Bron: Roger Waters
substack 30 maart 2025 ~~~
Roger Waters’ toespraak op de 75e verjaardag van de conferentie van Jalta, waarin hij de wereldwijde escalatie richting oorlog veroordeelt.
Vertaalde versie van de toespraak van Roger Waters, met een krachtige oproep aan de mensheid,… en aan uw medemenselijkheid.
Dank u voor de uitnodiging om hier vandaag op deze historische verjaardag te mogen spreken. Vorige maand sprak ik de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties toe op de tiende verjaardag van de ondertekening van de Minsk II akkoorden. Iedereen die geïnteresseerd is, kan het bekijken op UNTV. Ik hield me die dag aan de agenda, Oekraïne en de Krim en de Donbass en de oorlog in Oekraïne, maar ik had het ook over de Rechtse Sector en Stepan Bandera en de plaats van het blanke suprematisme in de Oekraïense politiek, maar heb er niet verder over uitgeweid. Vandaag word ik niet beperkt door het protocol en dus zal ik, met uw toestemming, uitweiden zoals het mij goeddunkt.
Elke ochtend als ik wakker word, mijn borstkas gespannen staat en tranen opwellen, pak ik de draad weer op en maak ik me klaar voor de strijd: Wat kan ik vandaag doen? Waarom bereid ik me elke dag voor op de strijd? Omdat we elke dag de existentiële strijd voeren om de ziel van het menselijk ras.
Wij leven in het Westen en onze regering helpt en steunt de genocide op de inheemse bevolking van Palestina door de schurkenstaat Israël, in real time, voor onze ogen. Het voelt als een nachtmerrie, maar het is geen nachtmerrie; het is echt.
We knijpen onszelf in ongeloof. Dit kan niet echt zijn. Als we kinderen hebben, trekken ze aan ons, ‘Mamma, Pappa laat ze stoppen! Hé mamma, pappa waarom laat niemand ze stoppen? Pappa! Pappa! Hoe zit het met de Verenigde Naties, Pappa? Hoe zit het met internationale wetten? Pappa! Hoe zit het met de Conventies van Genève? Pappa, Pappa, ze vermoorden de kinderen Pappa! Pappa, ze begraven ze onder het puin. Laat ze ophouden.
En dan haal ik adem. Waarom denk je dat ik hier in Jalta ben? Het is een goede vraag, toch? Hoe zit het met het internationaal recht, hoe zit het met de Verenigde Naties?
We zijn hier vandaag voor de tachtigste verjaardag van een ontmoeting tussen drie mannen: Jozef Stalin, Winston Churchill en Franklin D. Roosevelt. Ze ontmoetten elkaar hier in maart 1945 om te verdelen wat er over was van Europa na de Tweede Wereldoorlog. Ze deden dat zonder al te veel ophef, maar ze bespraken ook pogingen om de Volkenbond, die er niet in was geslaagd om de Tweede Wereldoorlog te voorkomen, te vervangen door een nieuw internationaal forum dat zou kunnen slagen waar de Volkenbond had gefaald. Goed idee, de regels wat aanscherpen en het de Verenigde Naties noemen; dat klinkt goed.
En zo geschiedde. Het Handvest van de Verenigde Naties werd opgesteld en ondertekend in San Francisco diezelfde zomer, en verrassing, verrassing onze drie vrienden van de top in Jalta, samen met Frankrijk en China, de andere twee vermeende overwinnaars in de Tweede Wereldoorlog, werden allemaal benoemd tot permanente leden in de belangrijkste raad van de nieuwe Verenigde Naties, de Veiligheidsraad.
En wat is de Veiligheidsraad? Waarom is hij belangrijk? De Veiligheidsraad was en is belangrijk omdat zijn primaire verantwoordelijkheid is, en ik citeer: ‘Het handhaven van internationale vrede en veiligheid, inclusief het vaststellen van bedreigingen voor de vrede, het nemen van maatregelen om de vrede te herstellen en het opzetten van vredeshandhavingsoperaties’.
Goeie God. Dat klinkt geweldig; heeft het gewerkt? Nou, er was één klein probleempje.
Ah ha! Ga verder.
