Bron: Patrick Henningsen, op Ukcolumn.org 15 maart 2016 ~~~
Mensenrechten in het Westen: voldoet de realiteit aan de retoriek? Op het eerste gezicht lijkt het culturele verhaal onschuldig genoeg: miljardair filantropen, politieke beroemdheden en transnationale bedrijven, samen met legioenen van personeel en vrijwilligers – allemaal samenwerkend in naam van sociale rechtvaardigheid, een betere, eerlijkere en meer verantwoordelijke wereld smedend.
Het verhaal leest goed op papier, en zo zou het ook moeten zijn. Per slot van rekening liet de twintigste eeuw het herhaald falen van verschillende regeringen zien, in het beteugelen en te stoppen van enkele van de meest gruwelijke excessen van genocide en misdaden tegen de menselijkheid.
Voor veel goededoelen- en mensenrechtenorganisaties is de deur geopend om een grotere rol te spelen bij het regelen van internationale zaken. Na een grondiger inspectie ontpopt zich echter een van de meest ongelukkige realiteiten van de geopolitiek in de 21ste eeuw. Hoewel veel liefdadigheidsinstellingen voor mensenrechten zich nog steeds op de markt presenteren als ‘neutraal’ en ‘niet-partijgebonden’, is de realiteit iets heel anders. Met publiek scepticisme op recordhoogte is het gevaar duidelijk: als belangenconflicten niet op een serieuze manier worden aangepakt, dreigen ze de geloofwaardigheid van de hele sector van de niet-gouvernementele organisatie (NGO) internationaal te ondermijnen.
Een moeilijk aspect bij het analyseren van deze strijd voor begrip-beinvloeding is dat de meeste mensenrechten- en hulporganisaties worden bemand en gerund door goede, hardwerkende en uiterst goed opgeleide personen, van wie velen hun rol vervullen met een altruïstisch hart en met de beste bedoelingen. Voor het grootste deel blijven velen onbewust of ongeïnteresseerd in wie hun organisaties daadwerkelijk financiert en wat die geldstromen betekenen in termen van wat de houding van een bepaalde organisatie zal zijn met betrekking tot allerlei geopolitieke kwesties of militaire conflicten. Het is zeker waar dat door de jaren heen oprechte en toegewijde campagnes door organisaties hebben geholpen om individuen te bevrijden die onterecht gevangen zaten, en een behoorlijk proces en gerechtigheid bereikten voor hen die onteigend waren. Het is ook waar dat veel van dezelfde organisaties hebben bijgedragen aan de bewustmaking van veel belangrijke sociale en milieukwesties.
Vanwege de toegenomen financiering door bedrijfsbelangen en directe banden met de overheid en beleidsadviseurs in de afgelopen jaren, zijn deze organisaties steeds verder gepolitiseerd en nauwer verbonden met westerse invloedskrachten. Als gevolg hiervan kan het argument worden aangevoerd, dat deze ‘mensenrechtenorganisaties’ op vele niveaus mogelijk bijdragen aan het probleem dat ze beweren te verminderen: ze veroorzaken wereldwijd meer lijden, dood en instabiliteit door hun promotie van de doelstellingen van het buitenlands beleid van Washington, Londen, Parijs en Brussel.
Het probleem is zowel systemisch als institutioneel van aard. Als gevolg hiervan zijn veel van de leidende mensenrechtenorganisaties in de westerse wereld in Noord-Amerika en Europa weerspiegelingen geworden van een westerse agenda voor het buitenlands beleid, en schijnbare goedkeuring geworden voor interventionistische propaganda.
Schrijver Stephanie McMillan beschrijft de nieuwe rol van de niet-gouvernementele organisaties in de 21ste eeuw:
Samen met militaire invasies en zendelingen helpen ngo’s landen te kraken als rijpe noten, waardoor de weg wordt vrijgemaakt voor intensievere golven van uitbuiting en winning.
