Afrika |
8 augustus 2023
Bron: Miya Tada
peoplesdispatch 05 augustus 2023 ~~~~

Aan de vooravond van de 78e verjaardag van de bombardementen op Hiroshima en Nagasaki door de Verenigde Staten, staat het volk van Niger op om de ketenen van de westerse interventie en dominantie af te werpen.

De roep “France dégagé!” (Frankrijk weg!) weerklinkt in heel West-Afrika. Op 26 juli 2023 werpen strijdkrachten binnen het Nigerese leger, onder leiding van generaal Abdourahamane Tchiani, de regering van president Mohamed Bazoum omver en nemen de controle over het land over. Frankrijk, de Verenigde Staten en de EU veroordeelden al snel de acties van de coupplegers en eisten dat Bazoum in zijn functie hersteld zou worden en dat de “constitutionele orde” hersteld zou worden. De Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten (ECOWAS) heeft sindsdien sancties opgelegd aan Niger en gedreigd met een gecoördineerde militaire invasie.

Op 30 juli stroomden duizenden Nigerianen echter de straat op om steun te betuigen aan de militaire leiding van Niger. Sommigen zwaaiden met Russische vlaggen, velen hielden borden vast en scandeerden “À bas la France! À bas les bases étrangères au Niger!”. Weg met Frankrijk! Weg met de buitenlandse bases in Niger! Mali, Burkina Faso en Guinee – allemaal landen waar militaire coups de macht hebben gegrepen en de Franse regering van hun grenzen hebben verdreven – keerden zich tegen de reactie van de westerse landen en weigerden zich te houden aan de door ECOWAS opgelegde sancties. Een officieel communiqué van de interim-premier van Mali, kolonel Abdoulaye Maiga, deelde een krachtige boodschap van solidariteit: “Elke militaire interventie tegen Niger zou neerkomen op een oorlogsverklaring aan Burkina Faso en Mali. Hij herhaalde deze verklaring drie keer. Terwijl westerse media alarm slaan over de coup als een vermeende “bedreiging van de democratische orde”, wordt het gevoel van de bevolking goed samengevat door een demonstrant in Niger: “We hebben uranium, diamanten, goud, olie, en we leven als slaven? We hebben de Fransen niet nodig om ons veilig te houden.”

Voor de mensen in Niger zijn de ware beweegredenen van de VS en Europa overduidelijk. De mainstream media en regeringsleiders framen dit als een bedreiging voor de “stabiliteit” en “democratie” in de regio. Maar wat willen de VS en Frankrijk eigenlijk “herstellen” in West-Afrika? In een opiniestuk van president Bazoum in The Washington Post, gepubliceerd op 3 augustus, zegt hij te betreuren dat buitenlandse hulp, oftewel 40% van de nationale uitgaven, niet zal worden geleverd vanwege de staatsgreep. Waarom zou een land, waarvan het uranium 1 op de 3 gloeilampen in Frankrijk van energie voorziet, voor 40% van zijn budget afhankelijk moeten zijn van buitenlandse hulp? Hoe durven de Fransen 85% van de uraniumindustrie in Niger te bezitten, terwijl 42% van het land onder de armoedegrens leeft? Dit is de realiteit waarin het Westen wil dat Niger gevangen blijft. Daarom heeft de Nigeriaanse overgangsregering alle export van uranium en goud naar Frankrijk stopgezet. Dit is waarom de mensen roepen “Frankrijk dégage!”.

Voor jonge internationalisten en anti-imperialisten in de Verenigde Staten is het essentieel dat we duidelijk luisteren naar de mensen in West-Afrika en de Sahel. Westerse media spinnen snode verhalen over de “groeiende invloed” van Rusland en China in de regio. De Commisise van Buitenlandse Zaken stelde dat een geallieerd Niger, Mali, Burkina Faso en Guinee “de normen voor Afrikaans bestuur zullen ondermijnen, antiwesterse sentimenten zullen aanwakkeren op zoek naar zondebokken voor hun eigen falen en de invloed van kwaadaardige actoren in de regio zullen doen toenemen”. Afgezien van het racisme en de ahistorie in deze verklaring, zien de meeste Nigerianen China of Rusland niet als hun vijand. In plaats daarvan wijzen ze op de meer dan 2500 Amerikaanse en Franse troepen op hun grondgebied. Ze wijzen op de Amerikaanse dronebasis die meer dan 110 miljoen dollar kost. Ze wijzen op het bestaan van AFRICOM, een verenigd commando van de Amerikaanse regering dat expliciet bestaat om de Amerikaanse belangen op het continent te bevorderen.

En waarom zouden ze niet wijzen op de eeuwen van westerse inmenging? De VS is historisch gezien de grootste leverancier van geweld in de wereld, ondanks hun pogingen om de aandacht af te leiden van deze geschiedenis. Van 6 tot 9 augustus is het 78 jaar geleden dat de steden Hiroshima en Nagasaki werden gebombardeerd. De film Oppenheimer, geregisseerd door Christopher Nolan, kwam op 21 juli uit in de Amerikaanse bioscopen en bracht in het openingsweekend 80 miljoen dollar op. Maar wat niet in de film te zien is, is de ware vernietiging en de ongekende gruwel die de atoombom op het Japanse volk heeft losgelaten. Geen enkele Japanner komt in de film voor. Iedereen die Oppenheimer heeft gezien of gaat zien, raad ik aan om de volgende geschiedenis in gedachten te houden.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het beruchte Manhattan Project in eerste instantie gerechtvaardigd door berichten dat Nazi-Duitsland het revolutionaire onderzoek van Duitse wetenschappers zou gaan gebruiken om ’s werelds eerste kernwapen te ontwikkelen. Hoewel het duidelijk is geworden dat Duitsland nooit dicht bij de ontwikkeling van een atoombom was, werden wetenschappers uit de VS en de rest van de wereld gerekruteerd om onder leiding van J. Robert Oppenheimer te werken aan het verslaan van de nazi’s in de wapenwedloop en het stoppen van de oorlog. Het uranium dat gebruikt werd in het atoomwapenprogramma werd gewonnen in Congo onder Belgisch kolonialisme. Maar zelfs nadat de Nazi’s zich op 7 mei 1945 onvoorwaardelijk hadden overgegeven aan de Geallieerden, ging de VS op volle kracht verder. De Geallieerden identificeerden een nieuwe vijand: de Amerikaanse oorlogsleiding promootte het idee dat de Japanse keizerlijke strijdkrachten zich nooit zouden overgeven.

De Interimcommissie atoomwapens – een commissie bestaande uit militaire leiders, regeringsfunctionarissen en wetenschappers – besloot dat een technische test niet genoeg was. De bom zou twee keer worden afgeworpen boven Hiroshima en Nagasaki, Japan, om “eindelijk een einde te maken aan de oorlog”. In de film wordt de nadruk gelegd op de dialoog over het droppen van flyers boven beide steden om de evacuatie aan te moedigen, maar in werkelijkheid maakten de flyers niet duidelijk welke steden precies het doelwit zouden worden, en er is ook geen sluitend bewijs dat de folders zelfs maar werden gedropt voordat de bommen vielen. Het is nu algemeen bekend dat het Amerikaanse leger inlichtingen had onderschept die erop wezen dat Japan een overgave overwoog, waaruit blijkt dat de logica van de “laatste strohalm” om de bom te gebruiken een complete leugen was. In feite was het de beslissende overwinning van de Sovjet-Unie, samen met de opoffering van 27 miljoen Sovjetlevens, die de oorlog tegen het fascisme won. De film erkent geen van deze waarheden.

Zoals generaal Leslie Groves en Lewis Strauss (gespeeld door respectievelijk Matt Damon en Robert Downey Jr.) in de film verklaren, was de ultieme vijand van de Verenigde Staten de internationale communistische beweging. En het was met de (competitie met) Sovjet-Unie in gedachten dat de Verenigde Staten de steden Hiroshima en Nagasaki in brand staken en er meer dan 200.000 Japanse en Koreaanse mensen verbrandden.

Als er één les is die je uit de film kunt trekken, dan hoop ik dat het een duidelijk beeld is van wat de Verenigde Staten zullen doen met iedereen die zich verzet tegen hun wereldwijde dominantie en de verspreiding van hun militarisme, dat dood en verderf brengt. En dit is meer dan vijftig jaar later niet veranderd. Daarom moeten we achter de mensen van Niger en West-Afrika staan die de economische en militaire wurggreep van het Westen verwerpen. Daarom moeten we hier thuis, waar ons belastinggeld niet naar gezondheidszorg, huisvesting of onderwijs gaat, maar naar het grootste en duurste kernwapenprogramma ter wereld, strijden tegen het Amerikaanse imperialisme. Daarom moeten we ons aansluiten bij Hiroshima-overlevende en voormalig lid van de Japanse Communistische Partij Toge Sankichi in zijn gedicht “Oproep tot Actie”:

geef de vaders terug! geef de moeders terug! geef de ouderen terug!
geef de kinderen terug!
geef mij terug! geef de mensen terug die met mij verbonden zijn!
zolang er mensen zijn een wereld van mensen
geef vrede terug
een vrede die niet zal verkwijnen!

Topfoto: Japanse anti-oorlogsactivisten in 1952 uit protest tegen de Amerikaanse bezetting na WOII.

Miya Tada is een organisator van Japanse en Vietnamese afkomst, onderzoeksassistent bij The People’s Forum en student rechten in New York City.

Gerelateerd (berichten in dit archief):