Bron: Rick Sterling investigaction 27 april 2022 ~~~
Zbigniew Brzezinski’s boek “Het Grote Schaakbord” werd 25 jaar geleden gepubliceerd. Zijn veronderstellingen en strategieën voor het behoud van de Amerikaanse wereldheerschappij zijn van grote invloed geweest op het buitenlands beleid van de VS. Nu het conflict in Oekraïne zich ontwikkelt en mogelijk escaleert in een wereldoorlog, kunnen we zien waar dit beleid toe leidt en hoe cruciaal het is om het opnieuw te evalueren.
De noodzaak om Eurazië te domineren
Het uitgangspunt van “Het Grote Schaakbord” wordt in de inleiding geschetst:
*Door de ineenstorting van de Sovjet-Unie zijn de Verenigde Staten de enige wereldmacht.
- Europa en Azië (Eurazië) hebben samen het grootste landoppervlak, de grootste bevolking en de grootste economie.
- de VS moeten Eurazië controleren en voorkomen dat een ander land de Amerikaanse dominantie uitdaagt
Brzezinski vat de situatie samen: “Amerika is nu de enige supermacht in de wereld, en Eurazië is de centrale arena van de wereld.” Hij voegt eraan toe: “Het is van het grootste belang dat er geen Euraziatische uitdager opstaat, die in staat is Eurazië te domineren en dus Amerika uit te dagen.”
Het boek geeft een overzicht van de verschillende naties in Eurazië, van Japan in het oosten tot het Verenigd Koninkrijk in het westen. De hele landmassa van Europa en Azië komt aan bod. Dit is het “grote schaakbord” en Brzezinski analyseert hoe de VS de verschillende stukken op het bord moeten “bespelen” om potentiële rivalen onder de duim te houden en de VS de baas te blijven.
Brzezinski’s Invloed
Brzezinski was een zeer machtig nationaal veiligheidsadviseur van president Carter. Voor die tijd stond hij aan de wieg van de Trilaterale Commissie. En later gaf hij les aan Madeline Albright en vele andere sleutelfiguren in het buitenlands beleid van de VS.
Brzezinski initieerde de “Afghanistan Val”. Dat was het geheime Amerikaanse programma van 1979 om buitenlandse mujahedin strijders te mobiliseren en te steunen om Afghanistan binnen te vallen en te destabiliseren. In deze periode onderging Afghanistan dramatische positieve veranderingen. Zoals de Canadese academicus John Ryan beschrijft, “had Afghanistan ooit een progressieve seculiere regering, met brede steun van de bevolking. Het had progressieve hervormingen doorgevoerd en gaf gelijke rechten aan vrouwen.”
Het plan van Brzezinski was om reactionaire lokale strijdkrachten en buitenlandse strijders te gebruiken om zoveel chaos te creëren dat de regering de naburige Sovjet Unie zou vragen om militaire steun te sturen. Het algemene doel was om “het Sovjet leger plat te leggen” en “hen hun eigen Vietnam te geven”.
Met enorme financiële steun van de VS en Saoedi-Arabië, beginnend in 1978, resulteerde het plan in chaos, honger en bloedvergieten in Afghanistan, tot op de dag van vandaag. Ongeveer 6 miljoen Afghanen werden vluchteling voor de chaos en oorlog.
Jaren later, toen hij over dit beleid werd geïnterviewd, was Brzezinski trots en expliciet: “We dwongen de Russen niet om in te grijpen, maar we verhoogden bewust de kans dat ze dat zouden doen.” Op de vraag of hij spijt had van de decennia van chaos in Afghanistan, was hij duidelijk: “Spijt van wat? Die geheime operatie was een uitstekend idee. Het had tot gevolg dat de Russen in de Afghaanse val werden gelokt en jij wilt dat ik daar spijt van heb? …. Moskou moest een oorlog voeren die voor het regime onhoudbaar was, een conflict dat leidde tot de demoralisatie en uiteindelijk het uiteenvallen van het Sovjet-rijk…. Wat is belangrijker in de wereldgeschiedenis? De Taliban of de ineenstorting van het Sovjet-imperium? Een paar opgewonden moslims of de bevrijding van Centraal Europa en het einde van de Koude Oorlog?”
Afghanistan was een pion in de Amerikaanse campagne tegen de Sovjet-Unie. De amoraliteit van het buitenlands beleid van de VS is duidelijk en consequent, van de vernietiging van Afghanistan vanaf 1978 tot de huidige hongersnood als gevolg van het bevriezen van de Afghaanse regeringsreserves door de VS.
