Geen categorie |
16 januari 2024
Bron: Jonathan Cook 
middleeasteye.net 16 januari 2024 ~~~

Zuid-Afrika en Israël dragen het trauma van Europa’s lange geschiedenis van rassensupermacisme, maar elk van hen heeft precies tegenovergestelde lessen getrokken

Het zal niemand verbazen dat Israël en Zuid-Afrika in de strijd om de internationale rechtsorde tegenover elkaar staan bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag.

De wereld is verdeeld tussen degenen die een mondiale en regionale orde hebben gecreëerd die hen straffeloosheid garandeert, ongeacht hun misdaden, en degenen die de prijs betalen voor die regeling.

Nu vechten de oude slachtoffers terug bij het zogenaamde Wereldgerechtshof.

Vorige week presenteerden beide partijen hun argumenten voor en tegen de vraag of Israël de afgelopen drie maanden een genocidaal beleid heeft gevoerd in Gaza.

De zaak van Zuid-Afrika zou gewoon open en dicht moeten zijn. Tot nu toe heeft Israël bijna 100.000 Palestijnen in Gaza gedood of ernstig verwond, bijna één op de 20 inwoners. Het heeft meer dan 60 procent van de huizen van de bevolking beschadigd of verwoest. Het heeft de piepkleine “veilige zones” gebombardeerd waar zo’n twee miljoen Palestijnen naar toe moesten vluchten. Het heeft hen blootgesteld aan hongersnood en dodelijke ziekten door hulp en water af te snijden.

Ondertussen hebben hoge Israëlische politieke en militaire functionarissen openlijk en herhaaldelijk hun genocidale intenties geuit, zoals de presentatie van Zuid-Afrika zo zorgvuldig documenteert.

In september, vóór de uitbraak van Hamas uit de Gaza-gevangenis op 7 oktober, had de Israëlische premier Benjamin Netanyahu de Verenigde Naties een kaart getoond van zijn streven naar wat hij “het nieuwe Midden-Oosten” noemde. De Palestijnse gebieden Gaza en de Westelijke Jordaanoever waren verdwenen en vervangen door Israël.

Ondanks de enorme hoeveelheid bewijsmateriaal tegen Israël kan het nog jaren duren voordat het Internationaal Gerechtshof (ICJ) een definitieve uitspraak doet – tegen die tijd, als de zaken zo doorgaan, is er misschien geen betekenisvolle Palestijnse bevolking meer over om te beschermen.

Zuid-Afrika heeft daarom ook dringend verzocht om een voorlopig bevel dat Israël daadwerkelijk verplicht om zijn aanval te staken.

Tegengestelde hoeken

De volkeren van Israël en Zuid-Afrika dragen nog steeds de wonden van de misdaden van systematisch Europees racisme: in het geval van Israël de Holocaust waarbij de nazi’s en hun collaborateurs zes miljoen Joden uitroeiden; en in het geval van Zuid-Afrika het blanke apartheidsregime dat decennialang door een koloniserende blanke minderheid aan de zwarte bevolking werd opgelegd.

Ze staan tegenover elkaar omdat ze elk een andere les trokken uit hun respectieve traumatische historische erfenis.

Israël voedde zijn burgers op om te geloven dat Joden zich bij de racistische, onderdrukkende naties moesten aansluiten en hanteerde een “recht van de sterkste”-benadering ten opzichte van buurlanden. Een zelfverklaarde Joodse staat ziet de regio als een slagveld waar dominantie en wreedheid de overhand hebben.

Het was onvermijdelijk dat Israël in Hamas en groepen als Hezbollah in Libanon uiteindelijk gewapende tegenstanders zou voortbrengen die hun conflict met Israël in een soortgelijk licht zouden zien.

Zuid-Afrika, daarentegen, heeft ernaar gestreefd om de mantel van “morele baken” natie te dragen, die westerse staten zo graag toeschrijven aan hun bondgenoot Israël, een nucleair bewapende staat in het Midden-Oosten.

De eerste post-apartheid president van Zuid-Afrika, Nelson Mandela, merkte in 1997 beroemd op: “We weten maar al te goed dat onze vrijheid onvolledig is zonder de vrijheid van de Palestijnen.”

Israël en apartheid Zuid-Afrika waren nauwe diplomatieke en militaire bondgenoten tot de val van de apartheid 30 jaar geleden. Mandela begreep dat de ideologische fundamenten van het zionisme en de apartheid gebouwd waren op een gelijkaardige raciale supremacistische logica.

Hij werd ooit een terroristische schurk genoemd omdat hij zich verzette tegen de Zuid-Afrikaanse apartheidsheersers, net zoals Palestijnse leiders dat vandaag de dag worden door Israël.