Nou, Stalin, Churchill en Roosevelt waren in Jalta overeengekomen dat ze niet alleen permanent vertegenwoordigd moesten zijn in de Veiligheidsraad, maar dat ze ook elk afzonderlijk de macht moesten hebben om elke resolutie van de Veiligheidsraad te VETOEN. Frankrijk en China zeiden natuurlijk: “Ik ook, ik ook!”. De grote vijf maakten het de kleinere landen heel duidelijk. Ofwel een VN-Handvest met vetorecht, ofwel helemaal geen VN-Handvest.
Dat was niet erg democratisch, toch?
Nou, nee, maar de grondbeginselen van de Verenigde Naties klonken erg goed, dus alle kleine partijen stemden ermee in. Dit zijn de grondbeginselen.
- Internationale vrede en veiligheid handhaven.
- Mensenrechten beschermen.
- Humanitaire hulp verlenen.
- Het internationale recht handhaven.
En deden ze dat? Nou, ze deden nummer 3, een beetje, maar de andere dingen waren te moeilijk, gehinderd als ze waren en nog steeds zijn door het vetorecht van de grote vijf in de Veiligheidsraad.
Ik twijfel er niet aan dat ze hun best hebben gedaan, maar na de oorlog werd Duitsland verdeeld in vier zones die bezet werden door het leger van de VS, het VK, Frankrijk en de USSR. Maar er is meer aan de hand: drie en een half jaar later, op 10 december 1948, kwamen de prille Verenigde Naties opnieuw bijeen in Parijs en ondertekenden ze onder andere de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Die verklaring, gedeeltelijk geschreven, is mij verteld, door Eleanor Roosevelt, de Missus van FDR, een tien voor de dames. Dank u, dames. De dertig artikelen werden vervolgens verankerd in de internationale wetgeving, althans dat werd ons wijsgemaakt. De droom van gelijke mensenrechten voor al onze broeders en zusters over de hele wereld, ongeacht hun religie, etniciteit of nationaliteit, was in die tijd heel belangrijk. Denk er eens over na. Als het was aangenomen, zou het waarschijnlijk het einde van alle oorlogen hebben betekend en zou de dreiging van een nieuwe genocide voorgoed zijn geweken. Wat een passende manier om de zeer recente poging tot genocide op de Europese Joden door de nazi’s te herdenken en ook universeel te veroordelen. Onze leiders maakten er met de hand op het hart een plechtige belofte van: ‘Nooit meer’. Maar toen ze die belofte deden, en het spijt me dat ik degene ben die je dit moet vertellen, sommigen van hen hadden hun vingers gekruist op hun rug [vert: lieten de achterkant van hun tong niet zien], sommigen van hen logen. Sommigen zwoeren de Universele Rechten van de Mens te steunen en hoog te houden, maar ze meenden het niet echt. Sommigen van hen waren eigenlijk etno/supremacisten, zoals de nazi’s waren, mensen die geloven dat sommige mensen meer mensenrechten zouden moeten hebben dan anderen. Ze geloven in Mensenrechten, maar alleen voor een paar uitverkorenen. De weinigen die zij kiezen.
Laat me je een vluchtige blik geven, ga met me mee terug naar Palestina in 2007. Ik zat in een jeep van de UNWRA met een lieve vrouw die Allegra Pacheco heette en die voor de VN werkte. We reden noordwaarts door het bezette gebied richting Jenin over een gloednieuwe snelweg toen ik opmerkte: ‘Ze hebben tenminste mooie wegen.’ ‘Ja’ zei Allegra, ‘Die zijn alleen voor Joden.’…. ‘Doe niet zo gek, dat is belachelijk.’ ‘Ja, dat is zo, maar het is waar als je hier woont, je Joods moet zijn om de weg te mogen gebruiken’.
Het punt dat ik wil maken is dat de Israëli’s dit niet als een tegenstrijdigheid zien. Voor hen was genocide verkeerd in de Tweede Wereldoorlog in Europa, in Duitsland of in, laten we zeggen, Warschau in Polen, maar is het nu oké in het Midden-Oosten in Gaza, omdat de laarzen aan andere voeten zitten.
De verklaring van de Universele Rechten van de Mens was dus eigenlijk een beetje een schertsvertoning, onderdeel van een soort gemaskerd bal om de verdeling van de oorlogsbuit te vieren. Sorry dat ik de brenger ben van slecht nieuws, sorry dat ik het feestje bederf.
De meesten van jullie zijn te jong om het zich te herinneren, ik ben zelf bijna te jong om het me te herinneren, maar ik kan lezen en ik heb de geschiedenis gelezen.
