Bron: Pavan Kulkarni peoplesdispatch 5 augustus 2023 ~~~
Een dag nadat de stafchefs van ECOWAS de laatste hand legden aan plannen voor een militaire interventie, weigerde de Senaat van Nigeria het voorstel van president Bola Tinubu om de inzet van militairen te steunen. Tinubu is de huidige voorzitter van ECOWAS. Ondertussen zijn er in Niger meerdere demonstraties geweest ter ondersteuning van de coup die Mohamed Bazoum ten val bracht.
Niger
Het regionale blok, de Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten (ECOWAS), heeft een plan opgesteld voor een militaire invasie in Niger om de afgezette Mohamed Bazoum weer aan de macht te helpen. In Nigeria, wiens president Bola Tinubu de huidige voorzitter van ECOWAS is, heeft de Senaat echter geweigerd de militaire interventie te steunen.
Op zaterdag 5 augustus, tijdens een besloten vergadering om te beraadslagen over Tinubu’s brief waarin hij de steun van de Senaat vroeg voor “militaire opbouw en inzet van personeel voor militaire interventie”, “sloten bijna alle senatoren… de militaire opties volledig uit”, vertelde een niet nader genoemde senator aan Premium Times.
De senatoren wezen erop dat “ons leger zeer slecht is uitgerust en niet is voorbereid om een oorlog te voeren” en stelden dat “de federale regering zich zou moeten richten op het oplossen van de Boko Haram, banditisme en ESN/IPOB bedreigingen… in plaats van te overwegen om oorlog te voeren in een vreemd land”.
De oorlogsplannen werden voorbereid tijdens een vergadering van de stafchefs van de lidstaten van ECOWAS die op vrijdag 4 augustus werd afgesloten. “Alle elementen voor een eventuele interventie zijn hier uitgewerkt, inclusief de benodigde middelen, het hoe en wanneer we de troepenmacht gaan inzetten”, zei Abdel Fatau Musah, ECOWAS-commissaris voor politieke zaken, vrede en veiligheid.
Eerder op 30 juli had ECOWAS gedreigd met een militaire invasie van Niger als de militaire junta, de Nationale Raad voor de Bescherming van het Vaderland (CNSP), Bazoum niet vóór zondag 6 augustus zou terugroepen als president. Hij werd op 26 juli afgezet in een door het volk verwelkomde staatsgreep door generaal Abdourahmane Tchiani, die aan het hoofd stond van de Presidentiële Garde.
Frankrijk, dat tot 1.500 troepen in Niger heeft, en de VS, met nog eens 1.100 troepen op twee bases, steunen beide ECOWAS. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Antony Blinken, zei op donderdag 3 augustus: “We steunen het zeer sterke leiderschap van ECOWAS inzake Niger ten zeerste”. De woordvoerder van de Nationale Veiligheidsraad van het Witte Huis, John Kirby, voegde eraan toe dat er nog steeds “tijd en ruimte” is voor diplomatie, maar dat “het venster niet voor altijd open blijft”.
Terwijl de Amerikaanse president Joe Biden zei dat het “Nigeraanse volk het recht heeft om zijn leiders te kiezen”, heeft het “Nigeraanse volk”, dat Bazoum ziet als een corrupte marionet van Frankrijk, zich herhaaldelijk met tienduizenden gemobiliseerd om de staatsgreep te steunen.
Een coalitie van 14 vakbonden, de Unité d’Actions Syndicales du Niger (UAS-Niger), die de terugtrekking van de Franse troepen had geëist, heeft de staatsgreep gesteund en Nigerianen opgeroepen zich achter de CNSP te scharen.
Terwijl Nigerezen op 3 augustus de verjaardag van hun onafhankelijkheid van Frankrijk vierden, heeft de CNSP vijf militaire overeenkomsten opgezegd die tussen 1977 en 2020 met Frankrijk werden ondertekend en waardoor de voormalige kolonisator tot 1.500 troepen in het land kon stationeren.
In T-shirts met de beeltenis van staatsgreepleider Tchiani gingen duizenden die dag opnieuw de straat op met de slogan “Weg met Frankrijk” en eisten de terugtrekking van de Franse troepen en andere buitenlandse troepen, waaronder die van Italië met 300 soldaten en die van de Europese Unie (EU) met een kleiner contingent.
De massademonstratie werd georganiseerd door de anti-imperialistische M62 Beweging, vorig jaar gevormd als een coalitie van 15 maatschappelijke organisaties die al minstens twee jaar protesteren tegen de Franse inzet in het land. Een demonstrant zei: “Het is alleen de veiligheid die ons interesseert…[of die nu geleverd wordt door] Rusland, China, Turkije…We willen gewoon geen Fransen die ons al sinds 1960 plunderen.”
Frankrijk heeft echter geweigerd om zijn troepen terug te trekken. De woordvoerder van het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken, Anne-Clair Legendre, zei: “Wij leggen geen verantwoording af aan de putschisten. Wij erkennen slechts één grondwettelijke orde, die van president Bazoum.”
Bazoum, die door het leger werd vastgehouden en de anti-Franse beweging in het land onderdrukte, schreef op onafhankelijkheidsdag een column in de Washington Post waarin hij opriep tot interventie door de VS om zijn macht te herstellen. Een Amerikaans oorlogsvliegtuig C-17A – dat “in staat is tot snelle strategische levering van troepen en alle soorten vracht aan hoofdoperatiebases of rechtstreeks aan voorwaartse bases in het inzetgebied” – arriveerde in Benin kort nadat de regering daar haar steun had uitgesproken voor de militaire interventie.
Ondertussen heeft Nigeria, als onderdeel van ECOWAS-sancties, de elektriciteitslevering aan Niger stopgezet. Terwijl het hoogwaardige uranium van Niger wordt gebruikt om een derde van de gloeilampen in Frankrijk van stroom te voorzien, is de eigen elektrificatiegraad minder dan 18%. Tot 90% van de stroom wordt geïmporteerd uit Nigeria.
Moeilijke tijden
“De komende weken en maanden zullen zeker moeilijk zijn voor ons land. De tegenstanders kennen geen grenzen als het gaat om het verdedigen van hun egoïstische belangen. Ze zullen alleen stoppen bij de vastberadenheid van het Nigeriaanse volk,” zei Tchiani.
Tchiani schortte de diplomatieke banden van Niger met Frankrijk, de VS, Nigeria en Togo, ook een ECOWAS-land, op en waarschuwde dat “elke agressie of poging tot agressie tegen de staat Niger een onmiddellijk en onaangekondigd antwoord zal krijgen van de Niger Defense and Security Forces.
Mali, Burkina Faso en Guinee – drie andere geschorste leden van ECOWAS, gesanctioneerd na soortgelijke door het volk gesteunde staatsgrepen – hebben steun betuigd aan Niger. Samen zijn ze goed voor bijna 60% van het totale landoppervlak van de ECOWAS-landen. Mali en Burkina Faso, waarvan de militaire junta’s de Franse troepen na de machtsovername uit hun landen hebben verjaagd, hebben gezegd dat ze hun troepen zullen mobiliseren om Niger te verdedigen als het wordt aangevallen.
De vicevoorzitter van de CNSP, luitenant-generaal Salifou Mody, reisde naar Mali en ontmoette er de president, kolonel Assimi Goita. Hij had ook een ontmoeting met “iemand van Wagner” toen hij in Mali was, meldde AP. Mody had ook een ontmoeting met de leider van Burkina Faso, kapitein Ibrahim Traore, en sprak over ECOWAS.
“We hebben juist over deze situatie gesproken omdat we niet willen dat Niger het nieuwe Libië wordt,” zei Mody en voegde eraan toe dat ze hebben besloten om “een aantal activiteiten te ondernemen om met de situatie om te gaan.”
Ivoorkust, Benin en Senegal hebben toegezegd troepen te sturen voor de ECOWAS-invasie. Tsjaad, waarvan de president ook door een staatsgreep aan de macht kwam maar in goed blaadje bleef bij het Westen omdat hij de terugtrekking van de Franse troepen niet eiste, heeft geweigerd deel te nemen aan de militaire interventie.
Algerije, de noordelijke buur van Niger, steunt de oproep om Bazoum te herstellen, maar verzet zich tegen een “buitenlandse militaire interventie” die “de huidige crisis alleen maar zal compliceren en verergeren”. Rusland had ook opgeroepen tot herstel van de constitutionele orde, maar was tegen militaire interventie.
Volksbewegingen in heel West-Afrika en andere delen van het continent hebben zich verzet tegen militaire interventie en opgeroepen tot de terugtrekking van alle buitenlandse bases in Niger en andere landen in de regio.
In een verklaring op 4 augustus sprak de Workers Democratic Way Party in Marokko haar “sterke afwijzing en veroordeling uit van de imperialistische dreigementen, vooral van de Fransen, van een directe militaire interventie tegen Niger of via zijn marionettenregimes in de regio”, eraan toevoegend dat “een oorlog de hele regio in vuur en vlam zou kunnen zetten en verwoesting, verlies van levens en afschuwelijke tragedies zou kunnen achterlaten”. De partij bevestigde verder “het recht van het Nigerese volk op zelfbeschikking zonder buitenlandse inmenging”.
De Communistische Partij van Kenia veroordeelde de buitenlandse militaire bases in Afrika, die dienen “als instrumenten van imperialistische controle”. De partij voegde eraan toe dat “de aanwezigheid van deze militaire bases de historische wonden van kolonisatie verdiept en de onderdrukkende greep van buitenlandse machten versterkt. We roepen op tot de onmiddellijke ontmanteling van alle buitenlandse militaire bases in Afrika om onze waardigheid en vrijheid te beschermen.”
Topfoto: via Africa View Facts/Twitter
- Een franse invasie in Niger kan uitdraaien op een totale Frans-Afrikaanse oorlog – Drago Bosnic infobricks.org 2 augustus 2023
- Niger is het vierde land in de Sahel dat te maken krijgt met een anti-Westerse staatsgreep – Vijay Prashad, Kambale Musavuli, peoplesdispatch 1 augustus 2023