Bron: Zoe Alexandra, interview met Peoples Dispatch 26 maart 2023

Op 26 maart gaat het Cubaanse volk naar de stembus om zijn vertegenwoordigers te kiezen voor de Nationale Vergadering, het wetgevende orgaan van het land [die we hier het ‘Parlement’ zouden noemen]. De leden van de Assemblee worden gekozen na een lang democratisch en consultatief proces…

Op zondag 26 maart kunnen acht miljoen Cubanen hun stem uitbrengen bij de verkiezingen voor de 470 leden van de Nationale Vergadering van Volksmacht. De Vergadering heeft tot taak wetten te bespreken en aan te nemen die het leven van het Cubaanse volk beïnvloeden. De helft van de kandidaten voor de Assemblee wordt op gemeentelijk niveau gekozen en de andere helft wordt voorgedragen door de verschillende sectoren van de samenleving, zoals de massaorganisaties van onder meer vrouwen, studenten, arbeiders en boeren, wier electorale vertegenwoordiging een uniek aspect is van de Cubaanse democratie.

De Nationale Vergadering is het orgaan dat verantwoordelijk is voor de verkiezing en benoeming van personen in diverse staatsfuncties, zoals de president en de vice-president van de Republiek, die uit haar leden worden gekozen, het leidende orgaan van de Vergadering, de leden van de Raad van State, de leden en de leiding van de Nationale Kiesraad, de president en de rechters van het Hoge Volksgerechtshof, de procureur-generaal en de controleur-generaal van de Republiek, en de premier, de vice-premiers en de overige leden van de Raad van Ministers.

De leden van de Assemblee beginnen met hun werkzaamheden op 19 april, dezelfde dag waarop zij de president kiezen, en zullen hun functie uitoefenen gedurende de komende vijf jaar. In tegenstelling tot de meeste andere landen in de wereld ontvangen de leden van de Cubaanse Nationale Vergadering geen extra salaris en komt hun rol in de wetgevende macht bovenop hun dagelijkse werk. Onder de kandidaten bevinden zich onder meer Cuba’s huidige president Miguel Díaz Canel, voormalig president Raúl Castro en Elian Gonzalez, de Cubaan die als kind midden in een geschil tussen de Amerikaanse en Cubaanse regering zat. De diversiteit van de kandidaten bij deze verkiezingen is opmerkelijk, met het grootste aantal zwarten, vrouwen en jongeren in de geschiedenis.

Een van de kandidaten is Llanisca Lugo, van het Martin Luther King Jr. Memorial Center, die kandidaat is voor de Assemblee van de gemeente Boyeros in Havana. Zij sprak met Peoples Dispatch om het belang van deze verkiezingen uit te leggen in de moeilijke tijd die het land doormaakt, wat het verkiezingsproces betekent voor het Cubaanse volk en de participerende democratie die dagelijks in Cuba wordt opgebouwd.

Peoples Dispatch: Kunt u ons vertellen waarvoor de mensen stemmen en wat deze verkiezingen betekenen voor Cuba?

Llanisca Lugo: Deze verkiezingen vinden plaats op een zeer gecompliceerd moment voor het land, op een moment dat het project van de revolutie voor veel uitdagingen staat en de bevolking een grote mate van ontevredenheid heeft over zaken die het land doormaakt. Ik denk dat de oproep van het Cubaanse volk zelf bedoeld is om de fundamentele politieke betekenis te benadrukken van een proces dat niet de verkiezing van een paar mensen is, want er zouden veel Cubanen verdiensten hebben om de taken van de Nationale Vergadering op zich te nemen, maar dat met dit proces opnieuw benadrukt dat het project van de revolutie een collectief project is. Het is een project van het volk, dat het volk soeverein is, en de manier waarop wij het socialisme kunnen versterken is de manier waarop wij het recht van het volk uitoefenen om te stemmen en te stemmen voor dat collectieve project.