De laars van het kolonialisme

Het zou ons ook niet moeten verbazen dat het grootste deel van het Westen achter Israël staat – geleid door Washington en Duitsland, het land dat de Holocaust heeft veroorzaakt. Berlijn heeft afgelopen vrijdag gevraagd om als derde partij te worden beschouwd in de verdediging van Israël in Den Haag.

Ondertussen wordt de zaak van Zuid-Afrika gesteund door een groot deel van wat de “ontwikkelingslanden” worden genoemd, die al lange tijd de laars van het westerse kolonialisme – en racisme – op hun gezicht voelen.

Het Internationaal Gerechtshof in Den Haag op 12 januari 2024, voorafgaand aan de behandeling van de genocidezaak tegen Israël, aangespannen door Zuid-Afrika (Remko de Waal/AFP)

Met name Namibië was woedend over de steun van Duitsland voor Israël in het gerechtshof, gezien het feit dat aan het begin van de 20e eeuw het koloniale Duitse regime in het zuidwesten van Afrika vele tienduizenden Namibiërs naar vernietigingskampen dreef, waar het de blauwdruk ontwikkelde voor de genocide op Joden en Roma die het later zou verfijnen in de Holocaust.

De president van Namibië, Hage Geingob, verklaarde: “Duitsland kan zich niet moreel uitspreken voor de Conventie van de Verenigde Naties tegen genocide, inclusief boetedoening voor de genocide in Namibië, terwijl het het equivalent van een holocaust en genocide in Gaza steunt.”

Het panel van rechters – 17 in totaal – verkeert niet in een luchtbel van juridische abstractie. Ze zullen onder zware politieke druk komen te staan in deze gepolariseerde strijd.

Zoals de voormalige Britse ambassadeur Craig Murray, die de twee dagen van de hoorzittingen bijwoonde, opmerkte: de meeste rechters zagen eruit alsof ze ” eigenlijk niet in de rechtbank wilden zijn”.

Niemand zal ons tegenhouden

De realiteit is dat, welke kant de meerderheid van het hof ook opgaat in haar beslissing, de verpletterende macht van het Westen om haar zin te krijgen bepalend zal zijn voor wat er verder gebeurt.

Als de meeste rechters het aannemelijk vinden dat er een risico bestaat dat Israël genocide pleegt en aandringen op een soort tussentijds staakt-het-vuren totdat het een definitieve uitspraak kan doen, zal Washington de handhaving blokkeren door middel van zijn veto in de VN-Veiligheidsraad.

Verwacht dat zowel de VS als Europa harder dan ooit zullen werken om het internationaal recht en zijn ondersteunende instellingen te ondermijnen. De beschuldigingen van antisemitisme van de kant van de rechters die de zaak van Zuid-Afrika steunen – en de staten waartoe ze behoren – zullen rijkelijk worden rondgestrooid.

Israël heeft Zuid-Afrika al beschuldigd van een ” bloed smaad “, door te suggereren dat zijn motieven bij het ICJ gedreven worden door antisemitisme. In zijn toespraak voor de rechtbank stelde Tal Becker van het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken dat Zuid-Afrika optrad als juridisch surrogaat voor Hamas.

De VS heeft ongeveer hetzelfde geïmpliceerd door Zuid-Afrika’s nauwgezette verzameling van bewijsmateriaal “onverdedigbaar” te noemen.

Op zaterdag, in een toespraak vol misleidingen, zwoer Netanyahu de uitspraak van het hof te negeren als het Israël niet zinde. “Niemand zal ons tegenhouden – Den Haag niet, de as van het kwaad niet en niemand anders,” zei hij.

Aan de andere kant, als het ICJ in dit stadium iets minder oordeelt dan dat er een plausibele zaak is voor genocide, zullen Israël en de regering Biden het vonnis aangrijpen om de Israëlische aanval op Gaza verkeerd te beschrijven als een verklaring van onschuld van het Wereldgerechtshof.

Dat zal een leugen zijn. De rechters wordt alleen gevraagd een uitspraak te doen over genocide, de zwaarste misdaad tegen de menselijkheid, waarbij de bewijslast inderdaad erg hoog ligt.

In een internationaal rechtssysteem waarin natiestaten veel meer rechten hebben dan gewone mensen, ligt de prioriteit bij het geven van de vrijheid aan staten om oorlogen te voeren waarin burgers waarschijnlijk de zwaarste prijs betalen. De gigantische winsten van het militair-industriële complex van het Westen zijn afhankelijk van deze opzettelijke lacune in de zogenaamde “oorlogsregels”.

Als het hof oordeelt – om politieke of juridische redenen – dat Zuid-Afrika er niet in geslaagd is om een plausibele zaak aan te voeren, dan zal dat Israël niet vrijspreken van oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid. Onmiskenbaar begaat het beide.