Hoe dan ook, we droegen allemaal plichtsgetrouw onze maskers naar het bal. We verklaarden onze gehechtheid aan alle correcte heilige koeien. We verklaarden allemaal, met de hand op het hart, dat we gaven om mensenrechten, vrijheid, democratie en de internationale rechtsorde en toch? Nu zit de laars aan de andere voet, en dus?
Vijfendertig jaar geleden, in 1990, schreef ik een liedje met de titel ‘Too Much Rope’ voor een album dat ik maakte met de titel Amused to Death. Dit zijn een paar regels daaruit:
Je hoeft geen jood te zijn
Om moord af te keuren
Tranen branden in onze ogen
Moslim of christen, Mullah of paus
Prediker of dichter, wie het ook schreef
Geef een soort te veel touw
En ze verkloten het’.
Ik ga negenenzeventig jaar vooruitspoelen van maart 1945 naar 18 april vorig jaar. Op die dag kwam de VN-Veiligheidsraad bijeen om te stemmen over een door Algerije ingediende ontwerpresolutie, waarin werd aanbevolen om de staat Palestina toe te laten tot het volledige lidmaatschap van de VN. De ontwerpresolutie werd niet aangenomen vanwege een VETO door de Verenigde Staten. Er waren dus twaalf stemmen voor de resolutie, twee onthoudingen, het VK en Zwitserland, en, de doodsteek voor het VETO van de VS.
Waarom gebruikten de VS hun veto om die resolutie te blokkeren? Goede vraag, ze blaten al jaren over vrede in het Heilige Land, de beroemde tweestatenoplossing. En toch hebben de VS hun vetorecht 45 keer gebruikt sinds 1972 om de staat Israël te steunen in alles wat het doet. Inclusief, en dat is cruciaal, Israëls voortdurende bezetting van Palestijns land en genocide op zijn volk.
Waarom? Goede vraag.
Misschien ben ik daarom hier vandaag om te proberen wat licht te werpen op het ‘waarom’ ervan.
Ik denk dat het iets te maken kan hebben met een onheilige gehechtheid aan de etno/supremacistische neigingen die ik eerder noemde, manifest destiny en heilige teksten.
Ik kom daar nog op terug, maar het kan ook te maken hebben met ouderwetse hebzucht?
Het is interessant dat Donald Trump, de huidige president van de Verenigde Staten van Amerika, onlangs heeft verklaard geïnteresseerd te zijn in het etnisch zuiveren van Gaza om het vervolgens te ontwikkelen tot een luxe toeristische attractie, een badplaats met golfbanen en, als ik me goed herinner, een reusachtig gouden standbeeld van hemzelf. Een leuk extraatje voor Jared Kushner, zijn schoonzoon, ongetwijfeld. En dan heb ik het nog niet eens over de triljoenen kubieke meters aardgas vlak voor de kust die rechtmatig toebehoren aan de inheemse bevolking.
In 1964, in zijn beroemde Ballot or the Bullet speech, had broeder Malcolm X het volgende te zeggen:
Ik ben hier vanavond niet om over mijn religie te praten. Ik ben hier niet om te proberen jouw religie te veranderen. Ik ben hier niet om te redetwisten of te discussiëren over iets waarover we van mening verschillen, want het is tijd dat we onze verschillen terzijde schuiven en [beseffen] dat het het beste voor ons is om eerst in te zien dat we hetzelfde probleem hebben, een probleem dat je in de hel doet belanden, of je nu baptist, methodist, moslim of nationalist bent.
Broeder Malcolm zei die avond niet ‘of een jood’, dus ik voeg het voor hem toe: ‘Of een jood’. Het punt is dat in termen van mensenrechten onze religie irrelevant zou moeten zijn, of zoals Malcolm het uitdrukte, in een kast thuis gelaten zou moeten worden.
Terug naar broeder Malcolm:
Of je nu een opleiding hebt genoten of analfabeet bent, of je nu aan de boulevard woont of in een steegje, je zult net als ik in de hel terechtkomen. We zitten allemaal in hetzelfde schuitje en we zullen allemaal dezelfde hel krijgen van dezelfde man. Hij is toevallig blank. We hebben hier allemaal geleden, in dit land (de VS), onder politieke onderdrukking door toedoen van de blanke man, economische uitbuiting door toedoen van de blanke man en sociale verloedering door toedoen van de blanke man.
Als we zo spreken, betekent dat niet dat we anti-blank zijn, maar wel dat we anti-uitbuiting, anti-verloedering en anti-onderdrukking zijn. En als de blanke man niet wil dat we tegen hen zijn, laat hen dan stoppen met ons te onderdrukken, uit te buiten en te vernederen. Of we nu christenen of moslims of nationalisten of agnosten of atheïsten zijn, we moeten eerst leren om onze verschillen te vergeten. Als we van mening verschillen, laten we dat dan in de kast laten; als we naar buiten treden, laten we dan niets hebben om ruzie over te maken totdat we klaar zijn met ruzie maken met de man.
“Laten we onze religie in de kast laten.”
Dank u, broeder Malcolm.
Tussen haakjes, voor ‘blanke man’, lees ‘Europese man’.
Vroeger, voordat de Israël Lobby me als een verloren zaak bestempelde, probeerden ze me rustig te krijgen door dingen te zeggen als, je vangt meer bijen met honing dan met azijn, en zou je niet liever gezien willen worden als Martin Luther King dan als Malcolm X, Roger?
Ja, nu kan ik lachen.
Misschien gebruikt de Amerikaanse vertegenwoordiger altijd het vetorecht om Israël te steunen omdat de VS in wezen nog steeds een Europese kolonie in hart en nieren is. Toen de Pilgrimvaders bij Plymouth Rock aan land gingen, toen Christoffel Columbus zonder kompas over zee voer, toen de Portugezen in Brazilië aan land gingen, deden ze dat allemaal gedreven door het manifeste lot, ze hadden allemaal de goddelijke voorzienigheid en de zegen van de kerk aan hun zijde. Het overvloedige land in het Westen, de Nieuwe Wereld aan de overkant van de oceaan, was hun Sion. Dat zeiden ze. Dus, met God aan hun zijde, veroverden ze alles, ze logen tegen de lokale bevolking, ondertekenden verdragen die ze nooit van plan waren te houden, plunderden, verkrachtten,… al die’ good old proud boy’ onzin. De genocide op de inheemse bevolking in het Heilige Land is gewoon een herhaling van de genocide op de inheemse bevolking in de Nieuwe Wereld. De blanke man waar broeder Malcolm het over heeft, is nog steeds diezelfde ‘good old European boy’.
Dus, dank je wel, broeder Malcolm en dank je wel, broeder Martin Luther King; jullie beiden liggen me na aan het hart, en broeder King, ik deel de droom. Het is een goede droom, en we zijn hier vandaag om daaraan vast te houden. We houden hem zo goed mogelijk vast hier in Jalta, en over de hele wereld, ook in Europa, gaan miljoenen van onze broeders en zusters dagelijks de straat op om te protesteren tegen de genocide op onze broeders en zusters in Palestina. Studenten riskeren mishandeld te worden door gemilitariseerde politie terwijl ze hun recht op het eerste amendement uitoefenen om te protesteren op universiteitscampussen in de VS; ja, dank je, Mahmoud Khalil, jij bent één van die miljoenen, we maken allemaal deel uit van hetzelfde koor. We zingen met één stem. De fundamentele vraag is: ‘Kunnen we het volume van de stemmen in de menigte verhogen, tot een niveau waarop we de manier waarop onze regeringen zich gedragen beïnvloeden, want op dit moment gedragen onze regeringen zich heel slecht, geworteld als ze zijn in hun blanke supremacistische racistische Europese wortels, en ze staan in de weg, tussen ons en vooruitgang in de richting van ons doel, vooruitgang in de richting van de heilige graal, de implementatie van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens van al die jaren geleden?
Dus ik denk dat we hebben vastgesteld dat we niets aan onze leiders kunnen overlaten. En over leiders gesproken, veel van onze aandacht gaat uit naar de nieuwe regering in Washington DC. Welke kant zal Donald Trump op springen? Zijn daden zeggen meer dan woorden, zijn daden vertellen ons dat hij niets geeft om iemands rechten behalve die van zichzelf. Hij is daar tenminste open en eerlijk over. Zijn daden zeggen meer dan woorden, zijn plan is duidelijk; het is om zichzelf en zijn directe familie te verrijken en daarna Elon Musk, Jeff Bezos, Mark Zuckerberg en de rest van de oligarchen, die 0,0001% van ons. En dat is wat hij zal doen. En de rest van ons? [handenwas-gebaar]. Welkom bij de 99,9999%.
