ecuador (CONAIE) Jaime Vargas tijdens een campagnebijeenkomst van de progressieve kandidaat Andrés Arauz. Vargas beloofde de steun van de inheemse gemeenschappen van het Amazonegebied aan de lijst en het project van Andrés Arauz en de Union for Hoop. (UNES)

De aankondiging werd alom gevierd als een belangrijke stap in de opbouwvan eenheid onder de arbeidersklasse en eenheid, over sectoren heen, achter het UNES-project tegen bankier Guillermo Lasso. Andrés Arauz bedankte Vargas voor zijn steun en zei: “We bouwen aan nationale eenheid en zetten Ecuador op de eerste plaats. We moeten werken aan de plurinationale staat, waarheid, gerechtigheid en herstelbetalingen.”

BEELD: Jongeren van de Unie voor Hoop alliantie uit de Esmeraldas Provincie in Quito voorafgaand aan een ontmoeting tussen Andrés Arauz en inheemse leiders op 4 april 2021. Foto: Zoe PC

Niet iedereen was blij met de aankondiging van Vargas. Hij kreeg tegenreacties uit sectoren van de politieke, electorale arm van CONAIE, de Pachakutik partij. Na de nederlaag van Yaku Peréz in de eerste ronde had de partij haar aanhangers opgeroepen blanco te stemmen als afwijzing van de vermeende fraude (die door de verkiezingsautoriteiten en de rechtbanken is weerlegd) en van de twee kandidaten. Volgens de Ecuadoraanse wet worden, indien het aantal blanco stemmen hoger is dan het aantal geldige stemmen op kandidaten, de verkiezingen ongeldig verklaard en worden nieuwe verkiezingen gehouden. Cecilia Velasque, de vice-coördinator van de Pachakutik-partij, noemde de aankondiging van Vargas een verraad. De vice-presidentskandidaat van de Pachakutik-partij, Virna Cedeño, had echter al enkele dagen eerder gebroken met de officiële partijlijn door haar aanhangers op te roepen op Guillermo Lasso te stemmen. Die oproep werd echter niet veroordeeld.

Op 27 maart hield een andere belangrijke sector van de inheemse beweging in Ecuador, de Nationale Confederatie van Boeren-, Inheemse en Zwarte Organisaties (FENOCIN) een nationale vergadering met 300 afgevaardigden uit het hele land om hun standpunt met betrekking tot de tweede ronde van de presidentsverkiezingen te bespreken. In de vergadering besloot de confederatie de progressieve lijst van Andrés Arauz en Carlos Rabascall te steunen. De voorzitter van FENOCIN Santos Villamar verklaarde aan Lautaro Rivara van ARG Medios: “Met absolute meerderheid heeft de basis besloten om de lijst van Arauz-Rabascall te steunen. Juist omdat we eensgezind zijn over de ideologische kwestie en omdat de voorstellen die kandidaat Arauz ons heeft voorgelegd, samenvallen met de voorstellen waarvoor wij als FENOCIN altijd hebben gestreden.”

Noodtoestand en democratie in gevaar

Een andere belangrijke ontwikkeling is de afkondiging van de noodtoestand in acht provincies van het land op 1 april om de verspreiding van COVID-19 af te remmen. De noodtoestand, die op 2 april van kracht werd, werd afgekondigd door president Lenín Moreno na een aanbeveling van het Comité voor Noodoperaties (COE).

De noodtoestand voorziet in een uitgaansverbod van 20.00 uur tot 5.00 uur, dat zal worden gehandhaafd door de politie en de strijdkrachten, een verbod op grote bijeenkomsten en samenscholingen van mensen, beperkingen op mobiliteit en vervoer, en (waar mogelijk) opschorting van fysiek onderwijs en werk. De noodtoestand werd door de COE afgekondigd in Azuay, El Oro, Esmeraldas, Guayas, Manabí, Pichincha, Santo Domingo de los Tsáchilas, en Loja, na een toename van het aantal gevallen in het hele land die door velen wordt toegeschreven aan de nieuwe varianten van COVID-19. Op zaterdag 3 maart telde Ecuador 333.175 bevestigde gevallen, 12.050 bevestigde sterfgevallen en 4.879 waarschijnlijke sterfgevallen, waarbij de aantallen over de hele linie de afgelopen weken aanzienlijk zijn toegenomen.