Treuzelen

Desalniettemin zal elke terughoudendheid van het ICJ opgemerkt worden door het Internationaal Strafhof (ICC), zijn zwaar gecompromitteerde zustertribunaal. Het is niet de taak van dit hof om recht te spreken tussen staten zoals het Wereldgerechtshof, maar om bewijs te verzamelen voor de vervolging van individuen die oorlogsmisdaden bevelen of uitvoeren.

Op dit moment verzamelt het hof bewijsmateriaal om te beslissen of het Israëlische en Hamas-functionarissen gaat onderzoeken naar aanleiding van de gebeurtenissen van de afgelopen drie maanden.

Maar datzelfde hof treuzelt al jaren met het vervolgen van Israëlische functionarissen voor oorlogsmisdaden die lang voor de huidige aanval op Gaza plaatsvonden, zoals Israëls decennialange bouw van illegale Joodse nederzettingen op Palestijns land en Israëls 17-jarige belegering van Gaza – de zelden genoemde context voor de uitbraak van Hamas op 7 oktober.

Het ICC heeft ook geweigerd om Amerikaanse en Britse functionarissen te vervolgen voor de oorlogsmisdaden die hun landen hebben begaan bij de invasie en bezetting van Afghanistan en Irak.

Dat volgde op een intimidatiecampagne vanuit Washington, dat sancties oplegde aan de twee hoogste functionarissen van het hof, waaronder het bevriezen van hun Amerikaanse tegoeden, het blokkeren van hun internationale financiële transacties en het ontzeggen van de toegang tot de VS aan hen en hun gezinnen.

Terreurcampagne

Het centrale argument van Israël tegen genocide vorige week was dat het zichzelf verdedigt nadat het werd aangevallen op 7 oktober, en dat de echte genocide wordt uitgevoerd door Hamas tegen Israël.

Een dergelijke bewering zou door het Wereldgerechtshof ronduit verworpen moeten worden. Israël heeft niet het recht om zijn decennialange bezetting en belegering van Gaza, de context van de gebeurtenissen van 7 oktober, te verdedigen. En het kan niet beweren dat het een paar duizend Hamasstrijders als doelwit heeft, terwijl het de hele burgerbevolking van Gaza bombardeert, verdrijft en uithongert.

Zelfs als de militaire campagne van Israël niet bedoeld is om de Palestijnen van Gaza uit te roeien, zoals alle verklaringen van het Israëlische kabinet en militaire functionarissen aangeven, dan is deze toch in de eerste plaats gericht op burgers.

Op de meest eerlijke interpretatie, gezien de feiten, worden Palestijnse burgers massaal gebombardeerd en gedood om terreur te zaaien. Ze worden etnisch gezuiverd om Gaza te ontvolken. En ze worden onderworpen aan een gruwelijke vorm van collectieve straf in Israël’s “volledige belegering” die hen voedsel, water en stroom ontzegt – wat leidt tot verhongering en blootstelling aan dodelijke ziekten – om hun wil te verzwakken om zich te verzetten tegen hun bezetting en bevrijding te zoeken van de absolute Israëlische controle.

Als dit alles de enige manier is waarop Israël Hamas kan “uitroeien” – haar verklaarde doel – dan onthult dit iets waarvan Israël en haar westerse beschermheren liever hebben dat we het allemaal negeren: dat Hamas zo diep in Gaza is geworteld, juist omdat haar onverbiddelijke verzet het enige redelijke antwoord lijkt voor een Palestijnse bevolking die steeds meer verstikt raakt door de steeds strakkere wurggreep van onderdrukking die Israël Gaza al tientallen jaren oplegt.

De wekenlange tapijtbombardementen van Israël hebben Gaza onbewoonbaar gemaakt voor de overgrote meerderheid van de bevolking, die geen huizen heeft om naar terug te keren en weinig functionerende infrastructuur. Zonder massale en constante hulp, die Israël blokkeert, zullen ze geleidelijk sterven door uitdroging, hongersnood, kou en ziekte.

In deze omstandigheden is de feitelijke verdediging van Israël tegen genocide een volledig voorwaardelijke: het pleegt alleen geen genocide als het correct heeft ingeschat dat er voldoende druk op Egypte zal komen, dat het land zich gedwongen voelt – of gepest – om de grens met Gaza te openen en de bevolking te laten ontsnappen.

Als Caïro weigert en Israël niet van koers verandert, is de bevolking van Gaza ten dode opgeschreven. In een goed geordende wereld zou een aanspraak op roekeloze onverschilligheid over de vraag of de Palestijnen van Gaza sterven door de omstandigheden die Israël heeft gecreëerd, geen verdediging mogen zijn tegen genocide.

