Bron: Andreína Chávez Alava venezuelanalysis 18 september 2021 ~~~
Speciaal rapporteur Alena Douhan herhaalt haar oproep tot opheffing van de sancties, omdat ze de mensenrechten van Venezolanen ondermijnen.
Guayaquil, Ecuador, 18 september 2021 (venezuelanalysis.com) – Speciaal rapporteur van de Verenigde Naties (VN) Alena Douhan presenteerde een 19 pagina’s tellend rapport waarin de negatieve gevolgen van de door de VS geleide sancties voor het Venezolaanse volk gedetailleerd worden beschreven.
Het document bevat Douhan’s volledige beoordeling van haar 12-daagse bezoek aan het Caribische land in februari. Bij de presentatie van de bevindingen tijdens de 48e zitting van de VN-Mensenrechtenraad op 15 september herhaalde de onafhankelijke deskundige dat het verreikende sanctieprogramma tegen Venezuela een “verwoestend” effect heeft gehad op de levensomstandigheden van de gehele bevolking.
Douhan legde verder uit dat Venezuela’s reeds bestaande economische en sociale crisis nog is verergerd door het opleggen van “sectorale sancties aan de olie-, goud- en mijnbouwindustrie”, alsmede door “de economische blokkade en het bevriezen van de tegoeden van de Centrale Bank”.
Als gevolg daarvan liepen de inkomsten van het land, voornamelijk uit de olie-export, aanzienlijk terug, wat gevolgen had voor “de openbare systemen voor elektriciteit, gas, water, vervoer, telefoon en communicatie, alsook voor scholen, ziekenhuizen en andere openbare instellingen”.
De Belarussische advocate voegde eraan toe dat de dreiging van extraterritoriale en secundaire sancties heeft geleid tot “overnaleving door banken en bedrijven uit derde landen”, waardoor de negatieve gevolgen van de primaire sancties nog werden versterkt. Voorts betoogde zij dat de “humanitaire vrijstellingen ondoeltreffend en ontoereikend” lijken om de crisis te verlichten.
De speciale rapporteur concludeerde dat unilaterale sancties tegen Venezuela politiek gemotiveerd zijn, de meest fundamentele mensenrechten ondermijnen en in strijd zijn met het internationaal recht. Zij drong er bij de VS en haar bondgenoten op aan om alle dwangmaatregelen op te heffen.
Douhan erkende bovendien dat de regering-Nicolás Maduro zich “meer engageert” met VN-organisaties en ngo’s om humanitaire hulp te verlenen aan de bevolking.
De Venezolaanse minister van Buitenlandse Zaken, Félix Plasencia, nam eveneens deel aan de 48e zitting van de VN-Mensenrechtenraad en verwelkomde het rapport van Douhan. “De speciale rapporteur heeft duidelijk gemaakt dat deze maatregelen, in de vorm van collectieve bestraffing, internationale misdaden zijn die een bedreiging vormen voor het Venezolaanse volk.”
Woensdag gaven meer dan 800 mensenrechtenorganisaties en sociale bewegingen een verklaring uit waarin zij de recente oproepen tot verlichting van de sancties steunden, onder meer door de VN-mensenrechtenchef Michelle Bachelet.
Venezuela staat sinds 2017 onder verpletterende Amerikaanse sancties, toen Washington zich richtte tegen staatsoliemaatschappij PDVSA. Tussen 2019-2020 legde het Amerikaanse ministerie van Financiën een olie-embargo op, een algeheel verbod op alle transacties met Caracas, en legde de invoer van brandstof en diluent (verdunners) en swap-deals stil. Daarnaast heeft Washington secundaire sancties en een hele reeks andere maatregelen ingesteld, waaronder het bevriezen of in beslag nemen van een aantal Venezolaanse tegoeden in het buitenland.
Recht op voedsel en lonen
In haar rapport benadrukte de onafhankelijke VN-expert dat “de daling van de olie-inkomsten, verergerd door de sancties, een voedsel- en voedingscrisis heeft uitgelokt”, waarbij de beschikbaarheid van voedsel naar schatting met 73 procent afnam doordat de import tussen 2015 en 2019 daalde.
Als gevolg daarvan zijn meer dan 2,5 miljoen Venezolanen ernstig voedselonzeker, terwijl de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) een “toename van ondervoeding of chronische honger met 213,8 procent” registreerde.
In het rapport van Douhan wordt ook gewaarschuwd voor “de precaire koopkracht van de werknemers”, waarbij het gemiddelde salaris wordt geraamd op 2-10 dollar per maand, wat ongeveer 2% van de voedselinkopen dekt.
De speciale rapporteur erkent echter de inspanningen van de regering om de crisis te verlichten met een reeks sociale maatregelen, waaronder de distributie van gesubsidieerd voedsel via het CLAP-programma. Dit programma helpt naar verluidt 7,5 miljoen huishoudens, maar heeft de basisvoedingsmiddelen teruggeschroefd nadat het Amerikaanse ministerie van Financiën de invoer onder vuur had genomen.
“Rampzalige” gezondheidssituatie
De Wit-Russische advocaat verklaarde dat de sancties transacties gericht op de aankoop van medicijnen hebben geblokkeerd. “Dit verhinderde de aankoop van bloedreagentia in 2020 voor 2,5 miljoen patiënten en 123.000 anderen die bloedtransfusies nodig hadden, volgens het bureau van de Ombudsman.”
Bovendien troffen de geblokkeerde aankopen 5.859 mensen die lijden aan hemofilie en het Guillain-Barré syndroom en belemmerden ze 180.000 chirurgische operaties wegens gebrek aan antibiotica, anesthetica en tuberculosebehandeling.