Wij stemmen zodat Cuba de mogelijkheid heeft om de dingen die de revolutie nog niet heeft voltooid verder te verdiepen en te bepalen. En dat we in het verzet tegen de vijanden die niet opgeven, wegen kunnen creëren voor meer socialisme, voor meer rechtvaardigheid, voor meer gelijkheid. Want er is geen plaats voor democratie, voor rechtvaardigheid, voor gelijkheid in systemen waar geld deel uitmaakt van het verkiezingsproces, in systemen waar de partijen worden gemonopoliseerd door geld of particuliere belangen, in systemen waar geen verantwoording wordt afgelegd.

Er is nu een moment waarop er veel discussie is over wat de soevereiniteit van het volk betekent in het Cubaanse politieke systeem. De macht van het volk is de essentie van het Cubaanse politieke systeem. [We bespreken] hoe we voorstellen voor de kandidatuur kunnen genereren en vervolgens, wanneer de kandidaten afgevaardigden worden, hoe ze verantwoording kunnen afleggen aan het volk, en hoe het volk kan worden betrokken bij hun bestuur, om te reageren op de directe problemen van het volk.

Dit alles speelt zich af in het huidige scenario om er een steeds democratischer proces van te maken, waarbij de symboliek van de revolutie, de symboliek van de eenheid, de symboliek van wat het betekent om alleen weerstand te bieden tegen een gigantische vijand en tegen een georganiseerd kapitaal met een verschrikkelijke kracht, van ieder van ons vereist dat we ons boven het onmiddellijke plaatsen om aan de toekomst te denken.

Llanisca Lugo, kandidaat voor de Nationale Assemblee. Foto: Zoe Alexandra

PD: Kunt u uitleggen hoe de verkiezingen voor de Nationale Vergadering verlopen en hoe de kandidaten worden gekozen?

LL: De Vergadering vermindert dit jaar haar aantal leden. Dat is nieuw deze zittingsperiode. In de 10e zittingsperiode zal de Assemblee 470 afgevaardigden tellen, in plaats van de meer dan 600 die er nu zijn. Mensen worden als kandidaat voor de Vergadering voorgedragen door de plenaire vergaderingen van de massaorganisaties en door de afgevaardigden van de gemeentelijke vergaderingen en raden die rechtstreeks door het volk worden gekozen.

Met andere woorden, degenen die als kandidaat worden geselecteerd zijn afkomstig uit de organisaties van de volksmacht op lokaal niveau, alsook uit verschillende sectoren van het massagebeuren, die verschillende kwesties en belangen van de Cubaanse samenleving vertegenwoordigen.

Het is een vergadering die we divers willen hebben, die veel lijkt op het Cubaanse volk. De volgende legislatuur zal meer vrouwen en jongeren tellen dan de vorige, als de kandidaten worden gekozen. Het is een parlement dat ook de pluraliteit van de huidige Cubaanse samenleving moet vertegenwoordigen, [waar] een revolutie van binnenuit plaatsvindt, door middel van strijd en processen gebaseerd op identiteiten. De revolutie is zeer dynamisch en de assemblee zal op die processen moeten reageren en er op moeten lijken.

Ik werd gebeld door de kandidaatstellingscommissie die me vertelde dat ik was voorgedragen als kandidaat voor de Assemblee, en toen begon een proces van informatieverstrekking en interviews. Vervolgens moest ik een ontmoeting en een gesprek hebben met elk van de afgevaardigden van de gemeenteraad van waaruit ik was voorgedragen, en zij moeten je kandidatuur goedkeuren. In mijn geval waren er in de gemeente Boyeros 109 voorgedragen kandidaten en die werden allemaal geïnterviewd. Dan is er een vergadering met alle potentiële kandidaten samen, en daar wordt over de kandidaten gestemd en worden ze goedgekeurd in het gebied. Deze dingen gebeuren voordat je als kandidaat naar de Nationale Vergadering gaat, dat wil zeggen dat het gebied waarvoor je wordt gekozen of voorgedragen, je kandidatuur moet steunen in de Vergadering waarin alle afgevaardigden zitten die deel uitmaken van de entiteiten van de volksmacht aldaar.

Het is dus een ingewikkeld proces en de kandidaatstellingscommissie verricht veel werk. Zodra de kandidaturen zijn bevestigd en tot de verkiezingen, is het tijd voor ons om de gemeenten te bezoeken, om te weten hoe de buurten zijn, wat de belangrijkste problemen van de mensen zijn en wat voor werk er in de buurt wordt gedaan. Het is echt een oefening in dienstbaarheid, wat het zou moeten zijn.

PD: En bij de verkiezingen, waar stemmen jullie op?

LL: Wel, daar heb je verschillende opties. De optie om op één persoon te stemmen is legitiem omdat er verschillende kandidaten zijn voor elk district en naast elke kandidaat is er een optie om op die persoon te stemmen. Maar er is ook de optie om voor allen te stemmen, wat betekent dat je stemt voor een project waaraan deze mensen op verschillende manieren bijdragen en dat je zegt dat je vertrouwen hebt in de wil om met alle tegenstellingen meer democratie in Cuba op te bouwen. De stem voor allen, of de verenigde stem, komt voort uit een voorstel van Fidel uit 1993, omdat hij begreep hoe moeilijk het was dat mensen alleen specifieke kandidaten steunden.

En hier [met de stem] gaat het niet om persoonlijke profielen. Met andere woorden, de revolutie moet echt in staat zijn om meer en meer met het volk te dialogeren. Zij is gemaakt vanuit het volk, zij is gemaakt met het volk, en het volk moet het gevoel hebben dat het in de vergadering zit. En daarvoor is er niet één persoon met meer capaciteit dan een ander.

Het volk moet weten dat er mechanismen zijn die voortdurend worden verbeterd, zodat het volk echte macht heeft binnen de vergadering, ook al zit het er niet bij. Het is geen vergadering van professionals, het is geen vergadering van beroepspolitici, het is een vergadering van gewone mensen die van alles doen en zich in hun vrije tijd ten dienste stellen van de wetgeving van het land, opdat het volk gelukkiger wordt. Dus die notie van het algemeen belang en dienstbaarheid, van de taak, van de plicht, wordt overgebracht door die stemming. Je stemt op mensen die de taak op zich nemen. Het is niets meer dan dat.

PD: Wat zijn enkele van de voorstellen of ideeën die u heeft om enerzijds de revolutie verder te versterken en anderzijds de deelname van de mensen in uw gebied aan deze oefening te garanderen?

LL: In de tijd dat ik verschillende gebieden heb bezocht, heb ik gezien dat er diversiteit is in de manieren waarop de gemeenschappen zich uiten. De mensen zijn divers, niet iedereen is hetzelfde en sommige mensen zijn zeer gevoelig voor het moment waarin we leven en hebben een grote betrokkenheid, maar er is ook een zekere mate van uitputting en dat merk je als je naar de mensen luistert. En de debatten gingen niet altijd over het project van de revolutie. Soms ging het over directe problemen, over wegen, straatverlichting, scholen en vervoer, omdat mensen directe behoeften hebben en je moet in staat zijn om over politiek te praten in het directe, niet over een abstract project.

En daar leer ik veel van. Voor mij is het vermogen om aan de zijde van de mensen te staan en te luisteren naar zelfs de diepste kritiek een oefening van permanente nederigheid, het moet een mandaat zijn van de Vergadering, een mandaat van elke afgevaardigde. Om er niet alleen te zijn met je kiezers, omdat ze op je gestemd hebben, maar om in het gebied te zijn, alles doen wat je kunt om te proberen een brug te zijn, want wat je bent is een brug. Je moet iemand zijn die een brug vormt, met het nodige beoordelingsvermogen, met politieke gevoeligheid en altijd aan de kant van de mensen.

En dat is een zeer grote uitdaging, want de mensen uiten hun pijn, hun angst, op zo’n manier dat er vele manieren zijn om ze te interpreteren, niet om ze te voelen als een bedreiging, maar om ze te voelen als iets dat de revolutie kan versterken, of om tenminste het vermogen te hebben ze op te nemen in een kracht van verandering, met geloof. Het is heel belangrijk vertrouwen te hebben in het volk. Het volk kan een beetje moe zijn, het kan een beetje ontmoedigd zijn, maar het volk zal altijd reageren als het voelt dat er een project is dat op zijn wensen inspeelt en de capaciteit heeft om veranderingen teweeg te brengen en het leiderschap op zich te nemen.

En dus geloof ik daar heel erg in, oneindig veel. Ik geloof dat mensen betrokken kunnen raken en elke keer beter worden en dat het collectief een positieve kracht is en dat ergens bijhoren het leven van mensen verbetert. Iets dat mensen samenbrengt, is beter dan mensen die gebroken zijn, geïsoleerd, alleen, die geen manier hebben om gelukkig te zijn.

Ik geloof dat het aan ons is om mensen bij elkaar te brengen, om netwerken op te bouwen zodat mensen zich gesteund voelen in deze collectieve processen en de kracht voelen om bij te dragen aan het land in het moment dat we doormaken.

PD: Wat zijn de lessen die u hebt geleerd van uw internationale ervaring?

LL: Voor mij heeft het internationale werk altijd een les opgeleverd, namelijk dat voor mensen buiten Cuba (ook al zeggen we dat Cuba geen baken, geen licht is) Cuba een symbool is dat nog steeds veel betekenis heeft en dat dit met nederigheid en verantwoordelijkheid moet worden gedragen. Weten dat het geen perfect proces is, weten dat de revolutie niet voorbij is, dat we niet alles hebben bereikt wat we wilden, maar wat mogelijk is geweest, en dat wat mogelijk is geweest betekent een andere wereld of een ander leven voor de meerderheid van de mensen. Dat is heel belangrijk en dat is iets wat je bij elke taak die je op je neemt met je meedraagt. Nu geldt dat voor mij in het Parlement, maar het geldt voor elke taak.

Het andere wat je leert is de capaciteit van de mensen als ze zich organiseren. We zijn hier allemaal georganiseerd, maar we hebben geleerd georganiseerd te zijn op een manier die ons soms belet ons bewust te zijn van het potentieel van organisatie.

In zekere zin zijn we gewend om georganiseerd te zijn en maken we er een gewoonte van om georganiseerd te zijn, maar als je door heel Latijns-Amerika gaat, als je ziet hoeveel moeite de mensen doen om zich te organiseren, welk bewustzijn de mensen hebben, wat het betekent, de strijd van de mensen om zich te organiseren, dan besef je dat je een kracht hebt, een macht en dat de weg vooruit is om mensen te organiseren. Niemand heeft de maan, niemand heeft de wijsheid, niemand heeft de macht, niemand kan Cuba redden behalve de georganiseerde mensen.

Als je hierin gelooft, kun je duidelijkheid krijgen, zelfs als de problemen geen duidelijke oplossing hebben. De weg vooruit is het georganiseerde volk, met politieke cultuur, met soevereiniteit, met onafhankelijkheid, met liefde voor ons land. We kunnen discussiëren over hoe we het socialisme moeten opbouwen, want niemand heeft die zekerheid, niemand heeft het recept, niemand heeft het volledig bereikt. Over sommige dingen kun je discussiëren, maar over andere niet. En die je niet kunt bespreken, moet je verdedigen met het georganiseerde volk. En met het volk is er hoop en kracht. En ik geloof dat als we niet bang zijn voor het georganiseerde volk, de revolutionaire kracht van Cuba zal groeien.

Topfoto: Vergadering van de Nationale Kandidaatscommissie met de Kandidaatscommissies in Holguin. Foto: Consuelo Baeza Martín.


Gerelateerd (berichtn in dit archief):