Door Ejaz Akram 
thecradle 2 april2022 ~~~

De Pakistaanse regering beweert dat de motie van wantrouwen van zondag om premier Imran Khan van de macht te verdrijven, in Washington is bedacht

Na een vernederende nederlaag in Afghanistan en het verlies van geloofwaardigheid over Oekraïne, lijkt het tijdperk van de Amerikaanse unipolariteit zijn eindfase in te gaan, gekenmerkt door het woest uithalen naar alle richtingen. Het meest recente offensief vond vorige week plaats toen de Pakistaanse regering beweerde dat Washington probeerde een regimeverandering in Islamabad te bewerkstelligen.

Deze keer werden de VS op heterdaad betrapt. De bewering werd niet gedaan via een lek of een marginale waarnemer, maar door de premier van Pakistan, Imran Khan, zelf. Hoewel het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken elke betrokkenheid heeft ontkend, is het politieke drama nog maar net begonnen.

Na afloop van een cruciale bijeenkomst van de buurlanden van Afghanistan heeft de hoogste diplomaat van China het gedrag van Washington publiekelijk afgekeurd. Minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi zei dat China niet zal toestaan dat de VS kleinere naties meesleurt in een conflict, en veroordeelde scherp de “Koude Oorlogsmentaliteit van de VS”. Peking is vastbesloten niet toe te staan dat de VS Pakistan stelen uit zijn binnenste kring van vitale Aziatische partners, waartoe vandaag Rusland, Iran, Afghanistan en andere landen behoren.

Toen een coalitiepartner van de regerende Pakistaanse Tehreek-e-Insaf-partij (PTI) woensdag aankondigde dat zijn zeven leden zouden overstappen naar de oppositie, verloor Khan in wezen zijn meerderheid in de Nationale Vergadering, die uit 342 parlementsleden bestaat. Meer dan een dozijn van zijn partijleden dreigden ook de oversteek te wagen.

Maar de Pakistaanse oppositie was er ten onrechte van uitgegaan dat de premier zou aftreden of ontslag zou nemen zodra zij hun voorgeschreven numerieke meerderheid in het parlement zouden hebben behaald. Maar dat is niet wat er lijkt te gebeuren.

In plaats daarvan zal in de komende 24 uur in het parlement worden begonnen met het tellen van de werkelijke aantallen. Veel analisten zien dit als het einde van de regering Khan in Pakistan; anderen geloven dat de greep van de premier op de macht zal worden geconsolideerd en dat de oppositie en hun buitenlandse geldschieters een permanente klap zullen krijgen.

Als de rechtbanken het verzoek van de regering om de buitenlandse inmenging en omkopingszaken te onderzoeken in behandeling nemen, heeft Khan wellicht meer tijd om een volledige gerechtelijke reactie te ontwikkelen. In slechts een paar dagen heeft Khan al een bescheiden demonstratie van zijn straatmacht laten zien. De stemming en het sentiment in de sociale media zijn vooralsnog overwegend in het voordeel van de premier. Grote delen van het publiek hebben zich luidkeels rond hem geschaard als de woordvoerder van hun aspiraties, terwijl de leiders van de oppositiepartijen worden gekarakteriseerd als corrupte individuen die een verkozen regering ten val willen brengen.

De belangrijkste oppositiepartijen van het land zijn de Pakistan Muslim League-N (PML-N) en de Pakistan People’s Party (PPP), beide dynastieke groeperingen die decennia lang aan de macht waren totdat Khan met zijn campagnebeloften kwam om de welig tierende corruptie en vriendjespolitiek die de Pakistaanse politiek al jaren teistert, met wortel en tak uit te roeien.

De brief

Miljoenen Pakistanen stroomden toe om premier Khan te zien spreken op 27 maart, toen hij beweerde dat “buitenlandse mogendheden een regimewisseling in Pakistan voorbereiden”. Zwaaiend met een brief uit zijn jaszak dreigde Khan dat hij directe, schriftelijke bedreigingen tegen Pakistan en hemzelf zou onthullen.

