cuba,Uncategorized |
2025-04-09
Bron: Tim Anderson 
Al Mayadeen 8 April 2025 ~~~~

Tim Anderson doet verslag vanuit Cuba over de verslechterende ontberingen als gevolg van de hernieuwde Amerikaanse blokkade onder de tweede termijn van Trump, die ernstige gevolgen heeft voor voedsel, medicijnen en economische herstelinspanningen.

Begin 2025 kampten de Cubanen opnieuw met extreme ontberingen sinds minstens de COVID-crisis (2020-2022), die in combinatie met de beperkingen van het eerste presidentschap van Trump de toeristische economie de das omdeed. Deze huidige ontbering volgt op de diepe crisis van de jaren 1990, na de ineenstorting van de economische overeenkomsten met het Sovjetblok. Sinds de jaren 1990 waren er een paar golven van economische verbetering: eerst in 2005-2006, toen de voordelen van de ALBA ‘dokters voor olie’ uitwisseling met Venezuela voelbaar werden, en daarna opnieuw in 2016-2018, toen de beperkte openingen van president Obama leidden tot een korte hausse in het toerisme (met tot 5 miljoen toeristen per jaar, vóór de COVID pandemie).

De huidige ontberingen omvatten een gebrek aan voedsel en medicijnen en herhaalde stroomonderbrekingen, onder andere door landelijke black-outs. Deze problemen worden verergerd door inflatie en instabiliteit van de munteenheid, waardoor de koopkracht is gedaald. Momenteel wordt er opnieuw een systeem met twee munteenheden ingevoerd ( met veel importen die in buitenlandse valuta worden verwerkt). De gemiddelde salarissen (omgerekend naar dollars) liggen tussen de $10 en $20 per maand, er zijn flinke schaarsten in het rantsoenboekje (libretta), en de meeste lokale prijzen zijn gestegen. Er is nog steeds sprake van emigratie, vooral onder jongeren, maar de cijfers zijn de afgelopen jaren gedaald.

Er is op korte termijn dringend behoefte aan vermindering van deze ontberingen, die allemaal het gevolg zijn van de Amerikaanse blokkade – nu versterkt door een nieuwe reeks maatregelen van de tweede Trump-regering die steeds meer gericht zijn tegen derde partijen die proberen samen te werken met Cuba.

De Amerikaanse blokkade onder de tweede regering van Trump omvat deze maatregelen:

  • Financiële sancties voor derde partijen die handel drijven met Cuba of Cuba helpen financieren;
  • Intimidatie van buitenlandse toeristen door hen te dreigen de VS niet binnen te komen;
  • Bedreigingen aan het adres van derde landen die Cubaanse artsen toelaten;
  • straffen voor mensen die Cuba op humanitaire gronden willen helpen;
  • Strenge beperkingen op het overmaken van geld door Cubaanse families in de VS,
  • Cuba terugzetten op de Amerikaanse lijst van “staatsponsors van terrorisme”, een lijst die niets te maken heeft met daadwerkelijk terrorisme maar intimiderend werkt en banktransacties met Cuba blokkeert;
  • Het aanwijzen van het bezette Guantanamo Bay als dumpplaats voor duizenden ongewenste Latijns-Amerikaanse immigranten naar de VS.

De suikerexport is sinds de jaren ’90 niet meer van centraal belang geweest voor de Cubaanse economie. Hoewel er de laatste jaren nog steeds een aanzienlijke export van suiker, nikkel en tabak is, zijn de belangrijkste inkomstenbronnen in harde valuta (1) medische diensten en (2) toerisme. Farmaceutische producten zijn ook een belangrijke industrie en er zijn samenwerkingsverbanden met China, Vietnam en Iran. Cuba blijft de grootste opleider van artsen ter wereld en accepteert “compensatie”-betalingen van andere landen, afhankelijk van hun capaciteit.

Op de middellange termijn zijn de uitdagingen voor de Cubaanse politieke economie, na de herstructureringshervormingen van de jaren 1990 en 2010, onder andere de volgende belangrijke zaken:

  • Herstel van overeenkomsten voor medische diensten, ondanks de systematische tegenwerking van de VS, Cuba heeft een overschot aan opgeleide gezondheidswerkers, klaar voor grote missies;
  • Herstel van het toerisme: ondanks de systematische tegenwerking van de VS heeft Cuba momenteel een overaanbod aan hotelcapaciteit, waarvan een groot deel kort voor de COVID-crisis is gebouwd;
  • Opbouw van lokale voedselproductiecapaciteit om de afhankelijkheid van import te verminderen, dit is aangepakt door middel van leasingovereenkomsten die slechts beperkt succes hebben gehad; de recente rijstteeltovereenkomsten met Vietnam zullen helpen, maar er is meer hulp nodig voor de binnenlandse landbouw;
  • Herstel van de stroomvoorziening van het nationale elektriciteitsnet; een groot deel van dit net is in 2005-2006 gerenoveerd, maar het onderhoud heeft opnieuw met ernstige problemen te kampen; de recente bijdrage van zonnepanelen uit China is zeer welkom;
  • Herstel van brandstof voor transport en alle andere industrieën; de aanvoer vanuit Venezuela is hervat, maar op een lager niveau dan voorheen, en de lokale olievoorraad blijft ontoereikend;
  • Het wegwerken van ‘knelpunten’ in de groot- en detailhandel, een probleem dat momenteel wordt aangepakt, zij het op een nogal bureaucratische manier; enige managementassistentie zou nuttig kunnen zijn.

Chinese hulp in de elektriciteitssector heeft de vertragingen doorbroken. Fotovoltaïsche eenheden (zonnepanelen) kwamen aan en werden gedistribueerd naar de provincies toen ik er nog was. Verdere hulp aan het nationale elektriciteitsnet zal nodig zijn.

Trump lijkt vastbesloten om betrekkingen van derden met zijn eilandburen te dwarsbomen. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio is onlangs op de vingers getikt door de Jamaicaanse premier Andrew Holness en de premier van Trinidad en Tobago, Stuart Young, voor het verspreiden van valse verhalen over Cubaanse artsen die in hun landen werken.

Kortom, Cuba heeft dringend behoefte aan hulp, vooral omdat het grootschalige toerisme nog niet is hervat en de tweede regering Trump haar best doet om het herstel in alle sectoren te saboteren als middel om het Cubaanse volk te straffen. Cuba heeft een groot potentieel op het gebied van gezondheidssamenwerking, toerisme en de farmaceutische sector, maar de Amerikaanse tegenwerking is sterk.

De eilandnatie werd onlangs een ‘partnerlid’ van BRICS, maar tot nu toe zijn er geen zichtbare voordelen. Deze situatie zou echter kunnen veranderen als de belangrijkste BRICS-leden financiële hulp bieden en samenwerken om de door de VS gedomineerde financiële infrastructuur te omzeilen.

Topfoto: Cuba faces an urgent need for relief, and the second Trump administration is doing its best to sabotage recovery in all sectors as a means of punishing the Cuban people. (Al Mayadeen English; Illustrated by Zeinab El-Hajj)

Gerelateerd (berichten in dit archief:)