Consensusvorming uitbesteden
Het beinvloeden van de perceptie en de mening van westerse burgers over belangrijke internationale kwesties, is essentieel voor grote wereldmachten om hun doelstellingen van het buitenlands beleid te realiseren. Het is niet verrassend dat we kunnen zien dat veel van de publieke standpunten van ngo’s precies aansluiten bij het westerse buitenlands beleid. In de Balkanoorlog van de jaren negentig steunden mensenrechtenorganisaties de opdeling. In Oekraïne in 2014 en met zowel Syrië als Jemen in 2016 steunden ze regime-change. In elk geval fungeren ngo’s als een uitbreiding van de public relations van het blok van westerse leden van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties, namelijk de VS, het VK en Frankrijk. Deze samenspanning manifesteert zich overal in de hogere regionen van deze organisaties, waarvan de gestroomlijnde agenda zich conformeert via een lucratieve draaideur die bestaat tussen een kartel van westerse NGO’s, overheid en media.
Naarmate westerse regeringen over de hele wereld meer betrokken raken bij langdurige conflicten, wordt de noodzaak om hun ethiek en moraal uit te besteden aan ngo’s duidelijker. Continuïteit tussen deze symbiotische entiteiten is essentieel, wanneer regeringen succesvol de geopolitieke verhalen moeten formuleren, waaraan internationale mensenrechtenorganisaties doorgaans hun eigen public relations en fondsenwervingscampagnes ontlenen. Zo komen al deze dingen samen om een zeer efficiënte, functionerende alliantie te vormen die zou kunnen worden omschreven als een soort industrieel complex ‘overheid-media-mensenrechten’.
Nergens is dit complex duidelijker dan bij het door de Verenigde Staten geleide buitenlandse beleid ten aanzien van Syrië. Door het Syrische conflict (2011 tot heden) te framen als een ‘burgeroorlog’, hebben zowel de westerse media als mensenrechtenorganisaties hun steentje bijgedragen aan het ondersteunen van een belangrijk westers buitenlands beleid. Alhoewel onnauwkeurig en vervormd, heeft dit verhaal geholpen de door de VS geleide clandestiene proxyoorlog af te schermen, die vrijwel onbelemmerd onder de oppervlakte van de westerse publieke perceptie kon doorgaan. Voor het gewone Amerikaanse publiek, als het uberhaupt bekend is, is de realiteit van Syrië misschien te veel om te dragen – een door de VS gesteunde guerrillaoorlog waarbij Washington en Ankara samen met NAVO- en GolfStaten- (GCC) bondgenoten, Turkije en Syrië overspoelen met wapens, contant geld, uitrusting, sociale media teams, militaire trainers en buitenlandse militanten tot helemaal uit Pakistan. Wanneer vanuit dit bredere begripsveld wordt geanalyseerd, is er heel weinig ‘civiel’ over het Syrische conflict.
De mensenrechtenindustrie
Wat ooit een aanvulling was op een opkomende internationale progressieve beweging in de 20e eeuw, is sindsdien uitgegroeid tot een 21e-eeuwse, multi-miljard dollar, geïnternationaliseerde ‘derde sector’-zorg – uitgevoerd door enkele van ’s werelds toonaangevende transnationale ondernemingen. Dit indrukwekkende labyrint wordt geleid door organisaties zoals Amnesty International (AI), Human Rights Watch (HRW) en de Worldwide Human Rights Movement (FIDH). Elk van deze organisaties heeft goed ontwikkelde verbindingen, die rechtstreeks naar centrale overheden leiden, en misschien meer verrassend, verbindingen die rechtstreeks naar het hart van het militaire industriële complex leiden. Veilig verhuld onder het officiële mom van ‘liefdadigheidsorganisatie’, pushen veel van deze entiteiten een politieke agenda en dienen ze effectief als public relations voor de militaire planning van de VS en de NAVO.
Zich verschuilen achter het publiekgerichte mensenrechtencomplex is een ander belangrijk onderdeel dat helpt bij het bepalen van de geopolitieke agenda. Leidend in de westerse overheidsinspanningen zijn het Witte Huis en het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken. Achter de politieke gevel speelt zich echter het echte werk af; een groot aantal denktanks die dienen als een onofficiële academische ondersteuning voor het vormgeven van beleidsplanning, het uitrollen van grootse strategieën en andere grote ideeën. Enkele bekende namen in deze branche zijn de Council on Foreign Relations (CFR), Centre for Strategic and International Studies (CSIS), Brookings Institute, Heritage Foundation, American Enterprise Institute (AEI) en Foreign Policy Initiative (de erfgenaam van PNAC) . Deze denktanks (adviesbureaus) en stichtingen worden ook wel ‘beleidsmolens’ genoemd vanwege hun vermogen om grote hoeveelheden ‘whitepapers’, enquêtes en strategische studies op te stellen die vervolgens worden verspreid via verschillende vakbladen en via overleg, conferenties en evenementen in Washington DC en New York City. Bepaalde denktanks, zoals het Comité voor vrede en veiligheid in de Golf, zijn in de jaren negentig opgericht om specifieke doelstellingen van het buitenlands beleid door te drukken – zoals het starten van de oorlog in Irak. Waar je een oorlog vindt, zul je zeker een denktank vinden die er voor pleitte.
