Bron: Andrew Korybko
substack 12 sep 2024 ~~~
Zijn voorstel is goed bedoeld, maar onverstandig om de redenen die zullen worden uitgelegd.
De gerespecteerde Russische intellectueel Sergej Karaganov, die erevoorzitter is van de invloedrijke Russische Raad voor Buitenlands en Defensiebeleid en ook academisch supervisor is aan de Hogere School voor Internationale Economie en Buitenlandse Zaken, heeft het opnieuw over kernwapens. Hij haalde vorig jaar wereldwijd de krantenkoppen toen hij een nucleaire eerste aanval (first strike) op Europa voorstelde, waarop hier werd gereageerd, en gaf zojuist een interview aan Kommersant over het heroverwegen van de Russische nucleaire doctrine.
Hoewel de voorgaande hyperlink dit voorstel destijds steunde, is het bij nader inzien duidelijk dat het het Westen niet zal afschrikken om de redenen die nu zullen worden uitgelegd. De huidige doctrine somt vier scenario’s op waarin kernwapens kunnen worden gebruikt, waaronder bedreigingen van het bestaan van de staat en grootschalige conventionele agressie. Karaganov vindt dat ze moeten worden gebruikt “in het geval van een inbreuk op ons grondgebied en onze burgers”, met een knipoog naar de Oekraïense invasie van Koersk.
Hoewel hij zeker zijn deel van aanhangers zal hebben onder de haviken thuis en de meest gepassioneerde aanhangers van Rusland in het buitenland, zien ze allemaal een paar “ongemakkelijke feiten” over het hoofd. Ten eerste kan elke aantasting van Russisch grondgebied worden gezien als een bedreiging voor het voortbestaan van de staat als de opperbevelhebber echt kernwapens wil gebruiken als reactie, maar de huidige zal geen radicale maatregelen nemen, zoals hier wordt uitgelegd. Poetin heeft hard gewerkt om de Derde Wereldoorlog door een inschattingsfout te voorkomen en hij zal nu niet onvoorzichtig worden.
Het tweede punt is dat de eerder genoemde berekeningen niet voor niets al van kracht zijn, ongeacht hoe iemand hierover denkt, omdat het droppen van kernwapens als reactie op wat de regering officieel beschouwt als een terroristische daad in Koersk, schromelijk disproportioneel is. Niet alleen dat, maar het zou suggereren dat Rusland niet conventioneel kan reageren op territoriale invallen vanwege veronderstelde zwakte, wat niet het geval is aangezien het net een tegenoffensief heeft gelanceerd om Oekraïne uit die regio te verdrijven.
Ten derde, zelfs als de doctrine zou worden gewijzigd volgens de visie van Karaganov, is het onwaarschijnlijk dat de doelen en de omvang van Ruslands nucleaire reactie worden gespecificeerd omdat de exacte omstandigheden niet van tevoren bekend zijn. Als besluitvormers wettelijk gedwongen zouden worden door een herziene doctrine om hoe dan ook kernwapens te gebruiken, dan zouden ze ervoor kunnen kiezen om ze op hun eigen grondgebied of net over de grens te droppen om escalatie te voorkomen. Deze observatie gaat over in het vierde punt over waarom hun handen in de eerste plaats niet gebonden zouden moeten zijn.
Het verplichten van een nucleaire reactie op welke grensoverschrijdende aanval dan ook kan ertoe leiden dat de tegenstanders van Rusland het land manipuleren om zulke wapens te gebruiken, precies zoals Loekasjenko vorige maand waarschuwde dat Oekraïne probeerde te doen door zijn invasie van Koersk. Hier werd uitgelegd dat “China en India onder enorme druk zouden staan om zich van Rusland te distantiëren, niet alleen door het Westen, maar ook omwille van de schijn omdat ze het gebruik van kernwapens door hun rivalen niet zouden willen legitimeren”.
En tenslotte, Rusland kan al discrete kanalen gebruiken om zijn intentie om kernwapens te gebruiken in andere omstandigheden dan de publiekelijk verklaarde (of per een nieuwe interpretatie daarvan zoals werd aangestipt in het eerste punt) over te brengen, dus het updaten van zijn nucleaire doctrine is eigenlijk alleen maar een oefening in soft power. Het enige dat het zou doen is een sterke boodschap van intentie sturen, zij het één die de handen van besluitvormers vastbindt op aantoonbaar contraproductieve manieren en die gemakkelijk kan worden gemanipuleerd zoals uitgelegd.