Topkabinetsleden [minister van Planning, Ontwikkeling, Hervormingen en Speciale Initiatieven] Asad Umar en [minister van Informatie] Fawad Chaudhry hielden een gezamenlijke persconferentie waar zij verdere details van deze controversiële brief onthulden. Vervolgens nodigde Khan verschillende leden van zijn kabinet, de media en de Pakistaanse veiligheidsgemeenschap uit om het document uit de eerste hand te bekijken.

Tegenstanders van de regering wezen de aantijgingen van Khan ronduit van de hand, te midden van een enorme hoeveelheid overmoed en aanmatiging die spoedig zou volgen. De Pakistaanse oppositieleider Shahbaz Sharif (een aspirant voor de positie van premier) verklaarde dat hij het schip zal verlaten en zich bij Imran Khan zal voegen als de brief echt is en de premier naar waarheid sprak. Ook de prominente anti-establishment tv-anchor Saleem Safi zei dat als de brief echt was, hij zich zou terugtrekken uit zijn functie en helemaal uit de media zou stappen.

Maar binnen enkele uren werd een mysterieus verzoekschrift ingediend bij het Hooggerechtshof van Islamabad (IHC), waarbij opperrechter Athar Minallah een juridisch advies uitbracht dat Imran Khan deze brief niet in het openbaar mag delen vanwege zijn eed op geheimhouding. Zo’n snelle uitspraak over een nepbrief kon toch niet komen van de hoogste Pakistaanse rechterlijke instantie?

De volgende dag kwam het nationale veiligheidscomité (NSC) van het land bijeen voor een vergadering. Aanwezig waren de Pakistaanse premier, de legerleider, de voorzitter van de gezamenlijke stafchefs, de Pakistaanse luchtmacht- en marineleiders, de nationale veiligheidsadviseur (NSA) en diverse andere belangrijke functionarissen.

De oppositie boycotte de vergadering, maar de deelnemers besloten unaniem om de Verenigde Staten te berispen voor hun daden en ervoor te zorgen dat Pakistan de Amerikaanse autoriteiten niet zo gemakkelijk vrijuit zou laten gaan. Vervolgens heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken de waarnemend VS-ambassadeur opgebeld en hem berispt – wat allemaal niet had kunnen gebeuren met als voorwendsel een valse brief.

Wat staat er in de brief?

Volgens verklaringen die Khan tijdens de NSC-vergadering heeft afgelegd, hebben hoge ambtenaren van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken (vermoedelijk een onderminister van Buitenlandse Zaken) de brief op 7 maart via Asad Majeed Khan, de Pakistaanse ambassadeur in Washington, verzonden.

In het document staat naar verluidt dat er binnenkort een motie van wantrouwen (NCM) tegen de premier zal worden ingediend, dat Khan moet weten dat die motie eraan komt en dat hij zich niet tegen de NCM moet verzetten maar moet meegaan. Als hij probeert zich te verzetten, zo vervolgt de brief, zullen Khan en Pakistan vreselijke gevolgen ondervinden.

In de brief wordt de NCM ongeveer acht keer genoemd. De volgende dag, op 8 maart, werd inderdaad een motie van wantrouwen aangekondigd. Volgens Khan beschikt hij over informatie van de veiligheidsdienst over de illegale koop en verkoop van stemmen onder Pakistaanse parlementsleden in die periode. Vervolgens verklaarde de militaire leiding van het land zich op 9 maart “neutraal” tussen de oppositiepartijen en de premier.

Khan bekritiseerde het leger voor zijn neutrale houding en zei dat een vitale staatsinstelling geen “neutraliteit” zou mogen tonen tegenover diegenen die openlijk en opzettelijk worden gebruikt als werktuigen voor regimeverandering, georkestreerd door de tegenstanders van Pakistan. Maar na de terugkeer van minister van Buitenlandse Zaken Shah Qureshi uit Peking, lijkt het leger nu de voorkeur te geven aan het standpunt van Khan. Het lijkt erop dat een telefoontje of een boodschap rechtstreeks uit Peking moet zijn gekomen.

