Bron: Robert Inlakesh Palestine Chronicle 26 januari 2024 ~~~
Het Internationaal Gerechtshof (ICJ), ook bekend als het Wereldgerechtshof, is het belangrijkste transnationale juridische orgaan dat is belast met het beslechten van geschillen tussen staten.
Hoewel veel van zijn zaken relatief weinig aandacht hebben gekregen, is het onlangs in de schijnwerpers komen te staan in een van de belangrijkste zaken van een generatie.
Als een van de zes belangrijkste organen van de Verenigde Naties (VN), opgericht in 1945, is het ICJ gevestigd in Den Haag (Nederland) en speciaal opgericht om geschillen tussen staten te beslechten en advies te geven; gebaseerd op internationaal recht. Het hof wordt beschouwd als het hoogste gerechtelijke orgaan van de VN en zijn uitspraken zijn, overeenkomstig artikel 59 van het Statuut van het Internationaal Gerechtshof, bindend voor de betrokken partijen in elke zaak. De officiële talen van het Hof zijn Engels en Frans.
Rechterspanel
Het Internationaal Gerechtshof bestaat uit 15 rechters van verschillende nationaliteiten, die verkozen worden voor een termijn van 9 jaar. De huidige president van het Wereldgerechtshof, Joan E. Donoghue, komt uit de Verenigde Staten en de vicepresident is Kirill Gevorgian uit de Russische Federatie.
De overige 13 rechters komen uit Slowakije, Frankrijk, Marokko, Somalië, China, Oeganda, India, Jamaica, Japan, Libanon, Duitsland, Australië en Brazilië. Van alle rechters wordt gezegd dat ze objectief zijn in hun uitspraken, maar experts hebben gesuggereerd dat in geruchtmakende zaken de nationaliteit van de rechters meestal een bepalende factor is in de manier waarop ze uitspraak doen. Om tot een consensus te komen, moeten minstens 8 rechters dezelfde uitspraak doen.
Alle 193 lidstaten van de VN worden beschouwd als partijen bij het Statuut van het Wereldgerechtshof, dat het ICJ in dit opzicht onderscheidt van het Internationaal Strafhof (ICC).
Zoals de twee soms worden verward, is het ICJ belast met uitspraken en meningen die betrekking hebben op staten, terwijl het ICC specifiek is ontworpen om uitspraak te doen in zaken tegen individuen die worden beschuldigd van de zwaarste misdaden en valt onder het Statuut van Rome, dat niet door alle staten is ondertekend.
Misdaad van genocide
De huidige zaak van het ICJ, die door Zuid-Afrika tegen Israël is aangespannen, gaat specifiek over de beschuldiging dat Tel Aviv de Genocide Conventie heeft geschonden en schuldig is aan de Misdaad van Genocide.
In deze specifieke zaak heeft het ICJ een verzoek ingediend om voorlopige maatregelen te treffen over de toepassing van het Verdrag inzake de voorkoming en de bestraffing van genocide in de Gazastrook (Zuid-Afrika tegen Israël).
Terwijl een voorlopige uitspraak in zaken betreffende genocide vaak binnen enkele weken wordt gedaan, neemt het proces om tot een definitieve uitspraak te komen normaal gesproken jaren in beslag.
De macht die het Internationaal Gerechtshof heeft in de Zuid-Afrikaanse zaak tegen Israël, is de mogelijkheid om op korte termijn voorlopige maatregelen te nemen.
Het Internationaal Gerechtshof heeft geen militair gezag en kan dus niet fysiek ingrijpen om zijn uitspraken af te dwingen, maar in het geval dat het vaststelt dat een staat een legitieme zaak heeft gepresenteerd dat er genocide wordt gepleegd, verplicht dit nu 153 staten die de Genocide Conventie hebben ondertekend om maatregelen te nemen om genocide te voorkomen.
De huidige zaak van Zuid-Afrika werd algemeen beschouwd als een zaak waarin de legitimiteit van het ICJ op het spel staat en werd gezien als de test voor het hof, die zijn imago zou kunnen verbeteren dan wel het zou kunnen ondermijnen als zijnde niet in staat om belangrijke juridische uitspraken te doen in tijden van crisis.
Het ICJ is de opvolger van het Permanente Hof van Internationale Justitie, dat bestond onder de Volkenbond en grotendeels werd gezien als een mislukt project vanwege de uitbraak en misdaden tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Topfoto: De zaak van Zuid-Afrika tegen Israël wordt behandeld in Den Haag. (Afbeelding: Palestine Chronicle)
Robert Inlakesh is journalist, schrijver en documentairemaker. Hij richt zich op het Midden-Oosten, met als specialisatie Palestina.