Het gebrek aan basisgeneesmiddelen en de stijgende prijzen ervan hebben eveneens ongeveer 300.000 mensen in gevaar gebracht. Tegelijkertijd zijn 2,6 miljoen kinderen verstoken gebleven van vaccins tegen meningitis, rotavirus, malaria, mazelen, gele koorts en griep.
Andere punten van zorg zijn de toename van tienerzwangerschappen en HIV/AIDS-gevallen. Momenteel hebben 80.000 van de naar schatting 120.000 HIV/AIDS-patiënten hun behandeling moeten onderbreken wegens gebrek aan geneesmiddelen, aldus het rapport.
Bovendien meldden de ziekenhuizen dat slechts 20 procent van de apparatuur functioneert omdat er geen reserveonderdelen konden worden aangeschaft. De VN-deskundige documenteerde twee specifieke gevallen: Het Kinderhartziekenhuis voerde in 2020 minder dan 120 operaties uit (de norm was ongeveer 1800), en het J.M. de Los Ríos Kinderziekenhuis in Caracas moest niertransplantaties voor 137 kinderen opschorten.
Uit de bevindingen van Douhan bleek ook dat de inbeslagname door Washington van in de VS gevestigde PDVSA-oliedochter CITGO het humanitaire programma van het bedrijf heeft stopgezet. Als gevolg daarvan zijn 14 kinderen overleden nadat zij geen lever-, nier- en beenmergtransplantatie hadden ontvangen in ziekenhuizen in het buitenland. Nog eens 53 wachten op de hervatting van de door de staat gefinancierde Simón Bolívar-stichting.
Verslechterde openbare diensten
Tijdens haar bezoek aan Venezuela verklaarde Douhan dat alle openbare diensten op de helft van hun capaciteit werken sinds de door de VS geleide oplegging van dwangmaatregelen.
Volgens Venezolaanse regeringsfunctionarissen die in het rapport worden geciteerd, functioneerde slechts 50% van de waterdistributie-eenheden en moest “water bij toerbeurt worden gedistribueerd om iedereen van water te kunnen voorzien”. Het gebruik van chemische middelen om water te behandelen en te zuiveren was met 30 procent verminderd, hetgeen gezondheidsproblemen veroorzaakte.
De tekst legt verder uit dat Venezuela “slechts 40% van de benodigde elektriciteit produceert, en dat de elektrische leidingen op minder dan 20% van hun capaciteit werken”. In de zuidwestelijke regio van het land kon “75-80 procent van de elektriciteit niet worden geproduceerd omdat thermo-elektrische machines beschadigd waren en gerepareerd moesten worden”. De situatie werd verergerd door vermeende cyberaanvallen tegen het elektriciteitsnet in 2019.
Schaarste aan benzine en diesel
De speciale rapporteur concludeerde dat de Caribische natie zich op de rand van een “catastrofale situatie” bevond als gevolg van acute brandstoftekorten.
Douhan waarschuwde dat de dieselschaarste “de landbouwproductie, het vervoer van voedsel, de elektriciteitsopwekking, de werking van waterpompen, het openbaar vervoer, het transitverkeer en de ambulances” in gevaar heeft gebracht.
Tegelijkertijd heeft het benzinetekort geleid tot hogere transportprijzen, de toegang tot ziekenhuizen en scholen geblokkeerd en de distributie van voedsel en medische benodigdheden verergerd, vooral in de afgelegen gebieden van het land.
Toegang tot onderwijs
De beperkte financiële middelen van de regering om de nodige infrastructuur aan te kopen en te herstellen heeft geleid tot een afnemende dekking van het internet, waarbij naar verluidt slechts 10% van het grondgebied toegang heeft tot de dienst. In de tijd voor de sancties was dat nog 50-90%.
In het verslag van de Belarussische advocaat wordt er eveneens op gewezen dat de hogere kosten voor internettoegang en de aanhoudende stroomtekorten het online-onderwijs sinds het uitbreken van de Covid-19-pandemie nadelig hebben beïnvloed. Volgens universitaire onderzoekers kan naar schatting 80 procent van de leerlingen in openbare scholen deze hindernissen niet overwinnen.
Een ander gevolg van de sancties was de opschorting van het Canaima-programma van de regering in 2020, dat 6,5 miljoen tabletcomputers produceerde en verdeelde onder 14 miljoen studenten.
Migratie en braindrain
De verscherping van de sancties heeft geleid tot ongekende migratieaantallen. In het deskundigenverslag van de VN, waarin een groot aantal bronnen wordt geciteerd (waaronder de Venezolaanse regering), wordt het cijfer geraamd op 1,2 tot 5,6 miljoen tegen mei 2021.
De versnelde migratie veroorzaakte een braindrain, waarbij de meeste staatsbedrijven en overheidsdiensten 30-50% van hun personeel verloren, waaronder “artsen, verpleegkundigen, leraren, universiteitsprofessoren, ingenieurs, politieagenten, rechters, technici en vele anderen”. Dit resulteerde “in interne desorganisatie, toegenomen werkdruk voor het overblijvende personeel, verminderde dienstverlening en een afname van de kwaliteit ervan”.
Speciaal rapporteur Alena Douhan’s bezoek aan Venezuela is het eerste van de tien die voor de komende twee jaar zijn gepland als onderdeel van een overeenkomst tussen de regering Nicolás Maduro en de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de VN, die in 2019 is ondertekend.
Hier is de De volledige tekst van het verslag van Douhan [PDF]
Bewerkt door Ricardo Vaz vanuit Mérida.
Topfoto: Alena Douhan bezocht in februari ziekenhuizen en scholen in Venezuela. Ze ontmoette regeringsfunctionarissen, vertegenwoordigers van politieke partijen, vakbonden, de particuliere sector, de kerk en ngo’s. (Twitter / @UN_HRC)