Gevolgen van Amerikaanse betrokkenheid

Als de zaak van de buitenlandse inmenging aan de motie van wantrouwen voorafgaat, is het mogelijk dat Khan juridisch wordt vrijgepleit en dat degenen die worden beschuldigd van medewerking, hulp en bijstand aan een externe samenzwering tot regimewisseling, in staat van beschuldiging zullen worden gesteld. Hiertoe behoren leden van de oppositiepartijen en Pakistaanse mediapersoonlijkheden die naar verluidt in de dagen, weken en maanden voorafgaand aan de motie – die nu op de nominatie staat om zondag in stemming te worden gebracht – van en naar de VS-ambassade zijn gesleept. Als dit voor een rechtbank kan worden bewezen, kunnen veel oppositieleiders achter de tralies belanden.

Volgens het hoogste Pakistaanse bureau voor nationale veiligheid en te oordelen naar het IHC-bericht lijkt het duidelijk dat de brief legitiem was en dat de VS zich schuldig hebben gemaakt aan inmenging in de binnenlandse aangelegenheden van Pakistan. Maar dit is niet 2001, toen de voormalige Pakistaanse president, generaal Pervez Musharraf, capituleerde voor de Amerikanen na één telefoontje te hebben ontvangen. Het Pakistan van vandaag heeft een sterkere zelfidentiteit na twee decennia van slopende en niet-erkende opofferingen voor de onsuccesvolle oorlog tegen het terrorisme van Washington. Ook begrijpen zij nu dat de VS een afnemende macht is.

De meeste Pakistanen trekken zich niets meer aan van de Amerikaanse sancties, vooral nu ze zien hoe andere landen die met nieuwe bondgenoten omzeilen. De stemming en het sentiment onder de bevolking is om dreigende sancties af te wijzen, in het besef dat er consequenties zullen zijn van Pakistaanse zijde die zouden kunnen leiden tot het verdrijven van Amerikaanse dictaten uit de regio Af-Pak-Iran.

Tijdens zijn interview op 1 april voor de nationale televisie (PTV) heeft Imran Khan de Pakistaanse bevolking aangespoord om de alliantie van corrupte partijen en door het Westen gesteunde media te verwerpen. Hij geloofde dat de volgende stap van het westen zal zijn om hem van het leven te beroven. Een dag eerder had de Pakistaanse minister van Informatie hetzelfde gezegd.

Als Khan niet het vermogen had om de straat te verenigen, zouden ze hem kunnen sparen, maar zijn huidige populariteit en hardnekkige verzet tegen de intimidatietactieken van de VS maken van hem een doelwit bij uitstek voor moordaanslagen. De meeste Pakistanen hebben de moord op leiders als Liaquat Ali Khan, Z.A. Bhutto, Zia al Haq en Benazir Bhutto lang beschouwd als het werk van de Amerikaanse inlichtingendienst. Voor die burgers is elke waargenomen bedreiging van het leven van premier Imran Khan een reëel en dreigend gevaar. Zeer snel is de beveiliging rond zijn persoon herschikt en zijn er nieuwe maatregelen genomen om hem extra bescherming te bieden.

Khan’s verhaal over Amerikaanse inmenging is de afgelopen week in een stroomversnelling geraakt. Het verhaal gaat over twee partijen die tegenover elkaar staan op een kritiek moment in de geschiedenis van het land: aan de ene kant een Indo-Amerikaanse alliantie, corrupte Pakistaanse oppositiepartijen, de media van het land en een handvol westers georiënteerde liberalen. Aan de andere kant, een wettelijk verkozen, populaire en pittige premier, gesteund door de Russisch-Chinese alliantie en een overweldigende meerderheid van de Pakistani.

Met deze tegenstellingen zou het voor het Pakistaanse leger politiek en juridisch wel eens onmogelijk kunnen zijn om zijn ogenschijnlijke neutrale houding te handhaven, hoeveel druk de VS ook op het leger uitoefent. De tijd zou aan Khan’s kant kunnen staan.

Topfoto: De Pakistaanse premier Imran Khan roept zijn landgenoten op tegen een door de VS gesteund complot om zijn democratisch verkozen regering uit het zadel te wippen.
Foto Credit: The Cradle


Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *