David Cronin, Lobbywatch
electronic intifada 4 juni 2025
Een excuus van de Europese Unie om haar contacten met de pro-Israël lobby te verbergen is ontmaskerd als oneerlijk.
Kort voordat hij eerder dit jaar aftrad als EU-gezant voor vrede in het Midden-Oosten, wees Sven Koopmans een door mij ingediend verzoek om vrijheid van informatie af voor correspondentie tussen zijn kantoor en het American Jewish Committee (AJC). Bizar genoeg had Koopmans beweerd dat openbaarmaking van de documenten het risico van “mogelijke kwaadwillige buitenlandse inmenging” met zich mee zou brengen.
De afwijzing is nu ongedaan gemaakt en de correspondentie is vrijgegeven – nadat ik bij de ombudsman van de EU een klacht had ingediend over het excuus van Koopmans.
Omdat de inhoud van die briefwisseling op geen enkele manier als gevoelig kan worden beschouwd, is het duidelijk dat Koopmans’ bewering over “mogelijke kwaadwillige buitenlandse inmenging” ongegrond was.
De correspondentie – zie hieronder – geeft aan dat Koopmans’ staf contact opnam met de AJC toen hij in september vorig jaar een reis naar New York aan het plannen was. Zijn staf informeerde of Koopmans tijdens de reis gesprekken kon voeren met die groep.
In reactie daarop verklaarde de AJC “zo blij” te zijn dat Koopmans beschikbaar zou zijn voor een gesprek. Vervolgens werden afspraken gemaakt zodat Koopmans het hoofdkantoor van de AJC kon bezoeken.
Koopmans reageerde niet op een verzoek om commentaar over het excuus dat hij aanbood voor het achterhouden van deze correspondentie. Hoewel er geen risico was op “mogelijke kwaadwillige buitenlandse inmenging” door de openbaarmaking, geef ik toe dat er een risico was op verlegenheid.
Enthousiast
De documenten suggereren dat Koopmans enthousiast was om contact te houden met de AJC, ondanks de manier waarop deze de genocidale oorlog tegen Gaza heeft gesteund.
De AJC, een belangrijke speler in het pro-Israël netwerk, heeft herhaaldelijk geprobeerd om aanvallen op en de vernietiging van civiele infrastructuur, waaronder ziekenhuizen en scholen, te rechtvaardigen.
Aangezien de AJC daden van agressie en vernietiging afschildert als redelijk en onvermijdelijk, is het niet verrassend dat Koopmans zijn omgang met zo’n groep geheim wil houden. Maar dat neemt niet weg dat hij een leugen verzon over “mogelijke kwaadwillige buitenlandse inmenging” om transparantieregels te overtreden die officieel gelden voor alle activiteiten van de EU.
Koopmans is een van de vele ambtenaren die zich inschikkelijk hebben opgesteld tegenover Israël en zijn voorstanders terwijl het dodental in Gaza stijgt.
Via een apart verzoek om vrijheid van informatie kwam ik te weten dat het kantoor van de AJC in Brussel eerder dit jaar een lobbytour faciliteerde voor NGO Monitor – een bijzonder extreme pro-Israël groepering.
De AJC gaf onjuiste details over NGO Monitor door het te beschrijven als een “in Jeruzalem gevestigd onderzoeksinstituut” dat werkt om “ervoor te zorgen dat besluitvormers en het maatschappelijk middenveld werken in overeenstemming met de principes van verantwoording, transparantie en universele mensenrechten”. De waarheid is dat NGO Monitor een lange en schandelijke staat van dienst heeft in het belasteren van activisten die stellen dat universele mensenrechten moeten gelden voor Palestijnen.
Hoewel deze details duidelijk onjuist waren, vond Christine O’Dwyer, een adviseur van de EU-buitenlandchef Kaja Kallas, tijd voor een discussie met NGO Monitor. Ze deed dat op aandringen van de AJC.
Ik e-mailde O’Dwyer met de vraag of ze zich ervan bewust was dat de AJC had beweerd dat Israël gerechtvaardigd zou zijn om ziekenhuizen aan te vallen en, zo ja, waarom ze zich inschikkelijk opstelde tegenover zo’n groep.
“Ik heb een beleid van ontmoetingen met gesprekspartners van beide kanten en ik streef naar een opendeurbeleid”, antwoordde ze. “Het ontmoeten van verschillende vertegenwoordigers is onderdeel van mijn werk.”
De uitdrukking “beide kanten” is misleidend en verwerpelijk in deze context omdat het impliceert dat er een soort gelijkwaardigheid is tussen Israël, een genocidale onderdrukker, en zijn slachtoffers, de Palestijnen.
O’Dwyer’s conclusie dat de EU evenwichtig is, werd in maart tegengesproken door haar eigen baas Kaja Kallas. Kallas deinsde er niet voor terug om te vieren dat de EU en Israël “zeer goede partners” zijn, slechts enkele dagen nadat Israël de grootschalige aanvallen op Gaza had hervat.
Het partnerschap staat eindelijk een beetje onder druk. De meeste EU-regeringen stemden in mei – na 19 maanden genocide – in met de marginale stap om de betrekkingen met Israël te herzien.
De genocide – laten we dat niet vergeten – werd in het begin gesteund door Ursula von der Leyen, misschien wel de machtigste politica van de EU.
Deze week promootte von der Leyen een nieuw pakket sancties. De sancties zijn gericht tegen Rusland, niet tegen Israël.

Goede discussie met @LindseyGrahamSC
De EU bereidt haar 18e pakket hardhandige sancties voor, waaronder het verlagen van het plafond voor de prijs van ruwe olie.
Deze stappen zouden samen met de Amerikaanse maatregelen de gezamenlijke impact van onze sancties sterk vergroten.
– Ursula von der Leyen (@vonderleyen) 2 juni 2025
Haar trans-Atlantische partner in de discussies over de sancties was Lindsey Graham, een Amerikaanse senator, wiens aanbevolen strategie voor Gaza “de plaats met de grond gelijk maken” is. Graham is een van de pro-Israël ijveraars die de wens hebben geuit dat de inspirerende campagnevoerster Greta Thunberg schade wordt berokkend terwijl ze probeert de zeeblokkade op Gaza te doorbreken.
Thunberg is een EU-burger en werd al eerder in Brussel verwelkomd door Von der Leyen. Dat was in 2020, toen EU-ambtenaren deden alsof ze luisterden naar wat tieners zeiden over klimaatverandering.
Mocht von der Leyen verontrust zijn door de manier waarop Graham een jonge vrouw wil zien lijden, dan heeft ze dat niet gezegd – in ieder geval niet in het openbaar. Het verslag van Von der Leyen’s gesprek met Graham maakt geen melding van zijn opmerkingen over Thunberg of Palestina meer in het algemeen.
Von der Leyen noemde het geweld van Israël tegen Gaza eind vorige maand eindelijk “weerzinwekkend”. Ze riep echter niet op tot concrete maatregelen of verloochende de verzekering dat Israël kon “rekenen” op de steun van de EU die ze gaf toen de genocide in oktober 2023 al op volle toeren draaide.
Aangezien Israël is ontstaan door de massale verplaatsing en onteigening van Palestijnen, is haar gedrag altijd weerzinwekkend geweest. Von der Leyen verdient geen lof voor haar late en volstrekt ontoereikende kritiek.
Topfoto: Sven Koopmans, tot voor kort de vredesgezant van de EU voor het Midden-Oosten, bood een oneerlijk excuus voor zijn weigering om zijn contacten met de pro-Israëllobby openbaar te maken. (Europacollege)