Volg het geld
Om de rode draad te vinden tussen denktanks, stichtingen en liefdadigheidsinstellingen voor de mensenrechten, hoeft men alleen maar het geld te volgen.
Veel van deze entiteiten ontvangen grote delen van hun financiering uit dezelfde bronnen – transnationale ondernemingen. Een grote donor voor jaarlijkse financiering van mensenrechtenorganisaties, waaronder HRW, is de controversiële Wall Street-miljardair George Soros, via zijn NGO het Open Society Institute. Andere mensenrechtenorganisaties zoals FIDH, tezamen zo’n 178 organisaties uit 120 landen, ontvangen financiering van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken via de National Endowment for Democracy (NED). Hier hebben we een directe financiële band die een pact vormt tussen westerse overheden, NGO’s en liefdadigheidsinstellingen.
Men kan beweren, en met succes, dat deze samenhang ervoor zorgt dat de output, ideeën en marketingboodschappen van elk deel van een mensenrechtencampagne voldoet aan de westerse taal en doelstellingen van het buitenlands beleid.
IMAGE:
Smart Power: voorheen van de Amerikaanse State Dept., nu een NGO-organisatie, Suzanne Nossel
Washington’s HR-draaideur
Het is geen geheim dat er een draaideur bestaat tussen het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken en veel van de toonaangevende mensenrechtenorganisaties in de westerse wereld. Die relatie kan worden afgeleid uit deze CFR-beleidsnota waarin staat:
Om van een genuanceerde dissidentie over te gaan naar een dwingende visie, moeten progressieve beleidsmakers zich wenden tot de grote pijler van het Amerikaanse buitenlands beleid van de twintigste eeuw: liberaal internationalisme, dat stelt dat een wereldwijd systeem van stabiele liberale democratieën minder vatbaar zou zijn voor oorlog … Washington, in theorie, zou dus assertief leiderschap moeten bieden – diplomatiek, economisch en niet in de laatste plaats militair – om een breed scala aan doelen te bevorderen: zelfbeschikking, mensenrechten, vrijhandel, de rechtsstaat, economische ontwikkeling, en quarantaine en eliminatie van dictators en massavernietigingswapens (WMD).
Die passage, genomen in de context van het Syrische conflict, onthult een grimmig beeld van hoe Washington echt werkt. Het werd geschreven door Suzanne Nossel, een van de meest vooraanstaande humanitaire pleitbezorgers van Washington die erin slaagde naadloos over te gaan van haar functie als plaatsvervangend-adjunct-secretaris voor internationale organisaties bij het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken – direct in een uitvoerend directeur positie bij Amnesty International USA in 2012. Voorafgaand aan haar aanstelling bij Buitenlandse Zaken, heeft Nossel ook gediend als chief operating officer voor Human Rights Watch, vice-president van ‘strategie en operaties’ bij de Wall Street Journal en als media- en communicatieconsulent voor de oprichter van CFR, advocatenkantoor McKinsey & Company.
Hier zien we een krachtige public relations concept, gecombineerd met effectieve banden met de kern van het buitenlands beleid van Washington, en in een tijd waarin meerdere landen in het Midden-Oosten, zoals Libië en Syrië, werden gedwongen zich te onderwerpen onder het juk van door de VS geleide internationale druk. Het voorkeursverhaal van Washington projecteren is van het grootste belang in deze multilaterale inspanning, en Nossel zou een belangrijke brug zijn bij het helpen om berichten over het Amerikaanse buitenland beleid internationaal te projecteren via de vooraanstaande NGO Amnesty.
2012 Amnesty International USA PR-campagne.
Rond deze tijd lanceerde Amnesty USA een nieuwe PR-campagne gericht op millennials en het verkopen van het volgende geopolitieke verhaal: “GEEN EXCUSEN MEER: Rusland heeft zijn veto uitgesproken over twee resoluties van de VN-Veiligheidsraad terwijl het doorgaat met wapenleveringen, waardoor het geweld verergert.”
