EU,VS |
10 juli 2022
Bron: Alastair Crooke 
Al Mayadeen English 4 juli 2022 ~~~

De bredere betekenis van Oekraïne ligt in dit inzicht: Andere leiders zijn niet langer naïef wanneer het Westen glazen kralen (of papieren dollars) aanbiedt in ruil voor hun echte rijkdommen

Het Westen is op onvoorzichtige wijze de oorlog aangegaan met de as Rusland-China. Het verwachtte een gemakkelijke “overwinning” met sancties die de Russische economie implodeerden, en met in Syrië ontwikkelde militaire stadsoorlogtactieken die het Russische leger zouden doen leegbloeden. In plaats daarvan draait het uit op een monumentaal débacle. Meer nog, de meervoudige mislukkingen en de beledigende zelfverzekerde propaganda blijken een breekpunt te zijn en een nieuw tijdperk in te luiden in plaats van de oude orde te bestendigen, zoals het Westen had gehoopt.

Waarom is dit nieuwe tijdperk zo ernstig? In de eerste plaats vanwege datgene wat “eronder” ligt. De structurele zwakheden en “rottigheid” die zich al tientallen jaren ophopen in vochtige kelders. Het werd weggehouden, uit het zicht. De ‘kinderen’ werden buiten gehoorsafstand gehouden, toen de ‘volwassenen’ onder elkaar spraken om het verval en de verrotting van hun luxe positie te erkennen.

Natuurlijk werd de vervallen staat van het ‘Grote Huis’ (de VS) altijd al vermoed door de buitenwereld, maar toen liet Rusland schaamteloos zien hoe gammel het eigenlijk is voor de hele wereld – in de economie; in de oorlog; en op het Economisch Forum in Sint-Petersburg. Poetin drong er bij de wereld op aan zich te verzetten tegen de pretenties van de verwaande Grotevoet-mensen. Het was een vriendelijke, hoffelijke oproep om in opstand te komen.

Ja, het Oekraïne-conflict is inderdaad een keerpunt. Maar voor wie? Sommigen (uit het niet-westen) op het recente Forum van Davos rolden gewoon met hun ogen over de emotionele Europese reactie op de gebeurtenissen in Oekraïne, en wezen op de dubbele moraal in hun verwaarlozing van verwoestende conflicten elders en hun minachting voor eerdere vluchtelingengolven. “Er is een manicheïstische, Occidentale drang om de wereld in twee categorieën te zien”, zei Samir Saran, van een denktank in New Delhi: “We werken in grijstinten.”

Toch is de realpolitik van Oekraïne de wereldwijde geopolitiek aan het herschikken. Op het ene niveau heeft het “anderen” ertoe aangezet in opstand te komen tegen de pretenties van het Westen dat zichzelf De Beschaafde Wereld noemt, alsof het wil zeggen: “Er is geen beschaving buiten onze beschaving”. Deze verwaandheid verklaart waarom het Westen alle andere beschavingen, zowel in het heden als in het verleden, veroordeelt als achterlijk en als potentiële bedreigingen voor de stabiliteit en de veiligheid in de wereld. Daarom gebruikt het eufemismen om zichzelf te definiëren als “de internationale gemeenschap”.

Waarom? Omdat de westerse tijdgeest weigert genoegen te nemen met de onveranderlijke wet van de sociale traditie die de oosterse culturen beheerst, “maar zich manifesteert als een geest die ernaar streeft zichzelf in de mensheid in te lijven en de wereld te veranderen” – zo schreef Christopher Dawson bijna een eeuw geleden in Religion and the rise of Western Culture. Dit betekent dat, in tegenstelling tot de Chinese, Indiase, Boeddhistische, Amazone-, Orthodox Christelijke, Moslim of welke andere beschaving dan ook, de Westerse beschaving uniek is, omdat zij er voortdurend naar heeft gestreefd zich agressief te verspreiden op een missionaire manier, door zich op te dringen aan de rest van de wereld en deze over te nemen. Met andere woorden, alleen zij beweert mondiaal te zijn.

