Oekraïne: hoe en waarom de oorlog gesmeed werd

Bron: Atilio Boron 
atilioboron.com.ar 28 maart 2022 (SP)
Resumen Latinoamericano 28 maart 2022 (EN)

Voordat hij tot president van de Verenigde Staten werd gekozen, was Dwight D. Eisenhower de eerste NAVO-commandant. In februari 1951, een paar maanden na zijn ambtsaanvaarding schreef hij de volgende tekst: “Als over 10 jaar alle Amerikaanse troepen die in Europa gestationeerd waren om de nationale defensie veilig te stellen, niet teruggekeerd zijn naar de Verenigde Staten, dan zal dit project, de NAVO, mislukt zijn.”

De troepen keerden niet terug, maar hun aanwezigheid in Europa bleef groeien. Niet alleen dat, maar zodra de Sovjet-Unie uiteengevallen was, en in tegenstelling tot de plechtige en holle beloften van de belangrijkste leiders van westerse regeringen (Clinton, Bush, Obama, Helmut Kohl in Duitsland, Tony Blair in het Verenigd Koninkrijk, enz.) dat “de NAVO geen centimeter naar het oosten zou opschuiven”, verplaatsten zij materieel en troepen naar de grenzen van Rusland zelf.

Wat! Was het niet de Sovjet-Unie en het communisme die de vijand waren? Nee. De vijand was, en is, Rusland, een enorm en machtig land waarvan de aanwezigheid alleen al, onder een communistisch of kapitalistisch regime, een obstakel vormt voor de plannen van de Verenigde Staten voor wereldheerschappij.

Toen Bill Clinton in 1997 het initiatief nam tot de uitbreiding van de NAVO, verzamelde de kleindochter van Eisenhower, Susan, de handtekeningen van 49 gerenommeerde specialisten (militairen, diplomaten en academici) en publiceerde zij op 26 juni een open brief waarin zij stelde dat “het plan om de NAVO uit te breiden een politieke vergissing is van historische proporties”. Susan hield rekening met de mening die kort daarvoor – op 5 februari in een artikel in de New York Times – was verkondigd door niemand minder dan George Kennan, de diplomaat die met zijn beroemde “Long Telegram” van 22 februari 1946 aan president Harry Truman (en ondertekend onder het pseudoniem Mister X) de architect was geweest van het beleid van “indamming” van de Sovjet-expansiedrift dat kort daarna zou leiden tot de oprichting van de NAVO. Kennan, die diep verontrust was over Clintons bedoelingen, schreef in dat stuk dat “uitbreiding van de NAVO de meest tragische fout in het beleid van de V.S. zou zijn in het gehele tijdperk na de Koude Oorlog … omdat het de buitenlandse politiek van Rusland in een richting zou duwen die beslist niet de richting zou zijn die wij willen”. (https://www.nytimes.com/1997/02/05/opinion/a-fateful-error.html )

Clinton, en met hem, het hele militair-industriële en financiële complex, negeerden de waarschuwingen van de veteraan-diplomaat en gingen door met hun beleid. Het stimuleren van oorlogen en militaire uitgaven was wat Washington geacht werd te doen, gezien het feit dat de politici in de regering en het Congres hun politieke carrières financieren met bijdragen van grote bedrijven in die sector. De ineenstorting van de USSR was nog niet voorbij toen George W. Bush senior, Paul Wolfowitz, een “Defense Planning Guidance” produceerde die op 7 maart 1992 uitlekte naar de pers waarin in de eerste paragraaf stond: “Onze eerste doelstelling is het voorkomen van het opnieuw ontstaan van een nieuwe rivaal, hetzij op het grondgebied van de voormalige Sovjet-Unie of elders, die een bedreiging vormt … wat vereist dat we ernaar streven te voorkomen dat een vijandige macht een regio domineert waarvan de hulpbronnen, onder geconsolideerde controle, voldoende zouden zijn om een wereldmacht te genereren.”

Het schandaal was enorm en het extreme unilateralisme van de inhoud leidde ertoe dat het, zelfs in bepaalde gevestigde media, als imperialistisch werd bestempeld. Het veroorzaakte ook bezorgdheid omdat de auteur ervan onomwonden het belang aangaf van “preventieve militaire interventies” om mogelijke dreigingen van andere naties te neutraliseren en te voorkomen dat autocratische regimes supermachten zouden worden. De adressaat van het document is natuurlijk duidelijk het Rusland van na de Sovjet-Unie. Nadat het document was uitgelekt naar de pers publiceerde het Pentagon de afgezwakte versie, in feite niet meer dan een poging tot “schadebeperking”, waarbij de meest brute uitingen, zonder succes, werden bedekt met een meer diplomatieke taal, maar zonder ook maar iets af te doen aan de centrale stellingen van de “Road Map”. (“U.S. Strategy Plan Calls For Insuring No Rivals Develop”. The New York Times. , 8.3.1992)

De wederopbouw van de economische en militaire macht van Rusland zette aan tot het verschijnen van nieuwe beschouwingen en beleidsnota’s waarin het Witte Huis verschillende gedragslijnen werden aanbevolen. De militaire vooruitgang van Rusland bleek uit de beslissende rol die het land speelde bij de nederlaag van de jihadistische opstand in Syrië, een moeras dat was ontstaan door het besluit van Washington om Bashar al-Assad omver te werpen met de hulp van de Islamitische Staat en zijn serie-onthoofders. Hetzelfde, toen na de staatsgreep van 2014 in Oekraïne, Vladimir Poetin in een vernietigende operatie de Krim weer bij de Russische jurisdictie voegde.

Maar in 2019 verschijnt er een fundamenteel document, gepubliceerd door niemand minder dan de Rand Corporation en waarvan de titel alles zegt: “Overextending and unbalancing Russia.” Volgens de auteurs bevatten de pagina’s “een opsomming van niet-gewelddadige, kostenverhogende opties die de Verenigde Staten en haar bondgenoten zouden kunnen bevorderen op economisch, politieke en militaire gebieden om Rusland onder druk te zetten – overextensief en onevenwichtig – zijn economie, zijn leger en de stabiliteit van zijn politieke regime”. In het document worden de verschillende gebieden netjes onder de loep genomen en worden voor elk van die gebieden verschillende opties gepresenteerd. Bijvoorbeeld, in de economie, het opleggen van sancties en handelsbelemmeringen, het beëindigen van de Europese afhankelijkheid van Russisch gas, het bevoordelen van de Amerikaanse gasexport naar Europa, en het aanmoedigen van de emigratie van wetenschappers en mensen met een hoge technische opleiding om Rusland dit soort menselijke hulpbronnen te ontnemen. Voor elk van deze opties werden de kans op succes van de maatregel, de voordelen en ook de kosten en risico’s ervan geraamd, en op basis daarvan werd een aanbeveling geformuleerd.

Op militair gebied was de eerste optie het verlenen van dodelijke hulp aan Oekraïne, het opvoeren van de steun aan de Syrische rebellen, het bevorderen van de liberalisering in Wit-Rusland, het uitbreiden van de banden tussen de Verenigde Staten en de landen van de zuidelijke Kaukasus en het verminderen van de Russische invloed in Centraal-Azië. Nogmaals, elk van deze alternatieven wordt afgewogen in termen van waarschijnlijkheid van succes, de voordelen en de kosten ervan. Het verslag is beschikbaar op (https://www.rand.org/content/dam/rand/pubs/research_briefs/RB10000/RB10014/RAND_RB10014.pdf )

Conclusie: zoals we al zeiden voordat dit document werd vrijgegeven en zoals we nog krachtiger herhalen, is Oekraïne een oorlog die op immorele wijze is uitgelokt door de Verenigde Staten en hun Europese bondgenoten. Zonder aandacht te schenken aan de verschrikkelijke menselijke kosten van de oorlog, waar de westerse mogendheden nu krokodillentranen om huilen, hebben zij alle opties voor Rusland gesloten, dat op een gegeven moment zelfs voorstelde om te gaan praten over toetreding tot de NAVO, een houding die bij de zeer democratische en humanistische westerse mogendheden niet de geringste intentie heeft gewekt om ook maar over de kwestie te gaan praten. Er werd niet geluisterd naar de terechte eisen van Rusland inzake veiligheid, alsof er een stabiele en veilige wereldorde kan worden opgebouwd voor iedereen, behalve voor een supermacht als Rusland, die van de Oostzee tot de Zwarte Zee wordt belegerd.

De perverse plannen van Wolfowitz en Rand zijn onweerlegbaar veelzeggend. Het is de routekaart die de Verenigde Staten hebben ontworpen om, met de medeplichtigheid van de verachtelijke Europese regeringen, Rusland te vernietigen zoals met Joegoslavië is gebeurd. Niemand kan voorspellen hoe deze oorlog zal eindigen. Het is echter de moeite waard om met Clausewitz in gedachten te houden dat Rusland eeuwenlang werd aangevallen, getreiterd en binnengevallen. Telkens leek het debacle in eerste instantie onvermijdelijk, maar het land slaagde er altijd in om wat een uitgemaakte zaak leek om te keren en zijn agressors te verslaan. Zal het deze keer anders zijn?

topfoto: oprichting van de NAVO

---