De aankondiging van Moreno en het COE komt slechts 7 dagen voor de tweede ronde van de presidentsverkiezingen en hoewel velen hebben opgemerkt dat beperkende maatregelen van cruciaal belang zijn om de verspreiding van COVID af te remmen, zijn er vragen gerezen over de gevolgen die dit zou kunnen hebben voor het verkiezingsproces.

De progressieve kandidaat Andrés Arauz legde kort na de uitvoering van het decreet een verklaring af op de sociale media waarin hij de verdere aanvallen op de democratie in Ecuador veroordeelde. Tegen Marco Teruggi van Página 12, die de campagnekaravaan begeleidde, zei hij: “De maatregel geeft uitzonderlijke bevoegdheden aan Moreno; het overlapt met de dag van de verkiezingen en genereert duidelijk een competentieconflict in het verkiezingsproces.”

Hij legde uit dat met deze maatregel, “de president van de Republiek de protocollen van het verkiezingsproces zou kunnen wijzigen terwijl de verkiezingsfunctie onafhankelijk is, en maakt ons ongerust dat er manipulatie van het proces en het resultaat zou kunnen zijn. Bovendien, als het proces wordt gemanipuleerd en de burgers op de 11e zelf of op volgende dagen moeten mobiliseren, zou de noodtoestand het de burgers onmogelijk maken om te mobiliseren ter verdediging van hun democratische rechten.”

Arauz voegde eraan toe dat dit komt in een context waarin er al geruchten zijn over intenties om de verkiezingen te manipuleren, en verklaarde dat “het verkiezingsproces in gevaar is.” Hij vertelde Teruggi dat deze laatste waarschuwing deel uitmaakt van een “verkiezingsproces dat vol is geweest van bedreigingen, en van juridische aanvallen (lawfare) tegen onze deelname, zelfs vanaf het moment van registratie, toen ze de niet-bestaan van onze partij verordonneerden en we ons moesten aansluiten bij een andere partij.”

Herinnering aan de October opstand

In oktober 2019 namen honderdduizenden Ecuadoranen van inheemse, boeren-, studenten-, jongerenorganisaties, vakbonden en andere sociale sectoren meer dan 10 dagen lang deel aan massaprotesten tegen decreet 883 dat een reeks impopulaire neoliberale hervormingen wilde doorvoeren. De volksopstand die gedurende 10 dagen plaatsvond, leidde tot de intrekking van decreet 883, dat de subsidies op brandstof wilde afschaffen, wat zou hebben geleid tot enorme prijsstijgingen over de hele linie, en tot anti-arbeidsmaatregelen. Deze maatregelen maakten deel uit van een overeenkomst van een 4,2 miljard dollar lening met het Internationaal Monetair Fonds (IMF).

De mobilisatie van het Ecuadoraanse volk was historisch, maar ook de repressie van de regering van Lenín Moreno tegen de protesten was ongekend. Het geweld van de nationale politie en het leger tegen de demonstranten kostte aan ten minste zeven mensen het leven (over het officiële aantal doden bestaat onenigheid). Meer dan 2.000 personen raakten gewond en meer dan duizend personen werden in hechtenis genomen.

De opstand was een mijlpaal in de Ecuadoraanse geschiedenis. Voor velen betekent het project van Guillermo Lasso, een bankier met tientallen miljoenen dollars aan onroerend goed in de zuidelijke Amerikaanse staat Florida, vandaag de dag een voortzetting van het repressieve neoliberale bewind van Lenín Moreno.

Op vrijdag 2 april probeerde Lasso’s campagnekaravaan de stad Guamote binnen te komen voor een campagne-evenement, maar werd bij de ingang van de stad tegengehouden door een blokkade die was georganiseerd door de gemeenschap. Leden van de gemeenschap, aangevoerd door burgemeester Delfín Quishpe, verklaarden dat Lasso niet welkom is in hun gemeenschap omdat hij de onderdrukking tijdens de oktoberopstand steunde. Deze gemeenschap werd in het bijzonder getroffen door het staatsgeweld toen een inheemse leider uit Guamote, Edgar Yucailla, met een vuurwapen in het hoofd werd geschoten en bijna twee weken later overleed.

Voor velen vertegenwoordigt Lasso de voortzetting van de onderdrukking en het neoliberalisme die het bewind van Lenín Moreno kenmerkten, het duidelijkst tijdens de Oktoberopstand.

Deze week zal beslissend zijn, ondanks de beperkingen van COVID-19, zullen de kandidaten zich inspannen om aanhangers te werven en twijfelaars te overtuigen.

Topfoto: Graffiti in Quito luidt: “Criminele regering, oktober zal terugkeren!” Foto: Zoe PC