De bredere betekenis van Oekraïne ligt in dit inzicht: Andere leiders zijn niet langer naïef wanneer het Westen glazen kralen (of papieren dollars) aanbiedt in ruil voor hun echte rijkdommen. Oekraïne heeft de gesprekken over integratie tussen economische blokken in een stroomversnelling gebracht: verschillende toespraken van regionale leiders van de BRICS-landen op de top van deze week waren toegespitst op de vraag hoe kan worden ontsnapt aan de gedollariseerde schuldenlast. Of beter nog, hoe een alternatief systeem kan worden ingevoerd voor het systeem dat in Bretton Woods is opgezet.

Bovendien snakken de BRICS-burgers – net als de burgers in Europa – niet naar efficiëntere markten of naar “meer” neoliberalisme. Met name het Midden-Oosten heeft genoeg van het neoliberalisme en de extreme welvaartsongelijkheid die het heeft teweeggebracht. Zij hebben slechte ervaringen met roofzuchtige ontwikkelingsdoctrines in de stijl van de Wereldbank en het IMF. Nu hebben zij het bewijs dat goed voorbereide staten niet alleen westerse sancties kunnen overleven, maar deze ook kunnen gebruiken als een instrument om het wereldhandelssysteem in hun voordeel te wijzigen.

Het risico van de komende crisis in de kosten van levensonderhoud is gemakkelijk te vatten: het risico van bijkomende voedseltekorten is bijna niet te berekenen. Daar – net als in Europa – heerst angst, en ook woede, voor de desintegratie van het systeem; angst, omdat steden zowel gewelddadig als slecht bestuurd worden. Zij zijn niet uit op “meer Europa”, maar op identiteitspolitiek. Ze geven helemaal niets om ‘meer wat dan ook’. De woede is duidelijk, want de mensen willen dat de systemen werken – maar dat doen ze niet. Ze willen terug naar het normale leven.

En terwijl de koude wind van inflatoire prijsstijgingen en recessie waait, kijken ze naar hun leiders – niet voor ‘meer vrije markt’ – maar eerder voor bescherming tegen markten en absurditeiten in regelgeving. Zij voelen het gevaar van onbekende ” onheilssituaties ” die delen van hun economieën doen imploderen.

Dit is de belangrijkste geostrategische boodschap die uit de oorlog van het Westen tegen Rusland naar voren komt: Russen – en vele anderen – zeggen dat zij “genoeg” hebben van de “verwestersing” (waarmee het “missionaire” karakter ervan wordt bedoeld). Wees gerust “het Westen”, maar niet “verwesterd”; wees gerust “Europees”, maar niet een of andere “meer Europa”-demagoog, zo suggereren niet-westerlingen.

Het is in deze context dat de term “Russische Wereld” (Russky Mir) betekenis krijgt. De term heeft een oeroude oorsprong: hij werd voor het eerst formeel in zijn moderne betekenis gebruikt in 2007, toen president Poetin de door de regering gesponsorde “Russky Mir Foundation” oprichtte.

Voor sommigen betekent de term “de Russische wereld”: overal waar Russen wonen. Als het alleen dat betekent, dan is dit een puur nationalistisch project. Voor sommigen betekent de term de Russischtalige wereld, maar als het alleen dat betekent, dan is dit een louter linguïstisch project. Voor anderen betekent de term overal waar orthodoxe christenen leven – maar als het alleen dat betekent, dan is dit een zuiver confessioneel project.

Voor veel Russen betekent “de Russische wereld” vandaag de dag echter iets anders, iets veel ruimers. Het betekent overal waar mensen wonen die zich verzetten tegen de uitbuitende verwestersing. Hoewel zij voornamelijk leven in Rusland, China, India, Afrika, Latijns-Amerika, de moslimwereld, Indonesië en Kazachstan, bestaan zij over de hele wereld, zelfs in de westerse kernlanden. Zij zijn degenen die zich verzetten tegen de zorgvuldig georchestreerde illusiecampagne van “de internationale gemeenschap”. Voor de Russen die in de echte wereld leven, zijn de illusies van het Westen zowel absurd als slecht.

Topfoto: Fotocompositie van een rij tanks met Russische, Chinese en Indiase vlaggen op de voortanks. Foto: Al Mayadeen Engels.

Alastair Crooke is directeur van Conflicts Forum, voormalig hooggeplaatst Brits diplomaat en auteur.