Deze digitale en papieren campagne werd ook ondersteund door bijeenkomsten en andere live-evenementen, die werden ingezet om hun anti-Rusland en Anti-Syrië PR-inspanningen te promoten. Tijdens een evenement in 2012 zagen we jonge schoolkinderen in Nepal borden ophouden met de tekst: “Rusland: stop wapenhandel naar Syrië!”.
Als je de weerspiegeling van de buitenlands beleidstrajecten van de US State Dept. in aanmerking neemt, is het gemakkelijk om te zien hoe deze pakkende slogan weinig of niets met mensenrechten te maken had, maar gemakkelijk kon worden beschouwd als een poging om zowel de Russische als Syrische regeringen geopolitiek te isoleren.
In werkelijkheid was het verhaal van Amnesty een complete omkering: terwijl het probeerde Rusland te beschuldigen als de verantwoordelijke voor de escalatie en aanhoudend geweld in Syrië, werd het land overrompeld door tienduizenden buitenlandse terroristische militanten, illegaal verhandelde wapens, samen met de CIA en andere buitenlandse activa, als onderdeel van de bredere door de VS geleide coalitie die momenteel een proxy-oorlog voert in Syrië.
Soft Power versus Smart Power
Ondanks zijn ambities op het gebied van buitenlands beleid, heeft het Westen nog steeds de publieke opinie nodig voor militaire actie. Terwijl het publiek niet wijzer wordt, verblind door de mist van berichtgeving in de massamedia en gebombardeerd met valse morele imperatieven en ’tikkende bom’-stijlscenario’s, die eisen dat “we nu moeten handelen om onschuldige levens te redden” – hebben softpower-agenten de cruciale communicatie voor de meeste interventies geleverd.
Zowel media als NGO’s vallen onder de classificatie van ‘soft power’, en het is dit soft power complex dat het zachte kussen vormt waarop zacht klinkend buitenlands beleid zoals ‘humanitaire interventie’ en de Responsibility to Protect (R2P) comfortabel kunnen rusten in het westerse wereldbeeld. In werkelijkheid is dit buitenlands beleid alles behalve zacht, en in afwezigheid van het verklaren van oorlog tussen nationale staten – dient dit beleid nu als de punt van een imperialistische speer. Als je het een van de miljoenen inwoners van het Midden-Oosten aan de ontvangende kant van de recente humanitaire interventies van het westen vraagt, zullen ze je vertellen dat het allesbehalve zacht was – vooral voor de mensen die in Libië, Syrië, Jemen, Joegoslavië en Irak wonen.
In het binnenste heiligdom van Washington heeft ‘soft power’ plaatsgemaakt voor Smart Power. Het was inderdaad Susan Nossel die de term ‘Smart Power’ bedacht, terwijl ze samenwerkte met Amerikaanse humanitaire haviken zoals Hillary Clinton, Samantha Power en Susan Rice, en ook met de minder bekende ‘Atrocity Prevention Board’ van Washington, die allemaal werkten om deze nieuwe interventiemarketingconcepten succesvol te implementeren, inclusief humanitaire interventie en R2P.
In dit tijdperk van professioneel geënsceneerde color-revoluties en ‘Arabische lente’, en oorlogen uitgevochten door proxy’s en frontorganisaties, moeten geroemde mensenrechtenorganisaties echt erkennen dat een aantal natiestaten en centrale regeringen niet zeker zijn in deze wereld, en letterlijk moeten vechten voor hun voortbestaan. Regeringen die zich onder de westerse hamer bevinden, kunnen zich niet altijd de luxe veroorloven om interne geschillen netjes op te lossen of gewapende rebellenfracties en terroristen met de beschikbare legitieme middelen te stoppen. Als deze rebellen of terroristen door het westen en/of door GCC worden gesteund, wordt deze toestand acuter. En wat zeker is, de Verenigde Staten en hun NAVO-bondgenoten, en Israël overigens ook, veroorloven zich dergelijke terughoudendheid niet voor hun ‘onvermijdelijke’ slachtoffers of tijdens een langdurige ‘humanitaire’ interventie
Change Agents & emotionele overtuiging
Lees voor het restant van de tekst verder op Ukcolumn.org - Smart Power & The Human Rights Industrial Complex (EN) vanaf: ‘Agents of Change’ & Emotive Appeals