De terugslag is ook duidelijk. De buitenlandse strijders die door de VS en Saoedi’s werden opgeleid, werden Al Qaeda en vervolgens ISIS. Het bloedbad in de nachtclub van Orlando in 2016, waarbij 49 doden en 53 gewonden vielen, werd aangericht door de zoon van een Afghaanse vluchteling die nooit naar de VS zou zijn gekomen als zijn land niet opzettelijk was gedestabiliseerd. Paul Fitzgerald beschrijft de tragedie welsprekend in zijn artikel ‘Brzezinski’s vision to lure Soviets into Afghan Trap now Orlando’s nightmare’ (Brzezinski’s visie om de Sovjets in de Afghaanse val te lokken is nu Orlando’s nachtmerrie).
Amerikaanse superioriteit en exceptionalisme
Het “Grote Schaakbord” gaat uit van de Amerikaanse oppermacht en exceptionalisme en voegt de strategie toe voor het implementeren en afdwingen van deze “primacy” (alleenrecht) op de grootste en belangrijkste arena: Eurazië.
Brzezinski is geen voorstander van een multipolaire wereld. “Een wereld zonder de Amerikaanse suprematie zal een wereld zijn met meer geweld en wanorde en minder democratie en economische groei ….” en “Het enige echte alternatief voor Amerikaans wereldleiderschap in de nabije toekomst is internationale anarchie.”
Deze beweringen worden vandaag de dag nog steeds herhaald, nu het establishment van de Amerikaanse buitenlandse politiek het herhaaldelijk heeft over de “op regels gebaseerde orde” en de “internationale gemeenschap“, daarbij negerend dat het Westen maar een klein deel van de mensheid uitmaakt. Tegen het einde van zijn boek stelt Brzezinski voor de Verenigde Naties te “upgraden” en een “nieuwe verdeling van verantwoordelijkheden en privileges” die rekening houdt met de “veranderde realiteit van de wereldmacht”.
Het belang van de NAVO en Oekraïne
Met de ontbinding van de Sovjet-Unie en het Warschaupact geloofden velen in het Westen dat de NAVO niet langer nodig was. De NAVO beweerde een louter defensieve alliantie te zijn en haar enige rivaal was ontbonden.
Brzezinski en andere Amerikaanse haviken zagen dat de NAVO kon worden gebruikt om de Amerikaanse hegemonie uit te breiden en de wapenaankopen gaande te houden. Zo schreef hij dat, “een uitgebreide NAVO zowel de korte als de lange termijn doelen van het VS beleid goed zal dienen.”
Brzezinski was vastbesloten om de Russische zorgen en angsten te negeren. “Elke tegemoetkoming aan Rusland in de kwestie van de uitbreiding van de NAVO mag niet tot gevolg hebben dat Rusland de facto een besluitvormend lid van het bondgenootschap wordt. Brzezinski was vaardig in het presenteren van een agressief en offensief beleid als beste optie.
Brzezinski presenteert Oekraïne als het centrale land om Rusland in bedwang te houden. Hij zegt: “Oekraïne is de kritieke staat, voor zover het Ruslands toekomstige evolutie betreft.” Hij zegt, “Zonder Oekraïne, is Rusland niet langer een Euraziatisch rijk.” Ook dit is een voorbeeld van zijn vaardige formulering, want Oekraïne als deel van een vijandig militair bondgenootschap verhindert niet alleen een Russisch “imperium”; het vormt een potentiële bedreiging. Kiev ligt op minder dan 500 mijl van Moskou en Oekraïne was een belangrijke route voor de nazi-invasie.
Brzezinski was zich terdege bewust van de controversiële aard van de grenzen van Oekraïne. Op pagina 104 geeft hij een citaat waaruit blijkt dat veel inwoners van Oost-Oekraïne sinds het uiteenvallen van de Sovjet-Unie uit Oekraïne weg wilden. Het citaat uit 1996 van een Moskouse krant meldt: “In de nabije toekomst confronteren de gebeurtenissen in Oost-Oekraïne Rusland met een zeer moeilijk probleem. Massale uitingen van ontevredenheid … zullen vergezeld gaan van oproepen aan Rusland, of zelfs eisen, om de regio over te nemen.”
Ondanks deze realiteit is Brzezinski afwijzend over de Russische rechten en klachten. Hij zegt onomwonden: “Europa is Amerika’s essentiële geopolitieke bruggenhoofd op het Euraziatische continent” en “West-Europa en in toenemende mate Centraal-Europa blijven grotendeels een Amerikaans protectoraat”. De onuitgesproken veronderstelling is dat de VS het volste recht heeft om Eurazië van veraf te overheersen.
Brzezinski adviseert Rusland te decentraliseren, met een vrije markt en een losse confederatie van een “Europees Rusland, een Siberisch Rusland en een republiek in het Verre Oosten”.
Afghanistan is het model
Brzezinski beseft dat Rusland een potentiële uitdaging vormt voor de Amerikaanse overheersing van Eurazië, vooral als het een bondgenootschap aangaat met China. In het “Grote Schaakbord” schrijft hij: “Als de middelste regio het Westen afwijst, een assertieve eenheid wordt, en ofwel de controle krijgt over het Zuiden of een alliantie vormt met de belangrijkste Oosterse actor, dan zal Amerika’s primaat in Eurazië drastisch krimpen.” Rusland is de “middelste ruimte” en China is de “grote oostelijke actor”.
Wat de Amerikaanse strateeg vreesde, is gebeurd: In de afgelopen 20 jaar hebben Rusland en China een alliantie opgebouwd die erop gericht is een einde te maken aan de hegemonie van de VS en een nieuw tijdperk in de internationale betrekkingen te beginnen.
Dit kan de reden zijn waarom de VS de crisis in Oekraïne agressief hebben uitgelokt. De lijst van provocaties is duidelijk: morele en materiële steun voor de Maidan-protesten, afwijzing van het EU-akkoord (“F*** the EU”), de sluipschuttersmoorden en gewelddadige staatsgreep van 2014, negeren van het door de VN-Veiligheidsraad goedgekeurde Minsk-akkoord, NAVO-adviseurs en -training voor ultranationalisten, dodelijke wapens voor Oekraïne, weigering om het Oekraïense niet-lidmaatschap van de NAVO te aanvaarden, dreigementen om Donbass en de Krim binnen te vallen.
Voor de Russische interventie in Oekraïne zei soldaat in actieve dienst en voormalig Congreslid Tulsi Gabbard: “Ze willen eigenlijk dat Rusland Oekraïne binnenvalt. Waarom zouden ze? Omdat het de regering Biden een duidelijk excuus geeft om draconische sancties op te leggen… tegen Rusland en het Russische volk en nummer twee, het verankert deze koude oorlog. Het militair-industrieel complex is degene die hiervan profiteert. Zij controleren duidelijk de regering Biden. Aan beide kanten in Washington zitten oorlogsstokers die de spanningen hebben aangewakkerd. Als ze Rusland zover krijgen dat ze Oekraïne binnenvallen, wordt deze nieuwe koude oorlog vastgelegd en gaat het militair-industrieel complex nog veel meer geld verdienen …. Wie betaalt de prijs? Het Amerikaanse volk… het Oekraïense volk… het Russische volk betaalt de prijs. Het ondermijnt onze eigen nationale veiligheid, maar het militair-industrieel complex, dat zoveel van onze gekozen functionarissen controleert, wint en lopen binnen.”
Dit is juist, maar de redenen voor de provocaties gaan dieper. Hillary Clinton vatte onlangs de wensen en dromen van de Washington haviken samen: “De Russen vielen Afghanistan binnen in 1980 … veel landen leverden wapens, advies en zelfs enkele adviseurs aan degenen die werden gerekruteerd om tegen Rusland te vechten…. een goed gefinancierde opstand verdreef de Russen in feite uit Afghanistan…. Ik denk dat dat het model is waar men nu naar kijkt.”
Het buitenlands beleid van de VS is consistent geweest van Brzezinski tot Madeline Albright, Hillary Clinton en verder tot Victoria Nuland. De resultaten zijn te zien in Afghanistan, Irak, Joegoslavië, Libië, Syrië en nu Oekraïne.
Net als in Afghanistan hebben de VS “Rusland niet gedwongen in te grijpen” maar “bewust de kans vergroot dat ze dat zouden doen.” Het doel is in beide gevallen hetzelfde: een pion gebruiken om een rivaal te ondermijnen en mogelijk te elimineren. Wij verwachten dat de VS alles in het werk zullen stellen om het bloedvergieten en de oorlog te verlengen, om het Russische leger lam te leggen en een vreedzame regeling te verhinderen. Het doel van de VS is precies wat Joe Biden zei: regimeverandering in Moskou.
Net als Afghanistan is Oekraïne slechts een pion op het schaakbord.
Rick Sterling is onderzoeksjournalist in de SF Bay Area. U kunt contact met hem opnemen via rsterling1@protonmail.com
Bron: Investig’Action