Oorlog business as usual

Het probleem voor het Wereldgerechtshof is dat het net zo goed terecht staat als Israël – en dat het zal verliezen, hoe het ook oordeelt. Juridische feiten en de geloofwaardigheid van het hof staan lijnrecht tegenover westerse politieke prioriteiten en de winsten van de oorlogsindustrie.

Het risico bestaat dat de rechters vinden dat de veiligste weg is om “het verschil te verdelen”.

Ze kunnen Israël vrijspreken van genocide op basis van een technische fout, terwijl ze erop aandringen dat het meer doet van wat het helemaal niet doet: het beschermen van de “humanitaire behoeften” van de bevolking van Gaza.

Juridische feiten en de geloofwaardigheid van de rechtbank zijn in direct conflict met westerse politieke prioriteiten en de winsten van de oorlogsindustrie.

Israël hield de rechters vorige week precies zo’n technische kwestie voor als een sappige wortel. Israël’s advocaten voerden aan dat, omdat Israël niet had gereageerd op de genocidezaak die Zuid-Afrika had aangespannen op het moment dat het de zaak indiende, er geen geschil was tussen de twee staten. Israël suggereerde dat het Wereldgerechtshof daarom niet bevoegd was, omdat het zijn taak is om dergelijke geschillen te beslechten.

Als dit wordt aanvaard, zou het betekenen, zoals voormalig ambassadeur Murray opmerkte, [NL-vertaling HIER] dat staten absurd genoeg kunnen worden vrijgesproken van genocide door eenvoudigweg te weigeren in gesprek te gaan met hun aanklagers.

Aeyal Gross, professor internationaal recht aan de Universiteit van Tel Aviv, vertelde aan de krant Haaretz dat hij verwachtte dat het hof elke beperking van de militaire operaties van Israël zou verwerpen. In plaats daarvan zou het zich richten op humanitaire maatregelen om de benarde situatie van de bevolking van Gaza te verlichten.

Hij merkte ook op dat Israël zou volhouden dat het al aan de eisen voldoet – en op de oude voet verder zou gaan.

Het enige knelpunt, suggereerde Gross, zou een eis van het Wereldtribunaal zijn dat Israël internationale onderzoekers toegang geeft tot de enclave om te beoordelen of er oorlogsmisdaden zijn gepleegd.

Het is precies dit soort “oorlog business as usual” dat het Strafhof – en het internationaal humanitair recht dat het geacht wordt te handhaven – in diskrediet zal brengen.

Vacuüm van leiderschap

Zoals altijd is het niet het Westen waar de wereld naar kan kijken voor betekenisvol leiderschap in de ernstigste crises waar ze voor staat of voor pogingen om conflicten te deëscaleren.

De enige actoren die enige neiging tonen om de morele verplichting die op staten rust om in te grijpen om genocide te stoppen, in praktijk te brengen, zijn de “terroristen”.

Hezbollah in Libanon zet Israël onder druk door geleidelijk een tweede front op te bouwen in het noorden, terwijl de Houthi’s in Jemen hun eigen vorm van economische sancties improviseren op internationale schepen die door de Rode Zee varen.

De VS en Groot-Brittannië reageerden in het weekend met luchtaanvallen op Jemen, waardoor de gemoederen nog meer verhit raakten en de regio in een bredere oorlog dreigde te ontaarden.

Nu zijn eigen investeringen in het Suezkanaal worden bedreigd, lijkt China, in tegenstelling tot het Westen, wanhopig om de gemoederen te bedaren. Beijing heeft deze week een vredesconferentie tussen Israël en Palestina voorgesteld waarbij een veel bredere kring van staten betrokken is.

Het doel is om de kwaadaardige wurggreep van Washington op de voorgewende “vredesvorming” los te maken en alle partijen te binden aan een toezegging om een Palestijnse staat te stichten.

Het verhaal van het Westen is dat iedereen buiten de club – van Zuid-Afrika en China tot Hezbollah en de Houthi’s – de vijand is en een bedreiging vormt voor de “op regels gebaseerde orde” van Washington.

Maar het is juist die orde die steeds meer op eigenbelang lijkt en in diskrediet raakt – en de basis vormt voor een genocide die momenteel in het volle zicht wordt toegebracht aan de Palestijnen van Gaza.

Topfoto: Een Palestijnse man rouwt om het lichaam van een familielid dat is gedood tijdens een Israëlische aanval in het Nasser ziekenhuis in Khan Younis, in het zuiden van de Gazastrook, 28 december 2023 (AFP)

Jonathan Cook is de auteur van drie boeken over het Israëlisch-Palestijnseconflict en winnaar van de Martha Gellhorn Special Prize for Journalistiek. Zijn website en blog zijn te vinden op www.jonathan-cook.net

gerelateerd (berichten in subarchief ‘Palestina’):