We staan op een tweesprong.
We zijn allemaal verwikkeld in de existentiële strijd om de ziel van het menselijk ras.
Welk pad moeten we nemen?
Kunnen we vasthouden aan de droom?
Hoe kunnen we uitleggen dat de onuitsprekelijke misdaad van genocide onuitsprekelijk is, welke voet de laars ook draagt.
Is er een reden waarom over genocide niet gesproken kan worden?
Stel dat de onuitsprekelijke misdaad van genocide de achilleshiel van het zionisme blijkt te zijn, omdat het ons uitnodigt om, net als Narcissus, naar ons eigen spiegelbeeld in het water te staren? Wat als we achter het oppervlak van het water onze eigen onuitsprekelijke reflectie zien? Wat als wij, Europese kolonisatoren, onze eigen geschiedenis van genocide in Noord- en Zuid-Amerika, Afrika en Australazië onder ogen moeten zien? De koloniën van het imperium, of ze nu Engels, Spaans, Nederlands, Portugees of Frans waren, waren niet iets om trots op te zijn. Honderden jaren lang hebben wij Europeanen in Gods naam het onuitsprekelijke begaan. De rest was theater. Gaat er een belletje rinkelen? Alle mooie woorden in onafhankelijkheidsverklaringen; alle grondwetten groot geschreven in vloeiend schrift op mooi perkament. De pretentie van vrijheid, onafhankelijkheid, democratie – het was allemaal theater. Kijk in het water, Narcissus; al het kunstzinnige van Hollywood kan de diepten van de verdorvenheid die onze gemeenschappelijke geschiedenis is niet verhullen. Waar zijn vooral Amerikanen, maar eigenlijk alle blanken, zo bang voor? We zijn allemaal bang om ontmaskerd te worden voor wie we werkelijk zijn. We zijn, met andere woorden, bang voor het verblindende licht van de waarheid. De waarheid is dat wat westerse regeringen doen als ze Israëls psychotische bloedbad steunen, niet alleen Israëls gruwelijke misdaden rechtvaardigen, maar dat ze ook zichzelf verdedigen, omdat ze, zoals ze doen, onzeker op zeer wankele, zeer onstabiele grond staan, vol schaamte, ter verdediging van onverdedigbare imperiale verledens.
OK, I might as well be hung for a sheep as a lamb (ik kan evengoed worden opgehangen voor het stelen van een schaap als voor het stelen van een lam). Het Oude Testament van de Bijbel. Zonder het Oude Testament en zijn verhalen over een slachtoffer dat genadig werd gered door een wraakzuchtige, bloeddorstige God, zouden wij Europeanen niets hebben gehad om een valse, hogere betekenis te geven aan ons eigen barbaarse koloniale verleden. Dus als genoeg van ons in het water kijken en de achilleshiel doorzien, zullen we de waarheid zien. Het is niet God die Israël toestemming geeft om door te gaan met zijn moorddadige rooftocht, maar wijzelf. Hoeveel van ons moeten in elkaars ogen kijken en daar onze gedeelde menselijkheid herkennen, voordat we schouder aan schouder, en arm in arm, oog in oog tegenover Trump en Netanyahu en Starmer kunnen staan, en, gewapend met liefde en waarheid de kracht vinden om , in koor, te zeggen: genoeg.
Dit is het eindpunt van jullie pad,
Wij zijn geen lemmingen
Wij zijn mensen
We zullen geen centimeter opschuiven in de richting van
jullie Armageddon.
Vandaag, op het kruispunt
Troffen we een kind aan, alleen
We gaan niet aan de kant staan
En uw bulldozers aan ons voorbij laten gaan?
Nee, we gaan niet aan de kant staan,
Hier staan we
Met Rachel Corrie
En Shireen Abu Akleh
En Marielle Franco
En de rest
En omarmen dit kind
En samen brengen we dit kind thuis?
Topfoto: PRCS evacueert kinderen uit vluchtelingenkamp Nur Shams in Tulkarm, Westelijke Jordaanoever. Foto: PRCS
Roger Waters, een van de belangrijkste leden van Pink Floyd, is een van de belangrijkste muzikanten ter wereld.